İranğa atom yağulığı cibärelüenä äle ber ike atna da bulmadı, İran Mäskäw belän bulğan ikençe zur xezmättäşlek kileşüe turında iğlan itte. İran belän Rusiä arasında arta barğan bu xezmättäşlek, Waşiñtonnıñ iğtibarın cälep itä.
Kileşü turındağı xäbärlär isä, Rusiä tarafınnañ kire qağıldı.
Çärşämbe könne, Tähranda İran saqlanu ministrı Mostafa Möxammät Naccar, Rusiäneñ İrannnı hawa höcümenä qarşı S-300 raketa sisteme belän tämin itäçägen xäbär itte. Ul bu sistemnıñ säläte turında, maqtap mäğlümät birde.
Belgeçlär, S-300 hawa saqlanu raketalarınnıñ -İrannı hawa höcümenä qarşı quyu mömkinlegen küpkä arttıraçaq dip isäpli. İrannıñ monnañ alda Rusiädäñ tämin itkän Tor M-1 raketaları belän çağıştırğanda, bu sistem tağın da yıragıraq häm yuğarı biyeklektän kilgän hawa höcümenä qarşı saqlıy alaçağı xäbär itelä.
Läkin AQŞ prezidentı süzçese – Waşiñtonnıñ mondıy zur sallı qoral säwdäsenä üz mönäsäbäten belderä.
Bu mäsälägä qarata, säyäsätçelärdän tış, belgeçlär dä üz fikerlären belderä.
Mäsälän Rusiä saqlanu häm iminlek belgeçe Alexanders Golts,
S-300 sisteme, töbäklär arasında köç tigezlegen tämin itüdä täsere bula alır di:
“Rusiäneñ İrannı zamançaraq qorallar belän tämin itüe, köçlär tigezlege mäsäläsendä üz öleşen kertäçäk kebek tora. Mäsälän İran belän İzrail yäsiä İran belän Aqş arasında köç tigezlege buldıra ala. Bigräk tä oçqıç häm hawa höcümnärenä qarşı mondıy saqlanu sistemı belän.”
Läkin, Mäskäwneñ dä başqa BMO iminlek şurası illäre belän bergä İranğa qarşı bulaçaq çikläwlär kertü qararına qul quyğan xäldä, Nigä Rusiä xäzer yaqın kön çığışta töbäklär arasındağı köç tigezlegendä İrannı qayğırta başladı ikän?
Rusiä, elekke sovet könçığış yewropa illärenä AQŞnıñ saqlanu raketası urnaştıruına üz mönäsäbäten beldergän, bu anı açulandırğan ide. Läkin Rusiä saqlanu häm iminlek belgeçe Golt bu xäräkätneñ monnañ kübräk, yewropa tänqitlärenä häm Mäskäwneñ demokratiägä qarşı bularaq kürsätelüenä qarşı ber öç alu tırışlığı bularaq kürä.
Rusiä citäkçeläre xalıqara syäsätne zur şaxmat uyınına oxşata. Häm könbatışqa häm AQŞqa qarşı bulğan açuların törle yullardañ kürsätergä tırışalar.
Läkin Rusiä-İran xezmättäşlege yağulıq yäisä yaña soñgı adım bulğan raketa sistemınnañ ğına tormıy.
İrannıñ, Fars xäbär agentlığı xäbär itüençä, Topolov yulçı oçqıçı citeşterü öçen linsansiäne alu öçen Rusiä belän İran arasında söyläşülär däwam itä ikän. Xäbärdä anıñ İranğa qimmäte 3 milliard dollar bulaçağı äytelä. Ägär kileşü bulsa, 2011 yılda citeşterü başlanaçaq häm 2015 yılda berençe oçqıçlar xezmät birä alaçaq. Monnañ qala matbuğat xäbärlärenä qarağanda Mäskäw belän Tähran arasında boralaq, jet oçqıçı häm xärbi qorallar satıp alu öçen kileşülär däwam itä diyelä.
Saqlanu sistemı aldınnañ, Rusiä 17 dekabrdan başlap äle tämamlanıp betmägän İrannıñ atom stansiäse Buşergä bayıtılğan uran atom yağılugı cibärä başlawın iğlan itkän ide. Yağulıqnıñ İranğa satıla başlawı xalıqara cämäğatçelekne dä borçığan ide.
