Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yaponiä-Qıtay mönäsäbätläre sonğı 30 yılda iñ tübän däräcädä


Yaponiä belän Qıtay arasındağı mönäsäbätlär kiskennöşä bara. Peking düşämbedä mönäsäbätlär sonğı 30yıldağı in tübän däräcägä citte dip belderde.Öçençe atna inde meñnnärçä demonstrant Qıtaynıñ zur şähärlärendä Yaponiägä qarşı uram cıyınnarı ütkärä, Yaponiäneñ konsollıq häm başqa binalarına taşlar ,şişälär ırğıta, buyalar belän pıçrata. Däwam itkän bu xällär töbäkneñ totrıqlılığı mäsäläsendä borçılu tudıra. Bez bu turıda Awstraliädä yäşäwçe Qıtayda tuıp üskän anıñ telen mädäniäten yaxşı belüçe andağı waqıyğälärne qarap barğan milläteşebez eşmäqär Röstäm Sadrinıñ fikerlärenä dä möräcäğät ittek.

Yaponiäneñ Qıtaynı okupatsiä astında totqan yıllarda eşlägän waxşileklären aqlağan, kimetkän tarix kitabınıñ mäktäplärdä uqutu öçen raslawı Aziäneñ ike kürşe ile arasındağı mönäsbätlärneñ kiskennäşüenä säbäp buldı. Mennärçä qıtay Shanghai, Tianjin , Hangzhou häm başqa şähärlärendä Yaponiägä qarşı demonstartsiälär ütkärde.(audio) İrekle fiker belderü tıyılğan kommunistik Qıtayda demonstratsiälär oyıştıruğa qarata R. Sadri bolay dide(audio) Qıtay tışqı eşlär ministırınıñ urınbasarı Wu Dawei , Yaponiä ütkändä eşlägännären qabul itmi dip qabatlap Tokyo-Peking mönäsäbätläre sonğı 30yıldağı in tübän däräcägä töşte dip äytte. Qıtay tarix kitabı insidentı yaponiäneñ BMO İminlek Şurasında daimi urın alalmayaçağına dälil bulıp tora dide. Peking şulayuq Taiwan mäsäläsendä Yaponiäneñ Quşma Ştatları belän urtaq pozitsiä aluına da nıq açulana . Qıtay Taiwanğa üz töbäge dip qarap kilä häm anıñ bäysezlek, ayrılıp çığuına nıq qarşı R.Sadri(audio) Tokyo , köç qullanılğan häm Yaponiä konsollığı, restoran, binalarına zian kilgän demonstratsiälär öçen Qıtay ğafu ütenergä tieş dip äytsä dä. Qıtay tışqı eşlär ministrı

Li Zhaoxing(audio)

Qıtay xökümäte yaponnardan ğafu sorarlıq ber närsä dä eşlämäde .Töp mäsälä Yaponiä xökümäte Taiwan , häm başqa qayber eşlärdä şulsanda keşe xoquqları bigräk tä tarix mäsäläsendä qıtaylarnıñ xislären räncette

Oxford universitetında qıtay belgeçe Rana Mitter süzlärençä hiç şiksez tarix kitabı qıtaylarnıñ küñelenä tigänder, ämma krizis Qıtay xökümäteneñ mänfäğätlärenä turı kilä.Ägär dä Peking Yaponiäneñ İminlek Şurasına kerün häm Taiwan turında komentarlar birüen tuqtata alsa diplomatik ciñügä ireşäçäk. Ämma ozın möddätne küzdä totqanda di Mitter Peking iqtisadi häm säyäsi säbäplärdän çığıp diplomatik sularnı tınıçlandırırğa tırışaçaq.

Mitter(audio)

Ozın möddätne küzdä totqanda Tokyo belän mönäsäbätlärne yaxşırtu Qıtaynıñ mönfäğätenä turı kilä. Qıtay iqtisadı üsä häm ul bik tä täsirle räweştä üsärgä däwam itäçäk, şulay da anıñ zäğif urınnarı bar, xalıqara häm eçke totrıqsızlıq anıñ üsüenä nıq zarar kiterä ala Qıtay retorikasın kimetäçäk, pozitsiäsennän çigenäçäk, Uram cıyınnarın kimetäçäk, ämma ber yk waqıtta xalıqara forumnarda söyliäçäk.

İqtisadi ,xärbi yaqtan nıq üskän Qıtay Aziädä berdän ber köç itterep üzen qabul itterü yulına bastımı digän sorawğa R.Sadri(audio)

Mitter suğış waqıtı tarixı kitapları turındağı bäxäs yaña närsä tügel in kimendä 20yıl däwam itä di.Ütkändä Yaponiä finans inisiativaları belän retorikanı bastıra ide.Qıtayda här närsä däwlät kontrolendä yaqın kiläçäktä ul gazetalarda Yaponiägä qarşı maqalälärneñ basıluın tuqtata ala, demonstrantlarğa cıyılmağız digän kürsätmä birä ala. Atna azağında Pekingdä Tiananmen maydanında planlaştırılğan demonstratsiä bulmıy qaldı.Küräsen qıtay xakimiätläre eçtä nindider xislärne irekländerülärenä borçıla başladı. färidä xämit
XS
SM
MD
LG