Accessibility links

Кайнар хәбәр

Olimpia utınıñ Azia säfäre älegä tınıç bara


Olimpia utınıñ qıytğalar aşa säfären Aziada däwam itä. Yaqın arada soñgı säfären ul Pekindä tämamlıyaçaq. Olimpia utının Azia säfäre älegä tınıç ütä, ozaqqamı?

Şimbä könne Bankokta küzgä kürener-kürenmäs protest çaraları bulıp alsa da, Yewropa häm tönyaq Amerikadağı xällär belän çağıştırğanda bu protest ällä ni şawşu kiterä almadı. Şulay da qıtaylılarnıñ ixtimal härber protest çarasına qarşı çıdamlığıkönnän kön kimi bara.

Olimpia utı bügen Malayziä başqalası Kuala Lumpurğa kilde. Şähärdä protest çaraları bulmasın öçen kiñäytelgän iminlek çaraları kürelde. Yapon turistları yış yörgän Kuala Lumpurda, polisiä tibet yaqlı şiğar elergä mataşqan ber Yaponiäle ğailäne qulğa aldı.

Malayziä tışqı eşlär ministrı Räis Yätim Olimpia simvollärenä ixtiram kürsätergä sorap, olimpia uyınnarına säyäsät qatnaştırmasqa soradı. Yasağan çığışında ul, Malayziälılarnı tınıçlıqqa çaqırıp, ilneñ Qıtay belän bulğan köçle bäyläneşen istän çığarmasqa xäterlätte.

Olimpia utınıñ dönya tiräle säyäxäteneñ azia tuqatalışı, Yewropa häm Amerikadağı köçle qarşılıq çaralarına qarağanda xäzergä tınıç qına däwam itä. Bankokta da şul isäptän Tibetne yaqlağan ber törkem belän Qıtay yaqtaşları arasında süz talaşı bulıp alsa da, polisiä bu ike törkemne üz urınlarıında saqladı häm olimpia utı nixayät şähär üzägenä sälämät kenä citte.

Läkin Azianıñ qalğan öleşendä bu tınıçlıqnıñ bolay däwam itüe soraw astında. Äytik olimpia utınıñ monnan soñgı tuqtalışı bulğan Jakartada, xaqimiät protest çaraların kontrol itü öçen qısqartılğan säfärneñ, yulıñ qabat üzgärtte. Protest çaraları köndälek tormışqa äwerelgän Seouldä isä Olimpia utınıñ yazmışı başqa Azia şähärlärendäge kebek tınıç barmayaçaq digän farazlar bar.

Annañ qala, dönyadağı iñ küp Qıtaylı uquçı yäşägän Australiädä isä xällär tağın da qatlawlanırğa mömkin. Meñlägän Qıtaylı studentlar, Olimpia utıñ Tibet protestçelärennäñ saqlar öçen Australiä başqalası Canberrağa ağılırlar dip kötelä.

Soñgı könnärdä isä, Qıtayda Olimpia uyınnarın yaqlap, moña qarşılıq kürsätkän illärgä qarşı cıyınnar iğtibarnı cälep itä başladı. Şimbä könne, Qıtay mäğlümät çaraları xäbär itüençä Wuhan şähärendä xalıq “Tibet bäysezlegenä qarşı bul, Olimpia uyınnarın yaqla häm fransuz äyberlären alma” digän şiğärlär qıçqırıp uram cıyını uzdırğan. Moña oxşaş protest çaraları şulay uq Qıtaynıñ, Hefei, Dalian, Jinan häm Şian şähärlärendä dä buldı.

Hefei şähärendä xalıq Carrefournı boykot itärgä digän şiğärlär belän Fransuz marketlär çeltäre Carrefour binası aldında cıyılıp protest uzdırdı.

Şulay da könbatışlılar Fransuzlarğa qarş bulğan bu çaranın Qıtay xaqimiäte tarafınnañ qotırtılmawın, ä protest çaralarına açuı çıqqan Qıtay milliätçeläre tarafınnan küpertelüen küzätä. Qıtay xaqimiäte isä bu çaralar qarşısında xalıqnı, tınıçlanırğa häm mantıqlı itep uylarğa çaqıra.

Qıtay başlıqları, qarşı çaralar tağın da çuarlanmıyça, xäyerlese belän tämamlanuın kötä. Alda isä maqtanırğa layıqlı itep, Olimpia uyının yöz aqlığı belän dönyada oyıştırılğan iñ tärteple uyın itep kürsätergä äzerlänä.
XS
SM
MD
LG