Qazanda olı qunaqlarnı qarşılarğa äzerlängändä, anda ike oçqıç belän barı tik ike prezidentnıñ - Vladimir Putin häm näq menä Saparmorad Niazovnıñ ğına kiläçäge xaqında söylägännär ide. Ämma Aşğabadtan axırğı çiktä barı tik ber genä oçqıç kilde - häm anda prezident tügel, ä anıñ vitse-premyerı ğına ide. Törkmänbaşınıñ Bäysez däwlätlär berdämlege oçraşuına kilmäw säbäbe kiñ cämäğätçelekkä uzğan atna azağında mäğlüm buldı - ul üz ilen "berläşterelgän äğza" xälenä genä qaldırırğa qarar itkän. Yäkşämbedä bu xaqta räsmi töstä Törkmänstannıñ däwlät televideniäse belderde:
Audio
"Kiläçäktä bu bäysez wä tarafsız Törkmänstannıñ, Bäysez däwlätlär berdämlege illäre belän açıq wä üzara faydalı xezmättäşlekne kiñäytü ölkäsendä yaña ber şanlı ciñüe bularaq bäyälänäçäk" dip atıy räsmi Aşğabadnıñ BDB-däge urının üzgärtü qararın törkmän televideniäse. Şulay itep yaqınça 5 million xalqı bulğan Törkmänstan üzeneñ elekke sovet respublikaları belän araların barı tik ikeyaqlı kileşülär nigezendä genä qorırğa teläwen belderä. Şundıy säyäsätkä küçü zaruriaten Aşğabad üzeneñ tarafsızlığı, yäğni neytrallege belän añlata. Läkin qayber belgeçlär başqa säbäplär buluına da işarä itä. Mäskäwdäge Strategik tikşerenülär üzäge mödire Andrey Piontkovski fikerençä, BDB asılda Rusiädän arzanğa ğına tabiği çimallar alu häm anıñ säyäsi yaqlawın qazanu öçen qorılğan oyışma bularaq yäşäp kilde. Şulay qarağanda, Törkmänstan öçen bu xäzer bik ük kiräk närsä tügel - il tabiği gaz baylıqları yağınnan berençelär rätendä, ul anı çitkä genä dä yılına 5 million şaqmaq metr sata. Mäskäwdä yäşägän ikençe ber belgeç Artion Ulunyan, törkmän citäkçeseneñ qararı artında iqtisadi tügel, ä kübräk säyäsi säbäplär yata dip isäpli. Törkmän xakimiate Mäskäwneñ elekke sovet cirlärendä törle töstäge inqilaplar taraluğa kirtä quya almawın kürde, Bäysez däwlätlär berdämlegendä äğza bulunıñ añardan qotqarmawın añladı, di Ulunyan:
Audio, Artion Ulunyan
Törkmänbaşınıñ qatı qul idaräse bar dönya buylap, qaywaqıt xätta BDB qısalarında da tänqitlänä. İlen şul oyışmadan çitläşterep Niazov xäzer üzen şul tänqittän tağın da ayırırğa teli, digän fikerdä Ulunyan. Ä Andrey Piontkovski, Törkmänstannıñ Bäysez däwlätlär berdämlegendä "berläşterelgän äğza" ğına bulıp qaluı aña fayda da kitermiäçäk, zianğa da bulmayaçaq dip belderä:
Audio, Andrey Piontkovski
Piontkovski, Bäysez däwlätlär berdämlegeneñ kiräklege inde ällä ni qalmadı, anıñ oçraşuları äğza illärneñ däwlät başlıqları öçen kiñäşläşü häm şäxsi aralaşu urını ğına bulıp tora dip isäpli.
Kärim Kamal
Audio
"Kiläçäktä bu bäysez wä tarafsız Törkmänstannıñ, Bäysez däwlätlär berdämlege illäre belän açıq wä üzara faydalı xezmättäşlekne kiñäytü ölkäsendä yaña ber şanlı ciñüe bularaq bäyälänäçäk" dip atıy räsmi Aşğabadnıñ BDB-däge urının üzgärtü qararın törkmän televideniäse. Şulay itep yaqınça 5 million xalqı bulğan Törkmänstan üzeneñ elekke sovet respublikaları belän araların barı tik ikeyaqlı kileşülär nigezendä genä qorırğa teläwen belderä. Şundıy säyäsätkä küçü zaruriaten Aşğabad üzeneñ tarafsızlığı, yäğni neytrallege belän añlata. Läkin qayber belgeçlär başqa säbäplär buluına da işarä itä. Mäskäwdäge Strategik tikşerenülär üzäge mödire Andrey Piontkovski fikerençä, BDB asılda Rusiädän arzanğa ğına tabiği çimallar alu häm anıñ säyäsi yaqlawın qazanu öçen qorılğan oyışma bularaq yäşäp kilde. Şulay qarağanda, Törkmänstan öçen bu xäzer bik ük kiräk närsä tügel - il tabiği gaz baylıqları yağınnan berençelär rätendä, ul anı çitkä genä dä yılına 5 million şaqmaq metr sata. Mäskäwdä yäşägän ikençe ber belgeç Artion Ulunyan, törkmän citäkçeseneñ qararı artında iqtisadi tügel, ä kübräk säyäsi säbäplär yata dip isäpli. Törkmän xakimiate Mäskäwneñ elekke sovet cirlärendä törle töstäge inqilaplar taraluğa kirtä quya almawın kürde, Bäysez däwlätlär berdämlegendä äğza bulunıñ añardan qotqarmawın añladı, di Ulunyan:
Audio, Artion Ulunyan
Törkmänbaşınıñ qatı qul idaräse bar dönya buylap, qaywaqıt xätta BDB qısalarında da tänqitlänä. İlen şul oyışmadan çitläşterep Niazov xäzer üzen şul tänqittän tağın da ayırırğa teli, digän fikerdä Ulunyan. Ä Andrey Piontkovski, Törkmänstannıñ Bäysez däwlätlär berdämlegendä "berläşterelgän äğza" ğına bulıp qaluı aña fayda da kitermiäçäk, zianğa da bulmayaçaq dip belderä:
Audio, Andrey Piontkovski
Piontkovski, Bäysez däwlätlär berdämlegeneñ kiräklege inde ällä ni qalmadı, anıñ oçraşuları äğza illärneñ däwlät başlıqları öçen kiñäşläşü häm şäxsi aralaşu urını ğına bulıp tora dip isäpli.
Kärim Kamal