Accessibility links

Кайнар хәбәр

İran xökümäte, meñlägän namzät qatnaştırılmağan saylawlar ğädel bula almıy dip, saylawlarnı kiçekterergä sorıy


Qadimçe Saqçılar Şurasınıñ berniçä meñ namzätne saylawlardan çitlätü qararı belän bäyle cancal köçäyä bara. Üzğan töndä xökümät ğädättän-tış utırış ütkärep, bu wazğiättä saylawlar ğädel bula almıy dip, 20 fivralgä bilgelängän saylawlarnı kiçekterergä täqdim itte. 100dän artıq deputat Saqçılar Şurasına protest yözennän wazifasınnan kitüwen belderde.

18 könnän ütäse saylawlarnı kiçekterü täqdimenä Saqçılar Şurası älegä räsmi cawap birmäde. Ämmä Şura äğzalarınıñ berse, Riza Zawäri, Konstitutsiä nigezendä saylawlarnı barı tik suğış başlansa, yä ilne ilbasarlar basıp alsa ğına kiçekterep bula, digän belderü yasadı. Zäwäri süzlärençä, saylawlarnı kiçekterü öçen başqa säbäp bula almıy. Uzğan töndä xökümätneñ ğädättän-tış utırışında, Eçke eşlär ministrı Äbdelwahit Musawi Lari, töbäk citäkçelärenä tayanıp, bu şartlarda ğädel häm irekle saylawlar ütkärep bulmıy dip, saylawlarnı kiçekterergä soradı. Äytkändäy, bu inde ministrnıñ ikençe şundıy üteneçe. Berençesen Saqçılar Şurası kire qaqqan ide, bu yulı da şulay bulır dip kötergä kiräk.

İnde xäbär itkänebezçä, ildä bar möxim waqiğalarnı küzätep barğan, şul isäptän, tege-yäki bu namzätne saylawdan çitlätü xoquqı bulğan Saqçılar Şutrası, 8 meñnän artıq namzätneñ yartısın, bu keşelär İslamnı ixtiram itmi dip, isemlektän sızıp taşlağan ide. Sızılğannarnıñ kübese reforma-taraflı namzätlär, şul isäptän, xäzerge Mäclesneñ 87 deputatı. 3 atna buyı alar Parlament binasınnan çıqmıy qarşılıq akisäse ütkärä. Yäkşämbedä 100dän artıq deputat Saqçılar Şurasına protest yözennän wazifasınnan kitüwen belderde. Alarnıñ belderüendä äytelgänçä, şuşı aynıñ 20-senä bilgelängän saylawlar kiçekterelergä tieş. Çönki, çitlätelgän namzätlärgä qatnaşu xoquqı birelgän oçraqta da, alarnıñ saylaw aldı kompaniäsenä waqıtı inde qalmadı. Deputatlar, bu mäsxärä saylawlarda qatnaşmayaçağın belderä.

Belgeçlär fikerençä, kilep tyğan qarşılıqnı xäzer ilneñ ruxi citäkçese Ayatolla Ali Xömänei genä xäl itä ala. Jane''s Defence isemle basma öçen yazuçı belgeç Alex Vatanka fikere:

Audio (Alex Vatanka)

"Minemçä, bu fiker belän küplär kileşä: axır çiktä Ayatolla, qadimçe Saqçılar Şurası belän reforma-taraflı Parlament arasındağı qarşılıqnı xäl itäçäk, namzätlärneñ yartısına, ä bälki tağı da kübrägenä saylawlarda qatnaşırğa röxsät biräçäk."

Ayatolla Ali Xömänei bu cancalğa ber tapqır qatışıp aldı inde. Ul qara isemlekne tağın ber qarap çığarğa quşqannan soñ, Saqçılar Şurası sızıp taşlanğan namzätlärneñ 3-tän-beren kire qaytardı.

Qadimçe häm reforma taraflı köçlär arasında barğan şuşı tartışuğa inde berniçä atna buluğa qaramastan, xalıqnıñ zur öleşe moña bitaraf bulıp qala. Uzğan saylawlarda reforma taraflı köçlärgä tawışın birgän İranlılarnıñ kübese, bezneñ ömetlär aqlanmadı digän fikerdä. Häm soñğı säyäsi cancalnı ildäge ike köç arasında barğan köräş dip sanıy.

Uzğan yıl ütkän cirle saylawlarda saylawçınıñ ni barı 20 protsentı qatnaşqan ide. Näticädä qadimçelär ciñep çıqtı. Belgeçlär fikerençä, bu yulı da şul xäl qabatlanırğa mömkin. Ul çaqta İrannıñ reforma taraflı köçläre zur yuğaltu kiçeräçäk.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG