Tawış birüne oyıştırğan Berläşkän Millätlär häm Äfğanstannıñ räsmi wäkilläre süzlärenä qarağanda, berençe näticälär iñ irtä digändä dä düşämbegä qarşı töndä genä bilgele bula ala. Ä inde il buylap bar tawışlarnı sanawğa ike atna kitä ala digän farazlar äytelä häm räsmi näticälär üktäbr azağına ğına kötelä. Xäzerge waqtta saylaw qäğäzläre atlar wä döyälär belän inde yuğarıda äytelgän tawış sanaw üzäklärenä cibärelä. Ul arada Berläşkän Millätlärneñ äfğan räsmiläre belän qorğan urtaq saylaw xäyäte, tawış birüdä küzätelgän citeşsezleklär, törle tärtip bozularnı häm qayber nämzätlärneñ şikayätlären tikşerü belän mäşğül. Andıy zarlarnıñ zur öleşe xäzerge prezident Xämit Qarzaynıñ säyäsi köndäşlärennän işetelä. Oppozitsiädä torğan bar 15 nämzät tä şimbä könne tawış birüne tuqtatuğa häm anı ğämäldän çığaruğa öndägän ide. Moña, saylawlarda qatnaşuçı keşelärneñ barmaqların buyaw öçen qullanılğan maxsus qaranıñ bik ciñel genä yuıluı açıqlanu säbäp buldı. Qarzaynıñ köndäşläre, dimäk ayırım keşelär tawışnı berniçä märtäbä birä ala dip, saylaw näticälären aldan uq döres tügel dip iğlan itte. Urtaq saylaw komissiäseneñ räis urınbasarı Ray Kennedy, buyaw belän kilep tuğan xatanıñ çınnan da xärämläşülärgä kiterüen açıqlaw öçen älegä irtäräk dip belderä.
Audio, Ray Kennedy
"Bez başta saylaw näticälärenä qarayaçaqbız. Ägär dä şuşı problemanıñ çınnan da şaqtıy kiñ taralğan buluı açıqlansa, bu ber ixtimal bulaçaq. Ägär dä inde bez anıñ saylaw näticälärenä çağıştırmaça az tä''sir itüen açıqlasaq, bu bötenläy başqa ber ixtimal digän süz. Läkin älegä bez monı eşlämibez, bezgä sanaw eşeneñ üz yulınnan baruı kiräk, qararnı bez şunnan soñ çığaraçaqbız" di Ray Kennedy, Berläşkän Millätlär häm Äfğanstan wäkillärennän torğan urtaq saylaw komissiäse räiseneñ urınbasarı. Ul soñğı qararnıñ qayçan, nindi waqıtqa yasalaçağı turında berni äytmäde, bu saylaw näticälären bäyän itüdän tora dip belderde. Äfğan saylawlarında qatnaşu, anda tawış birü ber barmaqlarnı maxsus qarağa buyaw belän genä bilgelänmi, monıñ öçen äle härkemdä maxsus saylaw qäğäze dä bulırğa tieş. Tawış birgändä ul tişelä häm baş barmaqqa qara belän tamğa quyıla. Läkin elegräk, Äfğanstannıñ qayber urınnarında keşelärgä ber tügel, ä berniçä saylaw qäğäze birelü xaqında xäbärlär bulğan ide. Häm xäzer, buyaw belän kilep tuğan ğawğa sürätendä oppozitsiä, dimäk andıy qäğäzläre berniçä bulğan berük keşelär berniçä märtäbä tawış birä ala dip belderä. Alar sanı yözlägän meñ bula ala digän xäbärlär bar. Xäzerge prezident Xämit Qarzay şimbä könne, köndäşläreneñ üzen xärämläşüdä ğäyepläwlären kire qaqtı.
Audio, Xämit Qarzay
"Äfğan xalqı inde tawış birde, häm minemçä bez barıbız da, bar nämzätlär dä millionlağan äfğannıñ qarğa, yañğırğa, tuzanğa qaramıy, säğätlär buyı çirat torıp tawış birüen xörmät itärgä tieşbez. Näticälär nindi genä bulmasın, bez alarnı qabul itärgä, ä urtaq saylaw komissiäsenä bar citeşsezleklärne tikşerü öçen waqıt birergä tieşbez" di Äfğanstannıñ yaña saylanğan prezidentı bulu öçen töp däğwaçı Xämit Qarzay. Saylawlardağı xalıqara küzätüçelär dä älegä, bar şikayätlärne dä, tawışlar sanawnı tuqtatmıy ğına tikşerergä kiräk digän fikerdä.
Kärim Kamal
Audio, Ray Kennedy
"Bez başta saylaw näticälärenä qarayaçaqbız. Ägär dä şuşı problemanıñ çınnan da şaqtıy kiñ taralğan buluı açıqlansa, bu ber ixtimal bulaçaq. Ägär dä inde bez anıñ saylaw näticälärenä çağıştırmaça az tä''sir itüen açıqlasaq, bu bötenläy başqa ber ixtimal digän süz. Läkin älegä bez monı eşlämibez, bezgä sanaw eşeneñ üz yulınnan baruı kiräk, qararnı bez şunnan soñ çığaraçaqbız" di Ray Kennedy, Berläşkän Millätlär häm Äfğanstan wäkillärennän torğan urtaq saylaw komissiäse räiseneñ urınbasarı. Ul soñğı qararnıñ qayçan, nindi waqıtqa yasalaçağı turında berni äytmäde, bu saylaw näticälären bäyän itüdän tora dip belderde. Äfğan saylawlarında qatnaşu, anda tawış birü ber barmaqlarnı maxsus qarağa buyaw belän genä bilgelänmi, monıñ öçen äle härkemdä maxsus saylaw qäğäze dä bulırğa tieş. Tawış birgändä ul tişelä häm baş barmaqqa qara belän tamğa quyıla. Läkin elegräk, Äfğanstannıñ qayber urınnarında keşelärgä ber tügel, ä berniçä saylaw qäğäze birelü xaqında xäbärlär bulğan ide. Häm xäzer, buyaw belän kilep tuğan ğawğa sürätendä oppozitsiä, dimäk andıy qäğäzläre berniçä bulğan berük keşelär berniçä märtäbä tawış birä ala dip belderä. Alar sanı yözlägän meñ bula ala digän xäbärlär bar. Xäzerge prezident Xämit Qarzay şimbä könne, köndäşläreneñ üzen xärämläşüdä ğäyepläwlären kire qaqtı.
Audio, Xämit Qarzay
"Äfğan xalqı inde tawış birde, häm minemçä bez barıbız da, bar nämzätlär dä millionlağan äfğannıñ qarğa, yañğırğa, tuzanğa qaramıy, säğätlär buyı çirat torıp tawış birüen xörmät itärgä tieşbez. Näticälär nindi genä bulmasın, bez alarnı qabul itärgä, ä urtaq saylaw komissiäsenä bar citeşsezleklärne tikşerü öçen waqıt birergä tieşbez" di Äfğanstannıñ yaña saylanğan prezidentı bulu öçen töp däğwaçı Xämit Qarzay. Saylawlardağı xalıqara küzätüçelär dä älegä, bar şikayätlärne dä, tawışlar sanawnı tuqtatmıy ğına tikşerergä kiräk digän fikerdä.
Kärim Kamal