Audio (atışu tawışları)
Bu atışu tawışları sişämbedä Üzbäkstannıñ maxsus köçläre Taşkent çitendäge ber yortqa xöcüm itkändä yazıp alındı. Xöcüm näticäsendä 20-läp keşe xäläk bulğan, kübese – şul yortqa kerep sıyınğan suğışçılar, dielä. Räsmilär äytüenä qarağanda soñğı 3 köndä Taşkent belän Boxarada bulğan qorallı bäreleşlär, şartlawlar näticäsedä barlığı 42 keşe ülgän, kübese – militsiä xezmätkärläre.
Şuşı xöcümnär öçen cawaplılıqnı älegä berkem dä üz östenä almadı. Ämmä Üzbäk räsmiläre monıñ öçen islam suğışçıların ğäyepli. Sişämbedä Üzbäkstannıñ Tışqı eşlär ministrı Sadıyq Safaev üz ilendäge xällärne xalıqara terror belän bäyläp, Hizb ut-Tahrir törkemen telgä aldı.
Könbatış Yevropada nigezlängän Hizb ut-Tahrir törkeme möselmannarnıñ, Çeçnya, Kaşmir kebek töbäklärdä qulğa qoral totıp köräşü xoquqın tanısa da, anıñ üzeneñ qorallı bäreleşlärdä, köç qullanuda älegäçä totılğanı yuq ide. İzraelgä qarşı, anti-semit eşçänlege öçen ul, misal öçen, Gemaniädä tıyılğan. Üzbäkstanda isä bu törkem terkälmägän, häm dä räsmi räweştä tıyılmağan. Ämmä Human Rights Watch oyışmasınıñ soñğı xisabına qarağanda Üzbäkstanda qulğa alınğan, ezärleklängän möselmannar arasında bu törkemneñ dä äğzaları bar. Şotlandiäneñ Terrorçılıqnı öyränü üzäge belgeçe Tamara Makarenko süzlärençä:
Audio (Tamara Makarenko)
"Üzbäk räsmiläre Hizb ut-Tahrirnı artıq küpertergä tırışa. Ägär alar bu törkemne ğäyeplägän berär dälil taba alsa, bu alarnıñ törkem äğzalarına qarşı qılğan ğämällären tulısınça aqlar ide."
İkençe faraz Üzbäkstannıñ İslam xäräkäte belän bäyle. Prezident Kärimovnı bärep töşerü maqsatı belän tözelgän bu oyışma 1999nçı yılda Taşkentta bulğan şartlawlar öçen ğäyeplängän ide. Äl-Qaidä belän bäyläneştä dip sanalğan şuşı xäräkätne Quşma Ştatlar üzeneñ terrorçılar isemlegenä kertte. Mäskäwdäge Carnegie Üzäge belgeçe Alexei Malaşenko:
Audio (Alexei Malaşenko)
"Hizb ut-Tahrir dip uylamıym. Anıñ şiğärläre, prinsipları başqa. İxtimal bu Üzbäkstannıñ İslam xäräkäte, yä şuña oşağan berär oyışmanıñ eşe. Läkin moña kiñräk qararğa kiräk, bu berük waqıtta Quşma Ştatlarnı xuplağan Üzbäk xökümätenä qarşı da xöcüm bulıp tora. İslamçılar küzlegennän qarağanda koalitsiägä kerüçelär İslamnıñ doşmanı sanala, alarğa qarşı här ğämäl sawap."
Äfğanstan operatsiäse waqıtında Xanabad xärbi nığıtmasın birep torıp Üzbäk räsmiläre amerikannarğa yärdäm kürsätte. Ämmä qayber belgeçlär fikerençä, monıñ soñı könnärdä Taşkent uramnarında bulğan xällärgä ber bäyläneşe dä yuq. John Hopkins Universitetı qarşında Üzäk Aziä häm Kavkaz İnstitutı citäkçese Frederick Starr, xöcümnärneñ xärbilärgä tügel ä militsiägä qarşı yasaluın häm dä xöcümçelär arasında xatın-qız buluın iskärtä:
Audio (Frederick Starr)
"Bu älbättä faraz ğına, läkin soñğı xöcümnär dini ekstremizmda ğäyeplänep qulğa alınğan möselmannarnıñ ğailä äğzalarınıñ militsiädän üç aluı bulırğa mömkin."
Xöcümnärneñ näq menä militsiägä qarşı yasaluın iskä alıp, bu xöcümnär – korrupsiägä batqan militsiägä, anıñ yawızlığına qarşı ğämäl yä isä, xättä, iminlek köçläre belän militsiä arasındağı qarşılıq näticäse bulırğa mömkin digän farazlar äytelä.
Şuşı küp sanlı farazlar Üzbäkstan kebek yabıq cämğiättä mäglümät qıtlığınnan kilä. Ber-ike belderüne sanamağanda üzbäk räsmiläre soñğı xällär, anıñ säbäpläre turında tınlıq saqlıy. Uzğan töndä däwlät televideniese soñğı xäbärlär çığarılışın Taşkent uramnarındağı qan qoyulardan tügel, ä Kärimovnıñ Litvanıñ elekke prezidentı Valdas Adamkus belän bulğan oçraşuı turında söyläwdän başladı.
