İngliz telendä çığa torğan Moscow Times gäzite 23 Awgust sanında yazuınça berençe näticälärgä kürä Çerkiz bazarındağı şartlawnı milli näfrät xisläre belän qaynağan yäşlär oyıştırğan. Gäzit Mäskäw prokurorı Yuri Seminnıñ süzlären kiterä. Anıñ äytüenä qarağanda bu cinäyätkä bäyle räweştä 3 keşe totqarlanğan: Oleg Kostarev, İlia Tixomirov häm Valeri Jukovsov. Öçese dä 20 yäşlär tiräsendäge Mäskäw studentları. Berençe ikese bombanı urnaştırğan, öçençese alarğa qaçırğa yärdäm itergä tieş bulğan. Şartlaw urını itep Vietnam, Qıtay, Üzbäkstan häm başqa Aziä illärennnän kilgän keşelär satu itkän urınnı saylağannar.
Şartlaw näticäsendä 12 keşe häläk bulğan, 6 xatın-qız, 4 ir, häm ike bala – 4 yäşlek malay belän 5 yäşlek qız. Tağın 34 keşe xastaxanädä yata, 11e awır xäldä dielä. Qorbannarnıñ kübese – çığışı belän Aziä illärennän kilüçelär, ämmä aralarında Belarus, Voronej, Çabaqsar keşeläre dä bar.
İnternettağı Newsru.com säxifäse mäglümätenä kürä, baş oyıştıruçı dip sanalğan Oleg Kostarev Udmurtiäneñ Glazov şähärennän kilgän, Mäskäwneñ Mendeleev isemendäge Ximiä-Texnologiä universitetında uqıy. Tulay toraqtağı kürşeläre äytüençä, ul çäçen qırqıp, skinxedlarça kienep yörgän, ämmä üzen itağätle totqan, küreşkändä härçaq isänläşä torğan bulğan.
Jukovsov digäne ätisez ğailädä üskän. Prokuror äytüenä qarağanda, yegetlärneñ berse dä nindi dä bulsa säyäsi törkem äzğası tügel. Şulay da, tulay toraqtağı bülmädä faşistik yünäleştäge kitaplar tabılğan.
Prokuror süzlärençä, şartlatqıç yasaw ısulın alar İnternetta tapqan. Anıñ matdäläre bik ğadi, här cirdä diärlek satıla.
Московский Комсомолец gäzite üzeneñ bu waqiğa turındağı mäqäläsen "Организация объединенных наци", yağni, "Berläşkän nazilar oyışması" dip atağan. Gäzit yazuıça, xäzer tikşerüçelär Mäskäwdä şuşı cäydä bulğan tağın 3 şartlawnı da şuşı törkemgä tağırğa niätli. Ul şartlwlar da säwdä urınnarında bulğan, zıyan kürüçelärneñ kübese äzerbaycanlılar bulğan.
Rusiädä millät-ara näfrätneñ üsüenä tuqtalıp gäzit Levada üzäge ütkärgän fiker beleşü näticälären kiterä. Uzğan yıl ütkärelgän soraşuda "Sez şuşı millätlärneñ qaysısınıñ Rusiägä kilüen çiklärgä kiräk dip sanıysız" digän soraw birelgän. Cawaplar mondıy: berençe urında kavkazlılar – 50%, annarı qıtaylılar – 46%, Vietnamlılar – 42%, Üzäk Aziälelär – 31%, çegännär – 30%, yäxüdlär – 8. Cawplar arasında "urıstan başqa, bar qalğan millätlär" digäne dä bulğan. Ansıñ cawap birüçelärneñ 11%-tı saylağan.
Ali Ğilmi
Şartlaw näticäsendä 12 keşe häläk bulğan, 6 xatın-qız, 4 ir, häm ike bala – 4 yäşlek malay belän 5 yäşlek qız. Tağın 34 keşe xastaxanädä yata, 11e awır xäldä dielä. Qorbannarnıñ kübese – çığışı belän Aziä illärennän kilüçelär, ämmä aralarında Belarus, Voronej, Çabaqsar keşeläre dä bar.
İnternettağı Newsru.com säxifäse mäglümätenä kürä, baş oyıştıruçı dip sanalğan Oleg Kostarev Udmurtiäneñ Glazov şähärennän kilgän, Mäskäwneñ Mendeleev isemendäge Ximiä-Texnologiä universitetında uqıy. Tulay toraqtağı kürşeläre äytüençä, ul çäçen qırqıp, skinxedlarça kienep yörgän, ämmä üzen itağätle totqan, küreşkändä härçaq isänläşä torğan bulğan.
Jukovsov digäne ätisez ğailädä üskän. Prokuror äytüenä qarağanda, yegetlärneñ berse dä nindi dä bulsa säyäsi törkem äzğası tügel. Şulay da, tulay toraqtağı bülmädä faşistik yünäleştäge kitaplar tabılğan.
Prokuror süzlärençä, şartlatqıç yasaw ısulın alar İnternetta tapqan. Anıñ matdäläre bik ğadi, här cirdä diärlek satıla.
Московский Комсомолец gäzite üzeneñ bu waqiğa turındağı mäqäläsen "Организация объединенных наци", yağni, "Berläşkän nazilar oyışması" dip atağan. Gäzit yazuıça, xäzer tikşerüçelär Mäskäwdä şuşı cäydä bulğan tağın 3 şartlawnı da şuşı törkemgä tağırğa niätli. Ul şartlwlar da säwdä urınnarında bulğan, zıyan kürüçelärneñ kübese äzerbaycanlılar bulğan.
Rusiädä millät-ara näfrätneñ üsüenä tuqtalıp gäzit Levada üzäge ütkärgän fiker beleşü näticälären kiterä. Uzğan yıl ütkärelgän soraşuda "Sez şuşı millätlärneñ qaysısınıñ Rusiägä kilüen çiklärgä kiräk dip sanıysız" digän soraw birelgän. Cawaplar mondıy: berençe urında kavkazlılar – 50%, annarı qıtaylılar – 46%, Vietnamlılar – 42%, Üzäk Aziälelär – 31%, çegännär – 30%, yäxüdlär – 8. Cawplar arasında "urıstan başqa, bar qalğan millätlär" digäne dä bulğan. Ansıñ cawap birüçelärneñ 11%-tı saylağan.
Ali Ğilmi