Kileşü turındağı xäbärlär isä, Rusiä tarafınnañ kire qağıldı.
Çärşämbe könne, Tähranda İran saqlanu ministrı Mostafa Möxammät Naccar, Rusiäneñ İrannnı hawa höcümenä qarşı S-300 raketa sisteme belän tämin itäçägen xäbär itte. Ul bu sistemnıñ säläte turında, maqtap mäğlümät birde.
Belgeçlär, S-300 hawa saqlanu raketalarınnıñ -İrannı hawa höcümenä qarşı quyu mömkinlegen küpkä arttıraçaq dip isäpli. İrannıñ monnañ alda Rusiädäñ tämin itkän Tor M-1 raketaları belän çağıştırğanda, bu sistem tağın da yıragıraq häm yuğarı biyeklektän kilgän hawa höcümenä qarşı saqlıy alaçağı xäbär itelä.
Läkin AQŞ prezidentı süzçese – Waşiñtonnıñ mondıy zur sallı qoral säwdäsenä üz mönäsäbäten belderä.
Bu mäsälägä qarata, säyäsätçelärdän tış, belgeçlär dä üz fikerlären belderä.
Mäsälän Rusiä saqlanu häm iminlek belgeçe Alexanders Golts,
S-300 sisteme, töbäklär arasında köç tigezlegen tämin itüdä täsere bula alır di:
“Rusiäneñ İrannı zamançaraq qorallar belän tämin itüe, köçlär tigezlege mäsäläsendä üz öleşen kertäçäk kebek tora. Mäsälän İran belän İzrail yäsiä İran belän Aqş arasında köç tigezlege buldıra ala. Bigräk tä oçqıç häm hawa höcümnärenä qarşı mondıy saqlanu sistemı belän.”
Läkin, Mäskäwneñ dä başqa BMO iminlek şurası illäre belän bergä İranğa qarşı bulaçaq çikläwlär kertü qararına qul quyğan xäldä, Nigä Rusiä xäzer yaqın kön çığışta töbäklär arasındağı köç tigezlegendä İrannı qayğırta başladı ikän?
Rusiä, elekke sovet könçığış yewropa illärenä AQŞnıñ saqlanu raketası urnaştıruına üz mönäsäbäten beldergän, bu anı açulandırğan ide. Läkin Rusiä saqlanu häm iminlek belgeçe Golt bu xäräkätneñ monnañ kübräk, yewropa tänqitlärenä häm Mäskäwneñ demokratiägä qarşı bularaq kürsätelüenä qarşı ber öç alu tırışlığı bularaq kürä.
Rusiä citäkçeläre xalıqara syäsätne zur şaxmat uyınına oxşata. Häm könbatışqa häm AQŞqa qarşı bulğan açuların törle yullardañ kürsätergä tırışalar.
Läkin Rusiä-İran xezmättäşlege yağulıq yäisä yaña soñgı adım bulğan raketa sistemınnañ ğına tormıy.
İrannıñ, Fars xäbär agentlığı xäbär itüençä, Topolov yulçı oçqıçı citeşterü öçen linsansiäne alu öçen Rusiä belän İran arasında söyläşülär däwam itä ikän. Xäbärdä anıñ İranğa qimmäte 3 milliard dollar bulaçağı äytelä. Ägär kileşü bulsa, 2011 yılda citeşterü başlanaçaq häm 2015 yılda berençe oçqıçlar xezmät birä alaçaq. Monnañ qala matbuğat xäbärlärenä qarağanda Mäskäw belän Tähran arasında boralaq, jet oçqıçı häm xärbi qorallar satıp alu öçen kileşülär däwam itä diyelä.
Saqlanu sistemı aldınnañ, Rusiä 17 dekabrdan başlap äle tämamlanıp betmägän İrannıñ atom stansiäse Buşergä bayıtılğan uran atom yağılugı cibärä başlawın iğlan itkän ide. Yağulıqnıñ İranğa satıla başlawı xalıqara cämäğatçelekne dä borçığan ide.