Fransiädäge çualışlarğa Rusiädän dä bik sağayıp qarap toralar, xörmätle tıñlawçılar. Ser tügel, ildä kilmeşäklär sanı şaqtıy zur häm ul haman üsü yağında. Xalıqnıñ küpçelegen täşkil itkän urıslar arasında başqa millät keşelärenä qarşı doşmanlıq xise köçäyä bara. Berük waqıtta Mäskäwdäge xakimiat ilgä çittän xalıq cälep itü kiräklegen dä añlıy - Rusiäneñ üzendä xalıq sanı yıldan-yıl kimi. Ämma bu xaqta belderülär küp äytelsä dä, kilmeşäklärneñ xoquqi xälen nığıtu öçen ğämäli çaralar kürelmi diärlek.
Rusiäneñ Federal'' migratsiä xezmäte mäğlümatına qarağanda, ildä xäzer 5 millionnan alıp 15 millionlap terkälmägän kilmeşäk bar häm alarnıñ terkälmäwe, yäğni xoquqi yaqtan bötenläy yaqlanmawı şul millionlarça keşedän üzennän-üze qorban yasıy - eş birüçe xucaları alarğa bik tübän eş xaqı tüli, östäwenä alar äle militsiä ezärlekläwennän qotılu öçen dä daimi rişwät tertep torırğa tieş. Rusiäneñ migrätsiä xezmäte xäzer qaçıp-posıp yäşägän kilmeşäklärne xoquqi yaqtan tanu niäte belän çığa. Älegä isä Rusiä qanunnarı andıy keşelärne kire üz illärenä quıp qaytarunı taläp itä.
Mäskäwdäge federal'' migratsiä xezmätendä eşläwçe Väçeslav Postavnin, sişämbedä uzğan matbuğat oçraşuında, şuşı çara Rusiädä Fransiädäge tösle xällärne buldırmawğa yardäm itä ala dip belderde:
"Ägär dä bez kilmeşäklärne xoquqi yaqtan tanımasaq, bez alarnı cämğiat çitenä häm cinayätçelekkä etäräçäkbez, alarnı xoquqlarınnan mäxrüm itäçäkbez. Härkem belä ki, şul xätle küpsanlı kilmeşäkneñ xoquqların qısu alarnı waq qına säbäp arqasında da çualışlar başlap cibärügä etärä ala. Ämma bez alarğa yaqlaw häm tınıç qına eşläw mömkinlegen birsäk, bez alarnıñ andıy çualışlarnı telämäwenä ireşä alabız", di Federal'' migratsiä xezmäte wäkile Postavnin.
Berük waqıtta ul, Rusiädä Fransiädäge tösle waqiğälär bula almıy, Rusiä xalqı kilmeşäklärgä qarata zur tüzemlek kürsätä dip isäpli. Läkin başqa fikerdä toruçılar da bar. Keşe xoquqların yaqlawçı törkemnär xakimiatne inde küptännän, ildä çit il keşelären qıynaw häm üterü oçraqlarına küz yomuda ğäyepläp kilä. Mäğlüm keşe xoquqları aktivistı Lev Ponomarev fikerençä, Fransiä çualışları kebek waqiğälär Rusiädä dä kilep çığa ala:
"Çualışlar Mäskäwdä dä, başqa şähärlärdä dä çığa ala. Xakimiat monıñ öçen barın da eşli. Alar törle faşistik cıyınnarğa yul quya, häm xäzer inde şuşı mäs''äläne, dini wä rasaçıl näfrät çığaru öçen "Rodina" tösle törle partiälär dä qullana", di Rusiäneñ keşe xoquqların yaqlaw xäräkäten citäkläwçe Lev Ponomarev.
Noyäbrneñ 4-endä Rusiädä bik zurlap ütkärelgän Berdämlek könendä, misal öçen, radikal'' urıs millätçeläre Mäskäw üzägendä kilmeşäklärgä qarşı uram cıyını ütkärgän ide.
Kärim Kamal
Rusiäneñ Federal'' migratsiä xezmäte mäğlümatına qarağanda, ildä xäzer 5 millionnan alıp 15 millionlap terkälmägän kilmeşäk bar häm alarnıñ terkälmäwe, yäğni xoquqi yaqtan bötenläy yaqlanmawı şul millionlarça keşedän üzennän-üze qorban yasıy - eş birüçe xucaları alarğa bik tübän eş xaqı tüli, östäwenä alar äle militsiä ezärlekläwennän qotılu öçen dä daimi rişwät tertep torırğa tieş. Rusiäneñ migrätsiä xezmäte xäzer qaçıp-posıp yäşägän kilmeşäklärne xoquqi yaqtan tanu niäte belän çığa. Älegä isä Rusiä qanunnarı andıy keşelärne kire üz illärenä quıp qaytarunı taläp itä.
Mäskäwdäge federal'' migratsiä xezmätendä eşläwçe Väçeslav Postavnin, sişämbedä uzğan matbuğat oçraşuında, şuşı çara Rusiädä Fransiädäge tösle xällärne buldırmawğa yardäm itä ala dip belderde:
"Ägär dä bez kilmeşäklärne xoquqi yaqtan tanımasaq, bez alarnı cämğiat çitenä häm cinayätçelekkä etäräçäkbez, alarnı xoquqlarınnan mäxrüm itäçäkbez. Härkem belä ki, şul xätle küpsanlı kilmeşäkneñ xoquqların qısu alarnı waq qına säbäp arqasında da çualışlar başlap cibärügä etärä ala. Ämma bez alarğa yaqlaw häm tınıç qına eşläw mömkinlegen birsäk, bez alarnıñ andıy çualışlarnı telämäwenä ireşä alabız", di Federal'' migratsiä xezmäte wäkile Postavnin.
Berük waqıtta ul, Rusiädä Fransiädäge tösle waqiğälär bula almıy, Rusiä xalqı kilmeşäklärgä qarata zur tüzemlek kürsätä dip isäpli. Läkin başqa fikerdä toruçılar da bar. Keşe xoquqların yaqlawçı törkemnär xakimiatne inde küptännän, ildä çit il keşelären qıynaw häm üterü oçraqlarına küz yomuda ğäyepläp kilä. Mäğlüm keşe xoquqları aktivistı Lev Ponomarev fikerençä, Fransiä çualışları kebek waqiğälär Rusiädä dä kilep çığa ala:
"Çualışlar Mäskäwdä dä, başqa şähärlärdä dä çığa ala. Xakimiat monıñ öçen barın da eşli. Alar törle faşistik cıyınnarğa yul quya, häm xäzer inde şuşı mäs''äläne, dini wä rasaçıl näfrät çığaru öçen "Rodina" tösle törle partiälär dä qullana", di Rusiäneñ keşe xoquqların yaqlaw xäräkäten citäkläwçe Lev Ponomarev.
Noyäbrneñ 4-endä Rusiädä bik zurlap ütkärelgän Berdämlek könendä, misal öçen, radikal'' urıs millätçeläre Mäskäw üzägendä kilmeşäklärgä qarşı uram cıyını ütkärgän ide.
Kärim Kamal