Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yewropa deputatları "Yewropadağı amerikan törmäläre" mäsäläsen tikşerä


Yewropa Şurasınıñ Parlament Mäclese sişämbe utırışında amerikan agentlarınıñ Yewropa cirendä terrorda şiklänüçe keşelärne qanunsız qulğa alıp törmägä utırtuın kisken tänqitlägän xisapnı tikşerde. Şveisariä deputatı Dick Marty äzerlägän bu xisapta Yewropanıñ 14 ile Quşma Ştatlar belän bu qanunsız eşçänlektä süz berläştergän dielä.

Baştan uq şunı äytergä kiräk, şuşı ğäyepläwlär isbatlansa da monıñ öçen kemneñ dä bulsa cawapqa tartıluı ikele. Tikşerüçelärneñ bar ömete – Quşma Ştatlarğa kisätü yasaw häm dä kiläçäktä mondıy xällärgä yul quymaw.

Baç tikşerüçe Şveitsariä deputatı Dick Marty süzlärençä, anıñ tikşerülär ütkärü öçen wäkäläte citärlek bulmasa da, tabılğan dälillär citärlek:

"Soraw: Yewropada çit il agentları keşelärne totqarlağanmı? Cawap – äye. Häm bu mäxkämä räsmiläre tarafınnan raslanğan" di Dick Marty.

Şveitsariä deputatı fikerençä, terrordä şiklänelgän keşelärne amerikan agentları qulına tapşıruda Yewropa xökümätläre bulışlıq itkän:

"Soraw: yuridik protseduralarnı iskä almıyça keşelär amerikan agentlarına tapşırılğanmı, soñnan alar cäzalaw ğämäldä bulğan illärgä, şul isäptän ber yıl elek kenä şuış zalda kisken tänqitlängän Guantanamoğa cibärelgänme? Cawap – äye" di Dick Marty.

Marty mäglümätlärenä qarağanda Quşma Ştatlar quşuı belän Yewropada barlığı 30dan alıp 50-gä qädär keşe totqarlanğan. Sorawağa tartılu öçen alar yä amerikan törmäsenä yä başqa illärgä cibärelgän, qayberläre cäzalanğan. Kübese çığışı belän ğäräp illärennän bulğan Yewropa watandaşları. Marty süzlärençä, Yewropa xäkümätläre şuşı keşelärne taşıp yörgän amerikan oçqıçlarına üz cirenä utırırğa röxsät birgän.

Quşma Ştatlar şiklänüçelärne tapşıru ğämällären tanısa da, alarnıñ cazalanu ixtimalın qatğıy räweştä kire qaqtı.

Dick Marty tikşerüdä yärdäm itkän ğäyre räsmi oyışmalarğa, elekke agentlarğa, jurnalistlarğa räxmäten belderde. Bu isemlektä xökümätlär yuq. Misal itep ul İrlandiä xökümäteneñ amerikan oçqıçların tikşerüdän baş tartuın kiterde.

Bügenge utırışta Yewropa komissiäse vitse-prezidentı Franco Frattini da qatnaştı. Yewrokomissiäneñ şuşı tikşerü näticäsennän çığıp Yewropa illärennän närsä dä bulsa da taläp itü wäkäläte yuq. Şuña kürä, Frattini bu kiläçäkkä sabaq bulsın dip çiklände:

"Xisapnıñ maqsatı ayırım ber ilne ğäyepläw tügel. Töp maqsat – kiläçäktä mondıy qanunsız ğämällär qabatlanmasın" di Yewropa komissiäse vitse-prezidentı.

Bügenge utırışta mondıy tikşerülärneñ ike yünäleştä kiñäytelü ixtimalı açıqlandı.

Berençedän, Yewropa Parlamentı komissiäse, 6 Bosniäleneñ urlanuında NATO xärbiläreneñ qatnaşu ixtimalın tikşerergä, monıñ öçen NATO citäkçese Jaap de Hoop Scheffernı çaqırıp sorawlar birergä cıyına.

İkençedän, älege xisap Yewropa deputatlarına Çeçnädäge xällärne iskärtkän. Dick Marty süzlärençä, andağı Mäskäw taraflı räsmilär üzläreneñ keşe xoquqların bozu ğämällären aqlaw öçen Quşma Ştatlarnıñ terrorğa qarşı köräşen qulana.

ali ğilmi
XS
SM
MD
LG