Accessibility links

Кайнар хәбәр

Räşit Äxmätovtan çirattağı säyäsi sensatsiälär


Räşit Äxmätov oyıştırğan häm üze ük möxärrir bulğan “Звезда Поволжья” gäziteneñ çirattağı sanındağı töp yazma alda torğan cirle üzidarä saylawları turında. Ayırım alğanda, Qazan şähärendä uzaçaq deputat saylawlarına bağışlana. “Şähär duması” dip atalğan bu yazma, Räşit Äxmätovnıñ soñğı yıllarda şaqtıy yaratıp çäynägän teması Mintimer Şäymiev häm Kamil İsxaqov qarşılığı xaqında. Yäğni, üktäberdä Qazanda deputatlar saylayaçaqlar. Bu saylanğan deputatlar kemne Qazan şähäre başlığı itep raslar. Kamil İsxaqov yänädän Qazan başlığı bulıp qalır, läkin, başqarma xakimiätkä Şäymiev keşese quyılır. Räşit Äxmätov farazı şundıy. Qazanda, şähär dumasında 50 deputat eşläyäçäk. Ä bu urınğa bügengä 300 nämzät däğwä belderä. Kamil İsxaqov, ber firka isemennän dä tügel, ä ayırım ber okrugtan täqdim itelde

Kamil İsxaqovnıñ Qazandağı administrativ resursı bik köçle. Moña estäp, Kamil İsxaqov üz-üzen yaratuçan, şuña kürä Qazan şurasında oppozitsiäneñ buluın tüzep tormas. Moña aptırarğa kiräkmi. Tatarstan prezidentı apparatı häm respublika xökümäte Qazan merına uñay qaraşta tormıylar. Küptän tügel genä mernı Qazandağı naçar yullar, şähärneñ çüpkä batqanlığı öçen tänqitläwne, mer belän Röstäm Miñlexanov arasındağı konfliktnı, vitse-premyer Rawil Moratov, toraq fondı citäkçese Tälğät Abdullin belän mer arasında bulğan tartqalaşularnı iskä töşerik. TV kanallarınnan, Putin Qazanğa kilgäç, anıñ maşinasına Kamil İsxaqovnı kertmäwlären açıq itep kürsättelär

Menä şundıy faktlar belän, “Звезда Поволжья” respublika xakimiäte belän Qazan merı arasında tartqalaşu barlığın raslıy. Häm däwam itä Kamil İsxaqov öçen Qazan xäzer bik tar. Ul Şäymiewnı da xalıqara eşçänlektä uzdırdı. İsxakov 7 xalıqara oyışma citäkli.

Räşit Äxmätov, bolay dip yazıp, İsxaqovnıñ küp kenä eşlären yasalmalıq itep kürsätä. Mäsälän, Şäymievnı uzdı digäne dä quştırnaqlar eçendä. Gäzit möxärrire, İsxaqov Qazan deputatları spikerı bulır, läkin başqarma xakimiätkä respublika citäkçeläre Tübän Qama merı İlsur Metşinnı quyarlar digän faraz birä. Küptän tügel genä Putin häm Şäymievqa büläk itelgän keçkenä atlarnı da Metşin tapşırdı bit. Dimäk, şundıy ısul belän, İlsur Metşinnı inde Putin belän tanıştırdılar, dip yaza “Звезда Поволжья” gäzite soñğı sanında.

Älege gäzittä Tatarstan parlamentınıñ milli mä’sälälär, fän häm mädäniät komissiäseneñ soñı utırışı turında da yazma bar. İsegezgä töşeräbez, älege utırışta yaña tözelgän Tatar däwlät pedogogika humanitar universitetı tikşerelde. Tatarstan parlamentınıñ Tatar milli universitetı tözü turında qararı bar. Yaña universitetnı Tatarstan mäğärif ministrı Şäyxelislamov, näq menä milli universitet proyektı ğämälgä aştı dip añlata. Milli cämäğätçelek kileşmi. Älege utırışta, yaña tözelgän universitet rektorı Cämil Niğmätov, universitetnıñ kiläçäkkä unlağan konsepsiäse bar dip beldergän. Yäğni, un törle variant . Bu turıda “Звезда Поволжья” gäzite xäbär itä. Yaña universitetnıñ 60 protsent uqıtuçıları tatarlar, 65 protsent studentlar tatarlar . 40 protsent uqıtuçı däreslärne tatarça alıp bara ala. Gäzit şundıy sannar kiterä. Utırışta qatnaşqan mäğärif ministrı Şäyxelislamov, ni öçen öç yuğarı uqu yortın berläştergän uqu yortı barlıqqa kilüen añlatıp mataşqan. 2007 yıldan töbäklär finanslağan, oyıştırğan yuğarı uqu yortları beterelä ikän. Tatar-amerikan töbäk institutı, Tatar däwlät humanitar universitetı da şundıy töbäk uqu yortları bulıp sanala. Menä alarnı pedogogika universitetına quşıp quyasıñ da, milli universitet ta bula, tege töbäk institutları da kinät kenä beterelmi. Utırışta qatnaşqan akademik Mirza Mäxmütov, yazuçı-deputat Tufan Miñnullin, ğalim Damir İsxaqov, humanitar institut rektorı Wasil Ğayfullin, tatar kongressı citäkçese Renat Zakirov bu fiker belän kileşmilär. “Звезда Поволжья” gäzite yazuınça, Tufan Miñnullin bolay dip bäyälägän

Milli universitet tözü turındağı Tatarstan parlamentı qararı ğämälgä aşmadı, bez monda buş süz çäynibez. Tatarstan parlamentı qararında äytelgän Tatar däwlät universitetı häm yaña barlıqqa kilgän pedogogiqa-humanitar universitet ikese ike närsä. Milli universitet ideyäsen monıñ belän genä üterergä yaramıy

Mirza Mäxmütov, yaña tözelgän universitet pedogogika universitetı nigezendä tulı qanlı, tatar elitasın tärbiälärlek yuğarı uqu yortı tözep bulmıy dip beldergän.

TATİ rektorı , 45 iñ yaxşı uqıtuçıbız, yaña uqu yortı belän kileşmiçä, eştän kitü turında ğariza birgän dip belderde dip yaza “Звезда Поволжья” gäzite.

Monnan tış, Putinnıñ Qazanda yasağan çığışı, Rusiä möftiläre şurası räise Rawil Ğäynetdinnıñ Tatar kongressı cıyınında totqan notığı, Äğdäs Borhanovnıñ sannan sanğa basılıp kilgän “Rusiädä antiamerekanlıq çığanaqları” dip atalağan yazması, Amerikadağı tatar ğalime Yulay Şamiloğlunıñ “Professional häm milli tarix” digän yazmaları urın alğan.

Räfis Cämdixan

XS
SM
MD
LG