Tönyaq Yewropa gaz ütkärgeçen tözi başlaw tantanası Fin qultığı yarlarınnan 400 çaqırım könçığışqaraq urnaşqan Babaevoda ütte. Tantanada qatnaşqan Rusiä xökümäte citäkçese Mixail Fradkov ütkärgeçneñ ähämiäten añlattı.
"Bu ütkärgeç gaz quunı ciñeläytä, qatnaşqan illärgä iminlek östi, aradaşçılar azraq bulğan sayın yöklämälärne ütäw arzanraq ta, sifatlıraq ta", - di Rusiä premier-ministrı."
Bu könnärdä Ukraina belän gaz bäyäse tiräsendä qaynar bäxäs barğanın iskä alsañ Fradkovnıñ süzlären añlarğa bula. Yaña ütkärgeç Ukraina häm başqa illärne urap ütäçäk, diñgez töbennän uzıp ul turıdan-turı Germaniäneñ Greifswald şähärenä kilep çığaçaq. Yağni kiläçäktä Mäskäw gaz tranzitı mäsäläsendä Kievqa bäyle bulmayaçaq.
Gaznıñ 3tän-beren Rusiädän alğan alman yağı da bu proyektqa quanıçın belderä. Germaniäneñ İqtisad häm Texnologiä ministrı Michael Glos "Min bu gaz ütkärgeçen tözi başlaw tantanasında qatnaşuıma bik şatmın, kiläçäktä ul bezneñ ilne häm Yewropanı energiä belän täemin itüne iminräk itäçäk", di.
2010 yılda ğämälgä kerteläçäk bu ütkärgeç yılına 27 milliard kubometr gaz quarğa mömkinlek biräçäk dip farazlana. Germaniä genä tügel, torbalarnı şulay uq Britaniä belän Şvetsiägä dä suzu qaralğan.
Ütkärgeçneñ su astı öleşe 4 milliard euroğa töşäçäk. Bu eşne başqaru öçen Tönyaq Yewropa gaz ütkärgeçe digän maxsus komaniä tözelä. Anıñ 51%na Gazprom iä bulaçaq. Qalğan 49%ın Germaniäneñ EON häm BASF şirkätläre büleşä.
Moña qädär Gazprom könbatışqa qaznı 3nçe illär aşa qua ide: Ukraina, Belarus, Polşa, Slovakia. Aradaşçılar üzlärenä gaznı yış qına bazar bäyäsennän tübänräk bäyägä ala ide. Yaña ütkärgeç tözelsä, Mäskäw alardan da bazar bäyäse tülätä alaçaq.
Warşawdağı Stefan Batory fondı belgeçe Yakub Boratınski süzlärençä, yaña ütkärgeç Yewropanıñ bu öleşendä urnaşqan balansnıñ bozıluına kiterä ala. "Polşa, Baltik illäre, Slovakiä kebek illär Rusiä gazınnan Könbatış Yewropadan da nığraq bäyle. Tranzit taşlamaları şuşı bäylelek öçen üzenä kürä ber kompensatsiä ide", di Polşa belgeçe.
Polşa, Ukraina häm Baltik illäre bu yaña proyektnıñ alar belän kiñäşep eşlänmäwenä rizasızlıq belderä. Litva premier-ministrı Algirdas Brazauskas bu turıda Germaniäneñ "Bild" gäzitenä äytte. Monnan tış tirä-yün moxit saqlawçılar da yaña tözeleş uñayınnan borçılu belderä. Baltik diñgeze töbendä ikençe dönya suğışınnan qalğan minalar bar di alar. Uzğan atnada Germaniä kanslerı Angela Merkel proyektnı nıqlap tikşerü öçen eşçe törkem tözergä wäğdä itte.
