Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qazan ğibrätläre


Bik ozaq kötkän Qazannıñ 1000 yıllığına bağışlanğan bäyrämnär inde uzıp ta kitte. Älege bäyrämgä äzerlängändä böten şähär tözekländerelde, yäşellekkä kümelde. Bäyräm uzuğa qaramastan, yañarğan Qazannı qarap kitü öçen törle töbäklärdä yäşäwçelär äle dä başqalağa yış kilä. Häm härkemneñ Qazan turında üz fikere.

Meñ yıllıq bäyrämenä Qazannıñ niqädär maturlanuın – çistaruın matbuğat tämam kinänep yazğannan soñ, şul maturlıqnı kürep qaytıym äle dip, bäyräm uzıp ozaq ta ütmästän, Baltaç rayonı Qaraduğan awılında yäşäwçe Räfik Şäräfiev ta Qazanğa aşıqqan. Üzeneñ Qazannan qaytqan tä'sirlären ul “Tatarstan yäşläre” gäziteneñ “Sezneñ xatlar” rubrikası yazıp cibärgän.

“ Gumelev häykäle torğan Peterburg uramınıñ maturlığına soqlanırğa ölgermiseñ, matur – matur utırğıçlar tiräsendä şapşaqlıqqa küz töşep, can ärni. Andağı sıra şeşäläre, çüpläp tügel, köräp alırlıq tämäke töpçege …İ buldırabız da inde!

Citmäsä, ürtägändäy näq ul könne “Azatlıq” radiosınnan ber millättäşebez Qazan xalqın bik maqtap söyläde. Sember yağınnan didelär buğay üzen. İmeşter, alar utırğıçlarnı da watmıylar, sıra şeşäläre häm töpçekne dä çüp sawıtına ğına salalar. Ul Qazannı bäyräm könne genä kürep kenä qaytqan axrı. Ällä ikebez ike Qazan turında süz yörtäme?

Tege utırğıçlarda mälceräp tön ütkärgän adämnärne äytäm äle. Min ul tirädä irtän buldım. Näq şundıylar turına bezneñ xalıq: “Aşağan tabağına…” – di bit inde. Bu oçraqta “Aşağan Qazanına …” – dip äytü urınlıdır” dip beterä üzeneñ xatın Räfik Şäräfiev.

Äye, mädäni şähär tözügä qarağanda, mädäni keşelär tärbiäläw awırraq bulıp çığa. Bäyräm uñayınnan, şähär buyınça tramvay, avtobus tuqtalışların pıyaladan, zamança yasap quyğannar ide. Ämma älege tuqtalışlarnıñ ber öleşe bilgesez keşelär tarafınnan cimerelgän inde. Tuqtalışnıñ berse yöz meñ sum tiräse tora. Şunısı qızıq: älege tuqtalışlar tözüçelär tarafınnan yul transport komitetına da tapşırılmağan äle. Ä tözekländerelgän yullarnı däwlät komissiäse şuşı könnärdä genä qabul itep alaçaq.

Qazanda älege citeşsezleklärne yäşermilär, ä televidenie kanalları aşa xalıqqa kürsätep toralar. Älege mäs’äläne niçek xäl itärgä soñ digäç, küplär, bälki här tuqtalışnı saqlarğa militsionerlar quyarğa digän täqdimnär kerttelär.

Ämma Qazanda niçek kenä bulmasın Çallı şähärennän kilgän Güzäl xanım Qazannan qänäğät qalğan. Häm uramda tatarça söyläşügä şaqqatqan.

“Çallı Qazanğa qarağanda çistaraq. Qazan bezgä bik oşadı. Şunı äytergä kiräk, Qazanda olılarğa xörmät bik zur. Yäşlär transportta olılarğa urın birä. Ä bezdä alay tügel. Menä kiçä bez ber yäş yegetkä uramnı sorap urısça endäştek, ul bezneñ tatar ikänebezne añlap, bezgä tatarça cawap qaytardı. Bezneñ Çallıda andıy närsä yuq. Qazanda bik yaxşı häm çista tatarça söyläşälär. Çallıda töp tel rus tele inde. Läkin xäzer inde bez alay da kübräk üzara tatarça söyläşergä tırışabız.”

Şulay itep, Qazannıñ meñ yıllığı yañaça yäşärgä omtılış uyata.

Gölnaz Şäyxetdinova

XS
SM
MD
LG