İnde mäğlüm bulğança, sişämbedä İzrail ğäskäriläre Gaza sızığında, radikal'' möselmannarnıñ "Xämäs" törkeme citäkçelärennän berse bulğan doktor Äbdeläziz Rantisine üterü tırışlığın yasadı - xärbi boralaqlar ul utırğan maşinağa ut açtı, läkin şuşı höcüm näticäsendä "Xämäs" citäkçese qatı cäräxätlär genä aldı. İzrailneñ şuşı ğämäle, ä anıñ boralaqları Gazada berniçä urınğa höcüm yasadı, tirä-yündäge ğäräp illärendä genä tügel, Quşma Ştatlarda da zur qänäğätsezlek uyattı. Höcümnän soñ berniçä säğät ütü belän amerikan prezidentı George Bush Aq Yortta Uganda prezidentı belän oçraşqanda, "İzrail boralaqlarınıñ ut açuwı mine borçuğa saldı, min alar, fälästin citäkçelegeneñ terror ğämällärenä qarşı köräşen tağın da qatlawlandırır dip qurqam, min şulay uq höcümnärneñ İzrail iminlegen nığıtuwına ışanmıym" digän süzlär äytte. Amerikan citäkçelegeneñ başqa yuğarı däräcäle wäkilläre dä İzrail ğämällären kisken tänqitläp çıqtı, alar arasında prezidentnıñ däwlät iminlege kiñäşçese Condoleezza Rice, däwlät iminlege idaräsendäge Yaqın Könçığış eşlären bağuçı Elliott Abrams, däwlät sekretareneñ Yaqın Könçığış ölkäsendäge yardämçese William Burns ta bar ide. Amerikan däwlät sekretare Powell üze xäzerge waqıtta räsmi säfär belän Könyaq Amerikada yöri, läkin ul da Buenos Airesta çaqta İzrailneñ soñğı höcümnären şulay uq tänqitläde. Quşma Ştatlar citäkçelegendä Yaqın Könçığış mäs''äläsendä äle haman törle qaraşlar yäşäp kilsä dä, Gazadağı höcümnär uñayınnan Waşington üzeneñ qänäğätsezlegen İzrailgä bu yulı berdäm belderde. Soñğı täräqqiat çınnan da amerikannarnıñ zurdan qubıp täqdim itelgän yaña solıx planın ğämälgä quyunı şik astına ala. Prezident Bushnıñ İordaniädä İzrail wä fälästin premyerları belän oçraşuwınnan soñ yañartılır dip kötelgän solıx söyläşüläreneñ xäzer yänä tuqtap qaluwı ixtimal. Moña yul quymas öçen Waşington çärşämbegä Berläşkän Millätlär general'' sekretare Kofi Annan, prezident kiñäşçese Rice häm däwlät sekretare Powell arasında ayırım söyläşülär ütkärüne bilgeläde. Soñğı xällär prezident Bushnıñ İzrail-fälästin aralaşuwına tağın da nığraq qatnaşuwın taläp itä, bu basımnı İzrailgä arttıru öçen genä tügel, fälästin yağın da qıyulandıru öçen kiräk. Uzğan atna azağında, yaña solıx planın qabul itmäwen beldergän berniçä radikal'' fälästin törkeme, alar arasında "Xämäs" tä bar ide, bergäläşep İzrail köçlärenä qarşı berniçä höcüm oyıştırdı. Bu ber yaqtan alarnıñ yähüd däwlätenä bulğan mönäsäbäten häm alarnıñ suğışnı tuqtatırğa cıyınmawın kürsätsä, ikençe yaqtan fälästin radikallarınıñ premyer Mäxmüd Abbas alıp barğan solıx säyäsäten kire qağuwın da añlatırğa tieş ide. Basımnı Waşington ber İzrailgä genä tügel, fälästin terrorına qarşı qırıs çaralar kürügä etärep Abbas xökümätenä dä yasıy, tik älegä fälästin idaräse bu ölkädä zur uñışqa ireşä almadı. Quşma Ştatlar da, İzrail dä soñğı aralarda fälästin yağınnan barı tik Mäxmüd Abbas belän genä eş alıp barunı saylağan ide, Arafat isä xäzer niçekter çittä qaldı. Yaqın Könçığışta terrornıñ kinät kenä kiskenläşep kitüwe artında anıñ kire zur säyäsätkä qaytırğa teläwe dä yata ala. Arafatnıñ fälästin radikallarına yoğıntısı Abbasnıqına qarağanda zurraq.
Kärim Kamal, Praga.
Kärim Kamal, Praga.