İzrael belän Hindistan 1992nçe yılda diplomatik mönäsäbätlär urnaştırğan bulsalar da , Ariel Sharon Hindistanğa kilgän berençe İzrael premiäre bulıp tora .11nçe sintäbergä ber-ike kön qalır aldınnan Sharonnıñ 150 keşelek zur törkem belän Dähligä kilep töşüe küplärneñ nigä äle bu vizit kiräk buldı soñ digän sorauına säbäp buldı. Sharon hindistanlı kollegası Vajpayene sälämläp ( audio)
bez Hindistan belän mönäsäbätlärebezne kiñäytü vä nığıtu belän nıq qızıqsınabız , Bez Hindistanğa dönyadağı in möhim demokratik illärdän berse dip qarıybız, İzrael dä demokratik il minemçä bez demokratik bäyälärne urtaqlaşız.
Vajpaye üz çiratında (audio) bezneñ mönäsäbätlärebez bik borınğı bez bu bağlanışlarğa yaña perspektiva biräbez , duslığıbız nığıyaçaq.Bu tarixi säfär ike ilne tağı da yaqınlaştıraçaq.
Sharonnıñ 4 könlek räsmi säfäre saqlanu häm kontr terrorizm ölkäsendä ike ilneñ mönäsäbätlären nığıtır dip qarala. Sharon süzçese Raanan Gissin vizitnıñ 11 sintäber waqıyğäläreneñ ikençe yılına turı kilüenä işarä itep ,bezneñ Hindistan belän elemtälär AQŞnıñ dönya terrorına qarşı toruına kileşle öçle strategik mönäsäbät bulıp tora dide. Andıy fikerlär Hindistanda da çağılış taba , Dähli dä üzen suğışçan islam aldında zäğif xis itä. Sharon vizitı waqıtında İzraeldän qayber qorallar şul sanda ber milliard dollardan artıq torğan aldan kisätüçe Phalkon radar sisteması satıp alu turında kileşülär tözeler dip kötelä.3 Phalkon radarı Pakstannıñ zur öleşen Hindistan küzätüe asıtna quyar ide. Phalkon radarları turında İzrael räsmiläre kiläse ike atna eçendä kileşüne tämamlarbız dip belderde. Hindistan ayruça İzraeldän 2yarım milliard dollar torğan Arrow anti –ballistik raketalar sistemasın satıp alu belän qızıqsına. Ämma bu alış bireşne AQŞ raslarğa tieş. Çönki Waşington Arrow belän qorallanğan Hindistan , Pakstannıñ atom qoralları arsenalın üsterügä kiterer dip borçıla.Äle ütkän cäydä genä atom qoralına iä ike kürşe arasında 4nçe suğış çığa yazdı. Pakstan, amerikan xärbiläreneñ indus ğäskäriläre belän Kaşmirda urtaq künegü ütkärüen şulayuq İzrael belän qoral säwdäsen bik poşınıp qarap bara. Pakstan tışqı eşlär ministırlığı süzçese Masud Xan künegü, territorie öçen bäxäsläşkän kürşe illärdä borçılu tudıra häm zararlı bula ala dip äytte jurnalistlarğa.Bilgele bulğança Kaşmir ike kürşe arasında yartı ğasırdan birle nizaqqqa säbäp bulıp tora. Xan şulayuq İzrael belän Hindistannıñ qurqınıçlı xärbi xezmättäşlege töbäkne totrıqsızlandıra dip tä işarä itte. Sharon vizitı yähud däwläten räsmän tanımağan Pakstanda ğına tügel ä Hindistannıñ möselman azçılığı arasında da tınıçsızlıqqa säbäp buldı.Hindistannıñ küp kenä şähärlärendä meñnnärçä möselman Sharonnıñ kilüenä protest belderde, Elek kübräk ğäräb illäre belän eş itkän häm fälästinnärne yaqlağan Hindistanda kommunistlar partiäse dä qara bayraqlar, ''fälästinnärne suyuçı Sharon öyeñä qaytıp kit'' dip yazılğan plakatlar kütärep uram cıyını ütkärde.Dähli, Bombey häm başqa zur şähärlärdä ütkän demonstratsiälärdä politsiä yözlärçä möselmannı qısqa waqıt öçen qulğa alıp tottı,. Bombeydä tanılğan möselman ruxanisı Maulana Mansur Ali Xan Sharonnı terrorçı, suğış cinayätçese dip atadı. Dähli AQŞtan bäysez İzrael belän mönäsäbätlären nığıtırğa teli. Anıñ töp mäqsatı töbäktä zur köç bulıp tanıluı , ämma bu rol anı qotılğısız räweştä AQŞ belän yarışqa etärä ala
färidä xämit, praga
färidä xämit, praga