Accessibility links

Кайнар хәбәр

“Qazan utları” ezlänülär yulında


“Qazan utları” jurnalınıñ 11 sanında yazuçı häm cämäğät eşleklese Fäwziä Bäyrämovanıñ “Qarabolaq” isemle romanı basıla başlağan. Anıñ bu romanında ekologiä probleması kütärelä.Çiläbe ölkäsendäge Konşak rayonındağı rus häm tatar Qarabolaq awıllarındağı atom şartlawı bulğan faciğa sürätlängän.(romannan özek)

“Qarabolaqtan 40 çaqrımda berençe sovet atom bombasın yasaw öçen nigez salına... Ämma bu xaqta Stalin, Beriä , Kurçatov kebek” sanawlı keşelär genä belä häm Qarabolaq yanındağı yäşeren atom tözeleşe belän alar turından - turı Mäskäwdän idärä itälär ide...”(özek tämam).

Tälğät Ğaliullin üzeneñ “Bizmändä – şiğri roman” digän yazması belän Renat Xarisnıñ “İsemsezlär” äsärenä ädäbi tänqite belän mäydanğa çıqqan. Tälğat Ğaliullin bu äsär turında: “İsemsezlär” galereyası bik bay. Waqiğalar Mäskäwdä, Taşkentta, Älmättä, Qazan belän Orenburg şähärlärendä bara. Häm avtor romanınıñ berençe yullarınnan uq maqsatın, äxlaqi- fälsäfi kredosın qalqıtıp quya”,- di ul :

“Geroy ezlim! Geroy ezlim küz beterep, cir yırtıp!”.“Tatarğa dan” bulırlıq geroynı ezläp tabuı ciñel şöğel' tügel. Kibän zur inä beräw genä . Tatar matbuğatı inde niçämä yıllar däwamında zamanıbız öçen ürnäk -ölge ezli, mägär hämmäbezneñ küñelenä xuş kilerdäy, eşe , ğämäle, äxlağı belän küñelebezgä sarı may bulıp yatarday qaharmannı taba alğanı yuq.”,- di Tälğät Ğaliullin.

Şulay uq jurnalnıñ ädäbi bäxäsendä bu yulı “Bezneñ zaman geroe”säxifäsendä “Üzebezne saqlıyq!dip atalğan yazması belän Nail Şärifullin häm “Fälsäfä citmi bezgä” dip, Zäriä Xäbipovalar çığa. İke avtor da Aydar Xälimneñ Qazan utları jurnalınıñ 2005 yılnıñ 1,2 sannarında basılğan“Sez belämsez qaya barğannı?”dip isemlängän mäqäläsenä iğtibarların yünältkännär .

Aydar Xälim inde ul mäqäläsen Çallı şähärendä kitap itep bastırğan. Häm bu kitap buyınça 17 noyäberdä tarix institutında Aydar Xälim oçraşu ütkärde. Anda yazuçılar, jurnalistlar , ğalimnär, tarix institutı xezmätkärläre, studentlar qatnaştı. Oçraşunı institut citäkçese Färit Soltan alıp bardı . Çığış yasawçılar arasında Färidä Ğaffar, Fänis İslamov, Rawil Raxmani, Älfät Zakircanov, Färit Miñnullin, Näcibä Safina, Rafail' Möxämäddinov, Rafael' Mostafin, Räşit Yağfarovlar ide . (Audioda Färidä Ğaffar , Fänis İslamov, Näcibä Safina, Räşit Yağfarov tawışları).

Soñınnan süz Aydar Xälimgä birelde.

“Mömkinme bezneñ millättän uñay geroy, millätebezne tärbiälärlek qaharman ezläp tabu, yäğni anı ädäbiättä tudıru.Uñay geroy bit ul meñlägän kapillyarları belän millätneñ üzennän tuqlana. Bügenge köndä, betügä barğan tatar millätennän, üzebezgä ürnäk bulğan geroy tudıra almıybız. Ul yuq, ul bette, qızğanıçqa qarşı. Ä niçek tä bez anı tudırırğa tieşbez? Ä niçek? Ägär dä bez tatar ikän, bez añlarğa tieşbez berniçä xaqiqät'ne: iñ berençedän - İmanğa qaytu, namazğa basu, häm islamğa kire qaytu”,-dide ul. Häm Aydar Xälimneñ “Sez belämsez qaya barğannı? dip isemlängän mäqäläse inde anıñ kitap itep bastırılğan , häm bu kitapnıñ soñğı bitlärendäge süzläre dä şulay yañğırıy. “Bezneñ barıbızğa , yazuçılarğa ğına tügel , barça millätebezgä Ğayaz İsxaqinıñ Sönnätçe babası qaldırğan Sälmän Farsi päkese kiräk. İñ berençe itep bezgä iman kiräk. Dinebezne ayaqqa bastırmıyça, millät ayaqqa basa almayaçaq, tuğannar.

Tatar ädäbiätı milläten isän qaldırası kilsä transkontinental' globalizmğa qarşı torırğa, millätneñ umırtqa söyägen islam häm näfis süz- tärbiä belän nığıtırğa tieş”.

Mälikä Basıyr, Qazan.

XS
SM
MD
LG