Yaña ükärgeç tözü mäsäläsen Rusiä prezidentı Vladimir Putin şuşı yılnıñ sintäberendä ul çaqtağı kansler Gerhard Şröder belän xäl itkän ide. Bügenge tantanada qatnaşqan Gazprom räise Aleksei Miller süzlärençä, Tönyaq Yewropa gaz ütkärgeçe dip atalğan yaña kompaniäneñ aksionerlar komietetın näq menä Şröder citäkläçäk. Ä inde kompaniäneñ üze belän Dresdner Banknıñ Rusiädäge citäkçese, Putinnıñ GDRda eşlägän çağınnan uq küptänge tanışı Matthias Warning idarä itäçäk.
ali gilmi
Bu könnärdä Ukraina belän gaz bäyäse tiräsendä qaynar bäxäs barğanın iskä alsañ Fradkovnıñ süzlären añlarğa bula. Yaña ütkärgeç Ukraina häm başqa illärne urap ütäçäk, diñgez töbennän uzıp ul turıdan-turı Germaniäneñ Greifswald şähärenä kilep çığaçaq. Yağni kiläçäktä Mäskäw gaz tranzitı mäsäläsendä Kievqa bäyle bulmayaçaq.
Gaznıñ 3tän-beren Rusiädän alğan alman yağı da bu proyektqa quanıçın belderä. Germaniäneñ İqtisad häm Texnologiä ministrı Michael Glos "Min bu gaz ütkärgeçen tözi başlaw tantanasında qatnaşuıma bik şatmın, kiläçäktä ul bezneñ ilne häm Yewropanı energiä belän täemin itüne iminräk itäçäk", di.
2010 yılda ğämälgä kerteläçäk bu ütkärgeç yılına 27 milliard kubometr gaz quarğa mömkinlek biräçäk dip farazlana. Germaniä genä tügel, torbalarnı şulay uq Britaniä belän Şvetsiägä dä suzu qaralğan.
Ütkärgeçneñ su astı öleşe 4 milliard euroğa töşäçäk. Bu eşne başqaru öçen Tönyaq Yewropa gaz ütkärgeçe digän maxsus komaniä tözelä. Anıñ 51%na Gazprom iä bulaçaq. Qalğan 49%ın Germaniäneñ EON häm BASF şirkätläre büleşä.
Moña qädär Gazprom könbatışqa qaznı 3nçe illär aşa qua ide: Ukraina, Belarus, Polşa, Slovakia. Aradaşçılar üzlärenä gaznı yış qına bazar bäyäsennän tübänräk bäyägä ala ide. Yaña ütkärgeç tözelsä, Mäskäw alardan da bazar bäyäse tülätä alaçaq.
Warşawdağı Stefan Batory fondı belgeçe Yakub Boratınski süzlärençä, yaña ütkärgeç Yewropanıñ bu öleşendä urnaşqan balansnıñ bozıluına kiterä ala. "Polşa, Baltik illäre, Slovakiä kebek illär Rusiä gazınnan Könbatış Yewropadan da nığraq bäyle. Tranzit taşlamaları şuşı bäylelek öçen üzenä kürä ber kompensatsiä ide", di Polşa belgeçe.
Polşa, Ukraina häm Baltik illäre bu yaña proyektnıñ alar belän kiñäşep eşlänmäwenä rizasızlıq belderä. Litva premier-ministrı Algirdas Brazauskas bu turıda Germaniäneñ "Bild" gäzitenä äytte. Monnan tış tirä-yün moxit saqlawçılar da yaña tözeleş uñayınnan borçılu belderä. Baltik diñgeze töbendä ikençe dönya suğışınnan qalğan minalar bar di alar. Uzğan atnada Germaniä kanslerı Angela Merkel proyektnı nıqlap tikşerü öçen eşçe törkem tözergä wäğdä itte.
Yaña ükärgeç tözü mäsäläsen Rusiä prezidentı Vladimir Putin şuşı yılnıñ sintäberendä ul çaqtağı kansler Gerhard Şröder belän xäl itkän ide. Bügenge tantanada qatnaşqan Gazprom räise Aleksei Miller süzlärençä, Tönyaq Yewropa gaz ütkärgeçe dip atalğan yaña kompaniäneñ aksionerlar komietetın näq menä Şröder citäkläçäk. Ä inde kompaniäneñ üze belän Dresdner Banknıñ Rusiädäge citäkçese, Putinnıñ GDRda eşlägän çağınnan uq küptänge tanışı Matthias Warning idarä itäçäk.
ali gilmi