Könbatış belän islam dönyası arasındağı mänäsäbätlärne niçek bäyälärgä digän sorauğa birelgän cawaplar bik törle .Bügen Pragada Forum 2meñdä beräwlär bu turıda häwäf çannnarı qaqsa ikençeläre bik tınıç qarıy .Misal öçen AQŞ Üzäk Küzläw İdaräse CİA eleke direktorı James Woolsey fikrençä könbatış 21 ğasırda ozın suğışqa äzerlängän . Ul könbatış totalitarizmnıñ 3 forması belän köräşä:Ğıraq wä Süriädä Baatizm qaldıqları , İranda şığı mullalar rejimı häm äl Qaidanıñ sönni jihatçıları belän.Woolsey radiobızğa bolay dip añlattı:
Min Wahabilär islam cihadçıları , Salafi şulayuq äl Qaida islamnıñ çın wäkilläre tügel dip äyter idem .15 ğasırda ispan İnkvizitsiäse xristianlıqnı wäkillek itmägän kebek alar da islamnı wäkillek itmi.Alar totalitar mälgün ide Wahabilär häm äl Qaida näk alar kebek
Woolsey bu törkemnärneñ berse dä ber nindi taşlamalar yasarğa äzer tügel İzrael- Fälästin ızğışında kileşügä ireşelsä dä, Söğät Ğäräbständäge Wahabilär şulayuq äl Qaida şığılarğa, sufilarğa, yähüdlärgä , xristiannarğa xatın qızğa demokratiä ,muzıkağa fanatik räweştä qarşı bulırğa däwam itäçäk dip söyli.Söğüttäge wahabilär häm äl Qaida kebek islam jihadçıları kem citäkçelek itäçäk digän mälädän tış här eştä kileşälär digän qaraşta CİAnıñ eleke direktorı Woolsey.Ämma Maläyziä premiereneñ eleke urınbasarı Änwär İbrahim könbatış häm ayrım alğanda AQŞ Möselman dönyası belän mönäsbätlärne yaxşırtu öçen kübräk närsä eşli ala digän qaraşta. 2004 säyäsi ğäyepläwlär belän törmädä utırıp çıqqan İbrahim repressiäneñ närsä ikänen üz cilkäsendä tatığan keşe. İbrahim süzlärençä:
Avtoritar citäkçelär üz illärendäge ciddi rişwätçelek, repressiädän iqtibarnı başqa yaqqa cälep itü öçen könbatıqa , Amerikağa qarşı xislärne qullana.
Yazuçı ,iqtisadçı Yordaniä şäxzadäse Äl Xassan bin Talal dini toleransnı nıq yaqlıy. Xassan täbäktä eşsezlek artqan sayın näfrät tä arta dip äytep Söget Ğäräbstäne kebek töbäktäge bay illärne ğäräb yäşläre öçen kapital salırğa çaqıra.Xassan:
Xalaqıbıznıñ 70% 25tän yäşräk.Marakeştän alıp Bangladeşqä qädär urınnnar dönyanıñ in küp keşe yäşägän , in yarlı ,in qurqınıçlı cirläre.Bez eş mömkinçelekläre buldırılğançı, narkotika, aqça yuu ekstremizm çäçäk ataçaq .
