Accessibility links

Кайнар хәбәр

İran prezident saylawlarında xärämläşülär turındağı ğäyepläwlärne kire qağa


İranda Saqçılar Şurası saylawlarda xärämläşülär buldı digän ğäyepläwlärdän soñ düşämbedä 100 saylaw sandığın tikşertte, xärämläşülärne kire qağıp bilgele näticälär üzgärmiäçäk dip belderde Şulay itep prezident saylawlarınıñ 2.turında in küp tawış alğan ike namzät-elekke pragmatik prezident Äkbär Xaşemi Räfsancani häm Tährannıñ ütä konservativ mere Mäxmüt Äxmädinecad yarışaçaqlar. Reforma yaqlı küp kenä törkem häm şäxeslär qadimçı namzätneñ saylanmawı öçen üz tarafdarların Räfsancanigä tawış birergä çaqıra.

Sişämbedä İran eçke eşlär ministırlığı 2nçe tur saylawlarda berençesenä qarağanda da kübräk ğäyepläwlär bulaçaq dip belderde. Ministırlıq süzçese J.Xanjani jurnalistlarğa bolay dip söyläde: eşläre xalıqnı yaqlaw häm tärtib urnaştıru bulğan keşelär ütkän comğa saylawlarınnan elek xalıqnı tawış birderü öçen yünländerde, alar bälkim bu atnada da bu eşlären qabatlayaçaq xätta köçleräk itep.Küp kenä prezident kandidatları da tawış birüdän elek şunduyuq borçılu belderde ,alar İran xärbiläre saylawlarğa tıqşınmasın dip kisätte . Xärämläşülär turındağı ğäyepläwlärdä süz saylaw sandıqların tutıru tügel ä qayber namzätlär öçen aqça tüläp anı yaqlaw kampaniälären oyıştıru turında bara.. Saylawlarnı oyıştıru öçen cawaplı bulğan eçke eşlär ministırlığı İran idaräseneñ reformaçı qanatınıñ kontrolı astında tora.Saylawlarnı qarap barğan Saqçılar Şurası isä konservativ frontnı wäkillek itä.Ütkän kiçtä Saqçılar Şurası barlıq ğäyepläwlärne kire qağıp , berençe tur saylawlarnıñ näticäse üz köçendä qala häm 2nçe tur comğada ütkärelä dip äytte .Saylawlarda 3.çe urında torğan namzät Mehdi Karrubinıñ ruxi citäkçe Ayatulla Ali Xameneyğa cibärgän şaqtıy tänqitle xatı düşämbedä İrannıñ 4 basmasında kön kürgännnän soñ alarnıñ çığuı tuqtatıldı. Tehran prokurorı bu basmalarnı yalğan ,imiş mimişlär taratuda ğäyepläde. Urtaçıl ruxani Karrubi üz xatında İnqilap Saqçıları häm Basıcı törkeme suğışçıları tawış satıp alu belän şägellänä dip şiqäyät itkän.Tıyılğan basmalardan berse reformaçı İqbalnıñ ölkän muharrirı Arqandehpour düşämbedä Reutersqa

Arqandehpour:(audio)

Politsiä prokuror xatı belän kilde, ul basmanı ber kön öçen genä yabu turında xökem qararı ide. Anda tıyunıñ säbäbe äytelmägän ide.Ämma bez Karrubinıñ ruxi citäkçegä cibärgän xatı öçen dip uylıybız dip äytte. Sişämbedä başqa basmalar kön kürsä dä İqbal çıqmadı. Comğadağı tawış birüdän elek eleke prezident Räfsancani belän Tehran xakimiäte başlığı Axmadinejad alıp barğan kampaniälär qızulanaçaq dip kötelä.İran xabär agentlıqları törle törkem häm şäxeslärneñ namzätlärne yaqlağan belderülären işetterä.Bügen İrannıñ älege prezidentı Xatami açıqça Räfsäncanını yaqlap çıqqan. Xatami süzlärençä säyäsi köç demokratiäne qurqınıç astına quyuçı tügel ä säyäsi ireklekne yaqlawçı dip ışanuçılarğa birelergä tieş .Bügen ber törkem Qor''än belgeçe Axmädijenad ,Ayatolla Xomeini ideallären ğämällärgä quya alaçaq namzät dip anı yaqlap çıqtı.Räfsancaninı konservativlardan alıp , reformaçılar xätta xakimiätne tänqitläwçe sekular käşelär dä yaqlıy .Tanılğan iranlı jurnalist häm xoquq yaqlawçı Emadeddin Baghi Refsancaninnıñ yuğaltuı ildä keşe xoquqlarınıñ torışın naçaraytır ide dip kisätä. Nobel büläge laureatı Şirin Ebadi häm başqaları saylawlar irekle häm ğädel bulmağan öçen qatnaşmıylar.

Ebadi(audio)

Ğadi watandaş , xoquqçı, keşe xoquqları prinsıplarına ışanuçı bularaq min irekle,sälämät, keşe xoquqları prinsıplarına tayanğan saylawlarğa ğına qatnaşa alam dip äytä Nobel büläge laureatı Ebadi färidä xämit
XS
SM
MD
LG