Tanılğan tatar yazuçısı Rafail Sibat häm başqa küp kenä bilgele tatar zıyalıların birgän Kirov ölkäse bügen niçek yäşi? Ölkädä bügenge köndä 46 meñ millättäşebez ğömer kiçerä. Küptän tügel genä Kirov tatarlarınıñ milli-mädäni moxtariäte buldırılğan. “Azatlıq”ta qunaqta älege moxtariätneñ räise Räsfär Zäkiüllin belän Kirov ölkäseneñ “Duslıq” gäzite xäbärçese Şämsiä Xälimova buldı. Kirovta yäşäwçe millättäşlärebez turında Şämsiä xanım söyli
Qarabäk näselennän çıqqan noqrat tatarlarınıñ elek yäşägän cire cide mäçetle zur tatar awılı bulğan. Bügenge köndä anda tatarlar beraz tarqalıp yäşi, telläre onıtılıp bara. Äytergä kiräk, alarnıñ telläre şul qädär üzençälekle - borınğı tatar telendä söyläşä alar. Mäsälän, bez “şunda barabız” dibez, ä alar “bardıq”, “barmaq ittek” dilär. Kirov ölkäseneñ könyağında urnaşqan tatarlarğa kilgändä, şunısı qızıqlı, bez bit inde Wyatqa yılğasın Noqrat yılğası dibez, ä alar anı İzel dilär. Yäğni bu alarnıñ çığışın kürsätä - alar İdel yağınnan kilgän. Tatarstanda tatar tele häm ädäbiäte buyınça ütkärelä torğan töbäqаra olimpiadalarda aldınğı urınnarnı Kirov ölkäsendä yäşäwçe tatar balaları yış ala. Bu ölkädä tatar telen uqıtu däräcäsen kürsätä. Şulay da san buyınça tatar milläte ikençe urında bulğan Kirov rayonnarında milli mäktäplär yabıla. Ölkädä uzğan yazda barlıqqa kilgän milli-mädäni moxtariät tatar awıllarında milli mäktäplärne torğızunı töp maqsatı itep quya. Moxtariätneñ citäkçese Räsfär Zäkiullinnı tıñlıyk Bezneñ maqsat ölkäneñ tatar awıllarında tatar mäktäplären tergezü. Malmış, Kömez häm başqa tatarlar küpläp yäşi torğan rayonnarda.
Kirov ölkäse tatarları milli, ruxi traditsiälärne saqlap yäşi. Sabantuy, Näwrüz bäyrämnäre alar öçen bik yaqın häm qäderle. Ölkädä bik dini millättäşlärebez ğömer kiçerä. Räsfär Zäkiüllin belän Şämsiä Xälimova däwam itä:
Kirovta yöz yäşlek mäçet bar. Ul ozaq yıllar cimerelgän kileş tordı, läkin küptän tügel ber xäzrät bezneñ yärdäm belän dä ul mäçetne torğızdı. Bügen mäçet eşli, xalıq namazğa yöri. Kölmez yağında bik dinne xalıq. Yäşlär mullalardan qurqıp toralar klubqa çığarğa, çıqqannı belsälär süz äyterlär diep. Din şul qädär köçle anda. Kirov tatarları Tatarstan belän iqtisadi elemtälärne nığıtuda zur eşlär alıp baralar. Räsfär äfände beldergänçä, alar Tatarstannıñ säwdä häm iqtisadi bağlanışlar ministrlığı belän tığız elemtädä eşli başlağannar. Kiläçäktä tatar mänfägat'lären qänäğätländerü öçen material' nigezne buldırırğa tırışalar.
Al'bina Zäynulla