Älege waqıtta Oxford Universitetında uqıtqan Maläyziäle İbrahim AQŞnıñ yaqın könçığışta demokratiä urnaştıru tırışlığına ğomumän alğanda yaxşı qaralsa da xalıq Ğıraq suğışı , fälästinnär mäsäläseneñ telgä alınmawına şiklänep qarıy ,minemçä AQŞ möselman dönyası belän kübräk mäşğül bulırğa tieş dip söyli. Älege waqıtta Parisda xalıqara mönäsäbätlär mäsäläsen uqıtqan , BMO general sekretarınıñ kiñäşçese, Livannıñ eleke mädäniät ministırı Gassan Salame radiobızğa birgän ängämädä islam belän könbatış arasında sivilizatsiälär bäreleşe bara digän fikerne qatğıy räweştä kire qaqtı.Ul mädäniätlär xalıqara säxnädäge säyäsi aktörlar tügel alar bäreleşälnägän kebek dialoqqa da kerä almıy Sivilizatsiälär bezneñ qimmätlär, idealar bezneñ xıyal töşlär, tellärebez öçen saqlağıç bulıp tora , bez qayçaqta annan närsälär dä alabız häm yış qına onıtabız . Bu sivizatsiä , mädäniät , alar aktör tügel . Ayrım keşelär törkemnär däwlät aktör bulıp tora dip söyli Salame . Ğıraqtağı başkütärüne dä könbatış belän bäreleş tügel ä AQŞ xataları belän Ğıraq kürşeläre aksiäläreneñ quşuluı dip bäyäli Gassan Salame färidä xämit
Min Wahabilär islam cihadçıları , Salafi şulayuq äl Qaida islamnıñ çın wäkilläre tügel dip äyter idem .15 ğasırda ispan İnkvizitsiäse xristianlıqnı wäkillek itmägän kebek alar da islamnı wäkillek itmi.Alar totalitar mälgün ide Wahabilär häm äl Qaida näk alar kebek
Woolsey bu törkemnärneñ berse dä ber nindi taşlamalar yasarğa äzer tügel İzrael- Fälästin ızğışında kileşügä ireşelsä dä, Söğät Ğäräbständäge Wahabilär şulayuq äl Qaida şığılarğa, sufilarğa, yähüdlärgä , xristiannarğa xatın qızğa demokratiä ,muzıkağa fanatik räweştä qarşı bulırğa däwam itäçäk dip söyli.Söğüttäge wahabilär häm äl Qaida kebek islam jihadçıları kem citäkçelek itäçäk digän mälädän tış här eştä kileşälär digän qaraşta CİAnıñ eleke direktorı Woolsey.Ämma Maläyziä premiereneñ eleke urınbasarı Änwär İbrahim könbatış häm ayrım alğanda AQŞ Möselman dönyası belän mönäsbätlärne yaxşırtu öçen kübräk närsä eşli ala digän qaraşta. 2004 säyäsi ğäyepläwlär belän törmädä utırıp çıqqan İbrahim repressiäneñ närsä ikänen üz cilkäsendä tatığan keşe. İbrahim süzlärençä:
Avtoritar citäkçelär üz illärendäge ciddi rişwätçelek, repressiädän iqtibarnı başqa yaqqa cälep itü öçen könbatıqa , Amerikağa qarşı xislärne qullana.
Yazuçı ,iqtisadçı Yordaniä şäxzadäse Äl Xassan bin Talal dini toleransnı nıq yaqlıy. Xassan täbäktä eşsezlek artqan sayın näfrät tä arta dip äytep Söget Ğäräbstäne kebek töbäktäge bay illärne ğäräb yäşläre öçen kapital salırğa çaqıra.Xassan:
Xalaqıbıznıñ 70% 25tän yäşräk.Marakeştän alıp Bangladeşqä qädär urınnnar dönyanıñ in küp keşe yäşägän , in yarlı ,in qurqınıçlı cirläre.Bez eş mömkinçelekläre buldırılğançı, narkotika, aqça yuu ekstremizm çäçäk ataçaq .
Älege waqıtta Oxford Universitetında uqıtqan Maläyziäle İbrahim AQŞnıñ yaqın könçığışta demokratiä urnaştıru tırışlığına ğomumän alğanda yaxşı qaralsa da xalıq Ğıraq suğışı , fälästinnär mäsäläseneñ telgä alınmawına şiklänep qarıy ,minemçä AQŞ möselman dönyası belän kübräk mäşğül bulırğa tieş dip söyli. Älege waqıtta Parisda xalıqara mönäsäbätlär mäsäläsen uqıtqan , BMO general sekretarınıñ kiñäşçese, Livannıñ eleke mädäniät ministırı Gassan Salame radiobızğa birgän ängämädä islam belän könbatış arasında sivilizatsiälär bäreleşe bara digän fikerne qatğıy räweştä kire qaqtı.Ul mädäniätlär xalıqara säxnädäge säyäsi aktörlar tügel alar bäreleşälnägän kebek dialoqqa da kerä almıy Sivilizatsiälär bezneñ qimmätlär, idealar bezneñ xıyal töşlär, tellärebez öçen saqlağıç bulıp tora , bez qayçaqta annan närsälär dä alabız häm yış qına onıtabız . Bu sivizatsiä , mädäniät , alar aktör tügel . Ayrım keşelär törkemnär däwlät aktör bulıp tora dip söyli Salame . Ğıraqtağı başkütärüne dä könbatış belän bäreleş tügel ä AQŞ xataları belän Ğıraq kürşeläre aksiäläreneñ quşuluı dip bäyäli Gassan Salame färidä xämit