Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ukraina: Yuçenko xökümätendä cancal quba


Ukrainada säyäsi kierenkelek arta. "Äflisün inqilabı" waqıtında Viktor Yuçenko ştabın citäklägän Aleksandr Zinçenko xäzer Yuçenko xökümäten korrupsiädä ğäyepläp däwlät sekratare wazifasınnan çigende. Däwlät televideniese häm radio başlığı Taras Stetskyv şulay uq urınınnan kitte. Belgeçlär fikerençä, bu adımnar kiläse yazda ütäçäk parlament saylawları aldınnan köräş başlanu bilgeläre bulıp tora.

Ukrainanıñ yaña xökümätendä cancal ixtimalı turında äflisun inqilabınnan soñ uq söyli başlasalar da, ul şulay tiz bulır dip uylawçılar az ide. Zamanında Yuçenkonıñ saylaw ştabın citäklägän Aleksandr Zinçenko elekke prezident Leonid Kuçmanıñ korrupsiägä batqan rejimı işelügä kitergän inqilabnı oyıştıruçılarnıñ berse ide. Menä şul keşe däwlät sekretare wazifasınnan kitüen belderde häm bu adımın xäzer inde Yuçenko tiräsendäge keşelärneñ korrupsiägä batuı belän añlattı. Bu Kuçma çorınnan da yamanraq, dide ul.

Sişämbedä Rada utırışında parlament räise Volodimir Litvin da xökümätne, näq Kuçma çorında kebek eş itä dip tänqitläp, säyäsi uçaqqa qızu östäde.

Düşämbedä jurnalistlar belän oçraşuda Zinçenko xökümätneñ berniçä räsmien korrupsiädä häm xakimiätne üz qulına alu tırışlığında ğäyepläp bolay dide:

"Prezident tiräsendä mäglümät qıtlığı tudırıp, anı dönyadan ayırıp, çınbarlıqnı bozıp kürsätep bu keşelär wazifaların üz baylığın arttıru, bar närsäne üz qulına töşerü öçen qullana. Alarnıñ maqsatı – xökümätneñ töp urınnarında monopoliä urnaştıru."

Baş rişwätçelär dip ul İminlek häm saqlanu Şurası başlığı Petro Poroşenko, Yuçenkonıñ yärdämçese Oleksandr Tretyakovnı häm başqa räsmilärne atadı. Poroşenko da, Tretyakov ta bu ğäyepläwne kire qaqtı. Poroşenko matbuğat oçrağuında bolay dide:

"Şunı äytäsem kilä: Petro Poroşenko - möstäqil keşe, ul beraqyçan da wazifağa yabışıp yatmayaçaq. Xökümätkä kilep ul ber tiengä dä, ber aksiägä dä bayımadı häm şulay kitäçäk tä. İminelek häm saqlanu şurası sekretareneñ prokurorğa da, iminlek xezmätenä dä, eşke eşlär ministrlığına da ber yoğıntısı da yuq."

Poroşenko, Zinçenkonı Yuçenko komandasın eçtän tarqatu niätendä ğäyepläde häm ğäyepläwlärgä dälil kiterergä çaqırdı. Tanılğan eşquar Poroşenkonıñ moñarçı korrupsiädä totılğanı yuq ide.

Niçek kenä bulmasın, bu soñğı kierenkelek prezident Yuçenko öçen naçar xäbär di Londondağı Ecomomist törkeme belgeçe Stuart Hensel:

"Bu xäl Yuçenko komandasında berdämlek bulmawnı kürsätä. Bu bigräk tä Yuçenko öçen naçar xäbär. Ul anıñ wazğiätne qulğa ala almawın, ömetlärneñ aqlanmawın kürsätä."

Ğinwar ayında wazifağa kereşep Yuçenko, korrupsiäneñ tamırın qorıtırğa, Ukrainanı Yevropa Berlegenä, Dönya Säwdä oyışmasına, NATOğa kertergä wäğdä itkän ide. Soñğı kirenkelek bu maqsatlarnı şik astına quya.

Razumkov isemendäge İqtisad häm Säyäsät üzäge başlığı Yuri Yakimenko süzlärençä, bu cancalğa gäcäplänäse yuq, Yuçenko xakimiätkä sotsialistlar häm liberallar xuplawında kilde, läkin alarnı berläşterä almadı. Soñğı kierenkelek kiläse yılnıñ Martında ütäçäk parlament saylawları aldınnan äzerlek bulıp tora:

"Saylawlar elekke qarşılıqlarnı köçäytä. Bu soñğı waqiğalar saylaw aldı kampaniäseneñ başı bulıp tora di."

Ä menä Däwlät televideniese häm radio başlığı Taras Stetsivnıñ urınınnan kitüe, Yakimenko süzlärençä, beraz başqaraq küreneş. Ul, anıñ çın mäğnäsendä bäysez mäglümät çarası buldıra almawın kürsätä, di ul.

Ukrainadağı soñğı xällärne Rusiä prezidentı Vladimir Putin da iğtibarsız qaldırmadı. Sişämbedä Britaniäneñ Times basmasına birgän äñgämäsendä ul könbatış xökümätläreneñ Ukrainada äflisun inqilabın xuplawın xata dip atadı. Elekke sovet illärendä reformalarnı aşıqtıru alarnıñ banan respublikasna äylänüenä kiterergä mömkin, di Rusiä prezidentı.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG