Accessibility links

Кайнар хәбәр

İdel jurnalı - Näbirä Ğıymatdinova: “Açqıç”, Almira Tahircanova: “Qazan yätime”


İdel jurnalınıñ 10 sanında Kavkaz xalıqları turında Mönirä Xarisovanıñ Uçaqlarında- prometey utı, dip isemlängän häm Rkail Zäydullanıñ Törkiägä säfäre turında, Möxämmät Minaçevnıñ “Qarabolaq” dip atalğan yazması, häm Qazanda ütkän canlı tatar muzıkası festivalendä qatnaşqan Avstraliädän Zölfiä Kamalova, Finlyandiädäge Dänis Bädretdin, häm festival'dän soñ internet-forumda Mubay iseme belän bilgele bulğan İldar Möbäräkşin turında R.Runğalı yazması belän dä tanışırğa bula.

Ä “İdel” jurnalında basılıp çıqqan “Açqıç” dip isemlängän näserneñ avtorı Näbirä “Ğıymatdinovanıñ üz tawışın radio tıñlawçılarğa işetterergä buldıq. Häm ul menä mikrofon aldında. Näbirä xanım sezneñ bu näseregezdä nindi problemalar kütärelä”,-дигән сорауга ул болай җавап бирә.

“Soñğı yıllarda aqça digän äyber iñ berençe planğa kilep çıqtı. Keşe bügenge köndä imannı, äxlaqnı başına da kitermi, kübräk itep aqça eşlärgä tırışa başladılar. Bu äsärne yazar aldınnan bik küp uylanıp yördem. Tatar bistäsendäge yortlarnıñ cimerelüe, alarnı yandırıp, anda yaña tatar baylarınıñ , yaña urıs baylarınıñ kilep yortlar saluına minem yörägem ärni başladı. Äsärneñ töp probleması da – aqça artınnan quıp, äxlaqsızlıq, imansızlıqnıñ çäçäk atuı turında. Häm min bu problemanı awılğa küçerdem” dide ul . Häm Näbirä Gıymatdinova bu äsärneñ eçtälegenä dä tuqtala. Äsärdä avtor tiskäre geroy Şaqirne uñay geroy Yosıf belän aralaştıra häm aralarına ber qıznı kiterep bastıra. Tik imanlı äxlaqlı bulıp üskän qız bala da, (inde Şaqirneñ xatını) bulıp, aqça aldında yomşaqlıq kürsätä (öennän- baş tarta almıy).Ä “Şaqir kebeklärdä wöcdan digän närsägä işeklär yabıq , alar anıñ öçen yafa çikmi. Ämma, adäm balası eşlägän ber yawızlıq ta, cirdä ezsez qalmıy. Cinayät eşlägän öçen, keşe anıñ cäzasın barıber küräçäk”,- di Näbirä Gıymatdinova.

Tatar yäşläreneñ jurnalı bulğan “İdel” neñ bu sanında , tağın da iğtibarnı cälep itep küzgä taşlanğanı - Al'mira Tahircanovanıñ - “Qazan yätime”, yäisä “Ni öçen çaqırılmağan qunaq tatardan yamanraq?”-dip isemlängän mäqäläse bar. Anda (Peterburg arxivlarındağı dokumentlarnı aqtarğanda tuğan uylar) dip, ( Şunnan özek ) “Bu sorawğa cawapnı kötmägändä –uylamağanda Rusiä däwlät tarix arxivında taptım min”,- dip yaza mäqälä avtorı.

İdel jurnalınıñ şiğriät säxifäsendä 18 yäşlek Rifat Sälax häm Minzifa Äxmätşinanıñ lirik şiğerläre belän olpat şağir Mödäris Äğlämovnıñ da söyugä, mäxäbbätkä, säyäsätkä bağışlanğan şiğerläre urın alğan. Şunıñ “Däwlät tele ” digänen uqıp ütäbez.

Mälikä Basıyr, Qazan.

XS
SM
MD
LG