Näq 4 yıl elek, 20 Mart irtäsendä, Qazan waqıtı belän irtänge 6-larda, amerikan prezidentı George Bush televidenie aşa çığış yasap, Säddam Xösäyen köçlärenä qarşı xärbi operatsiä başlanuın iğlan itte:
"Minem färman nigezendä koalitsiä köçläre, Säddamnıñ suğışu säläten yuq itü öçen, xärbi ähämiätkä iä bulğan ayırım xädäflärne utqa tota başladı. Bu kiñ külämle, kileşengän kampaniäneñ başı bulıp tora" dide Bush.
Köçle hawa höcümnärennän soñ cir öste operatsiäse başlandı, amerikan häm britan xärbiläre Küwäyt çige aşa Ğiraqqa kerde. 3 ay da ütmäde, 9 apreldä amerikan xärbiläre Bağdadqa barıp citte, andağı Säddam häykäle bärep töşerelde. Soñraq Säddam üze dä qulğa alındı häm, axır çiktä üz xalqın küpläp üterüdä ğäyeplänep, asıp üterelde.
"Säddamnıñ yazmışı härkem öçen sabaq. Här zalim, nindi genä täkäbber bulmasın, ğädelsez ğazap kürgänär qulınnan cazasın alaçaq" dide şiği citäkçese Äbdel Äziz Äl-Xäkim, uzğan yılnıñ 5 noyäberendä, Säddam xökem itelgäç.
Şuşı waqiğalar, häm dä 2005neñ axırında ütkän saylawlarğa qaramastan, Ğiraqta äle dä tınıçlıq yuq. Säddam taraflı köçlär basıp kerüneñ berençe aylarınnan uq höcümnär başladı, soñraq bu törle islamçı törkemnär qatnaşındağı partizan suğşına äwerelde. Xäzer Ğiraq şiğilär belän sönnilär arasındağı watandaşlar suğışı aldında tora.
"Ğiraqta mäsxäbara qarşılıqnı beterü xäl itkeç mäsälä bulıp tora. Ğiraq citäkçeläre monı eşli alsa, alar tarixta yaña Ğiraqqa nigez saluçı, Ğiraqlılar – aqıllı häm batır xalıq bulıp qalaçaq" dide şuşı ayda Ğiraqtağı amerikan ğäskärlärneñ yaña citäkçese general David Petraeus.
Ğiraqtağı 130 meñ xärbigä östäp Pentagon, Bağdadta iminlek urnaştıru öçen, tağın 20 meñ ğäskäri cibärde. Räsmilär äytüençä, küpmeder uñış bar - operatsiäneñ berençe ayında başqalada ülüçelär sanı 265 keşe täşkil itkän, aldağı ayda – 1440 bulğan.
Soñğı waqıtta Washington Ğiraqnıñ küreşläre, İran häm Süriä belän söyläşü yulların ezli başladı. Şuşı ike il häm AQŞ qatnaşında Bağdadta iminlek konferensiäse ütte. Läkin bu diplomatiäneñ närsägä kiteräçäge älegä bilgesez. Amerikan ğäskärläreneñ Ğiraqta küpmegä qalaçağı belän dä – näq şulay. Washingtondağı demokratlar xärbilärne kiläse yılğa çığara başlarğa çaqıra. Bush administratsiäse moña qarşı.
Ul arada Ğiratqan qaçıp kitüçelär sanı, BMOnıñ qaçaqlar komitetı mäğümatenä qarağanda 1.7 millionğa citkän. Xalıqnıñ 12% digän süz. Alar qayçan da bulsa öylärenä qaytırmı, suğış başlanuğa 4 yıl ütügä bu da zur soraw bulıp qala.
Ali Ğilmi
"Minem färman nigezendä koalitsiä köçläre, Säddamnıñ suğışu säläten yuq itü öçen, xärbi ähämiätkä iä bulğan ayırım xädäflärne utqa tota başladı. Bu kiñ külämle, kileşengän kampaniäneñ başı bulıp tora" dide Bush.
Köçle hawa höcümnärennän soñ cir öste operatsiäse başlandı, amerikan häm britan xärbiläre Küwäyt çige aşa Ğiraqqa kerde. 3 ay da ütmäde, 9 apreldä amerikan xärbiläre Bağdadqa barıp citte, andağı Säddam häykäle bärep töşerelde. Soñraq Säddam üze dä qulğa alındı häm, axır çiktä üz xalqın küpläp üterüdä ğäyeplänep, asıp üterelde.
"Säddamnıñ yazmışı härkem öçen sabaq. Här zalim, nindi genä täkäbber bulmasın, ğädelsez ğazap kürgänär qulınnan cazasın alaçaq" dide şiği citäkçese Äbdel Äziz Äl-Xäkim, uzğan yılnıñ 5 noyäberendä, Säddam xökem itelgäç.
Şuşı waqiğalar, häm dä 2005neñ axırında ütkän saylawlarğa qaramastan, Ğiraqta äle dä tınıçlıq yuq. Säddam taraflı köçlär basıp kerüneñ berençe aylarınnan uq höcümnär başladı, soñraq bu törle islamçı törkemnär qatnaşındağı partizan suğşına äwerelde. Xäzer Ğiraq şiğilär belän sönnilär arasındağı watandaşlar suğışı aldında tora.
"Ğiraqta mäsxäbara qarşılıqnı beterü xäl itkeç mäsälä bulıp tora. Ğiraq citäkçeläre monı eşli alsa, alar tarixta yaña Ğiraqqa nigez saluçı, Ğiraqlılar – aqıllı häm batır xalıq bulıp qalaçaq" dide şuşı ayda Ğiraqtağı amerikan ğäskärlärneñ yaña citäkçese general David Petraeus.
Ğiraqtağı 130 meñ xärbigä östäp Pentagon, Bağdadta iminlek urnaştıru öçen, tağın 20 meñ ğäskäri cibärde. Räsmilär äytüençä, küpmeder uñış bar - operatsiäneñ berençe ayında başqalada ülüçelär sanı 265 keşe täşkil itkän, aldağı ayda – 1440 bulğan.
Soñğı waqıtta Washington Ğiraqnıñ küreşläre, İran häm Süriä belän söyläşü yulların ezli başladı. Şuşı ike il häm AQŞ qatnaşında Bağdadta iminlek konferensiäse ütte. Läkin bu diplomatiäneñ närsägä kiteräçäge älegä bilgesez. Amerikan ğäskärläreneñ Ğiraqta küpmegä qalaçağı belän dä – näq şulay. Washingtondağı demokratlar xärbilärne kiläse yılğa çığara başlarğa çaqıra. Bush administratsiäse moña qarşı.
Ul arada Ğiratqan qaçıp kitüçelär sanı, BMOnıñ qaçaqlar komitetı mäğümatenä qarağanda 1.7 millionğa citkän. Xalıqnıñ 12% digän süz. Alar qayçan da bulsa öylärenä qaytırmı, suğış başlanuğa 4 yıl ütügä bu da zur soraw bulıp qala.
Ali Ğilmi