Ali Gilmi, Praga
Bu atışu tawışları sişämbedä Üzbäkstannıñ maxsus köçläre Taşkent çitendäge ber yortqa xöcüm itkändä yazıp alındı. Xöcüm näticäsendä 20-läp keşe xäläk bulğan, kübese – şul yortqa kerep sıyınğan suğışçılar, dielä. Räsmilär äytüenä qarağanda soñğı 3 köndä Taşkent belän Boxarada bulğan qorallı bäreleşlär, şartlawlar näticäsedä barlığı 42 keşe ülgän, kübese – militsiä xezmätkärläre.
Şuşı xöcümnär öçen cawaplılıqnı älegä berkem dä üz östenä almadı. Ämmä Üzbäk räsmiläre monıñ öçen islam suğışçıların ğäyepli. Sişämbedä Üzbäkstannıñ Tışqı eşlär ministrı Sadıyq Safaev üz ilendäge xällärne xalıqara terror belän bäyläp, Hizb ut-Tahrir törkemen telgä aldı.
Könbatış Yevropada nigezlängän Hizb ut-Tahrir törkeme möselmannarnıñ, Çeçnya, Kaşmir kebek töbäklärdä qulğa qoral totıp köräşü xoquqın tanısa da, anıñ üzeneñ qorallı bäreleşlärdä, köç qullanuda älegäçä totılğanı yuq ide. İzraelgä qarşı, anti-semit eşçänlege öçen ul, misal öçen, Gemaniädä tıyılğan. Üzbäkstanda isä bu törkem terkälmägän, häm dä räsmi räweştä tıyılmağan. Ämmä Human Rights Watch oyışmasınıñ soñğı xisabına qarağanda Üzbäkstanda qulğa alınğan, ezärleklängän möselmannar arasında bu törkemneñ dä äğzaları bar. Şotlandiäneñ Terrorçılıqnı öyränü üzäge belgeçe Tamara Makarenko süzlärençä:
Audio (Tamara Makarenko)
"Üzbäk räsmiläre Hizb ut-Tahrirnı artıq küpertergä tırışa. Ägär alar bu törkemne ğäyeplägän berär dälil taba alsa, bu alarnıñ törkem äğzalarına qarşı qılğan ğämällären tulısınça aqlar ide."
İkençe faraz Üzbäkstannıñ İslam xäräkäte belän bäyle. Prezident Kärimovnı bärep töşerü maqsatı belän tözelgän bu oyışma 1999nçı yılda Taşkentta bulğan şartlawlar öçen ğäyeplängän ide. Äl-Qaidä belän bäyläneştä dip sanalğan şuşı xäräkätne Quşma Ştatlar üzeneñ terrorçılar isemlegenä kertte. Mäskäwdäge Carnegie Üzäge belgeçe Alexei Malaşenko:
Audio (Alexei Malaşenko)
"Hizb ut-Tahrir dip uylamıym. Anıñ şiğärläre, prinsipları başqa. İxtimal bu Üzbäkstannıñ İslam xäräkäte, yä şuña oşağan berär oyışmanıñ eşe. Läkin moña kiñräk qararğa kiräk, bu berük waqıtta Quşma Ştatlarnı xuplağan Üzbäk xökümätenä qarşı da xöcüm bulıp tora. İslamçılar küzlegennän qarağanda koalitsiägä kerüçelär İslamnıñ doşmanı sanala, alarğa qarşı här ğämäl sawap."
Äfğanstan operatsiäse waqıtında Xanabad xärbi nığıtmasın birep torıp Üzbäk räsmiläre amerikannarğa yärdäm kürsätte. Ämmä qayber belgeçlär fikerençä, monıñ soñı könnärdä Taşkent uramnarında bulğan xällärgä ber bäyläneşe dä yuq. John Hopkins Universitetı qarşında Üzäk Aziä häm Kavkaz İnstitutı citäkçese Frederick Starr, xöcümnärneñ xärbilärgä tügel ä militsiägä qarşı yasaluın häm dä xöcümçelär arasında xatın-qız buluın iskärtä:
Audio (Frederick Starr)
"Bu älbättä faraz ğına, läkin soñğı xöcümnär dini ekstremizmda ğäyeplänep qulğa alınğan möselmannarnıñ ğailä äğzalarınıñ militsiädän üç aluı bulırğa mömkin."
Xöcümnärneñ näq menä militsiägä qarşı yasaluın iskä alıp, bu xöcümnär – korrupsiägä batqan militsiägä, anıñ yawızlığına qarşı ğämäl yä isä, xättä, iminlek köçläre belän militsiä arasındağı qarşılıq näticäse bulırğa mömkin digän farazlar äytelä.
Şuşı küp sanlı farazlar Üzbäkstan kebek yabıq cämğiättä mäglümät qıtlığınnan kilä. Ber-ike belderüne sanamağanda üzbäk räsmiläre soñğı xällär, anıñ säbäpläre turında tınlıq saqlıy. Uzğan töndä däwlät televideniese soñğı xäbärlär çığarılışın Taşkent uramnarındağı qan qoyulardan tügel, ä Kärimovnıñ Litvanıñ elekke prezidentı Valdas Adamkus belän bulğan oçraşuı turında söyläwdän başladı.
Ali Gilmi, Praga