Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rumsfeld Qıtayğa säfären tämamaladı, anda şunduq İgor İvanov kilde


AQŞ Saqlanu ministere Rumsfeld Qıtayğa yasağan öç könnek vizitın tämamladı, Beyjingneñ xärbi quäten üsterüenä borçıluın belderde. Ul kitär aldınnan yasağan çığışınd,a Qıtay atom quäten üsterä häm bu anıñ regiondağı niätenä şik tudıra. Rumsfeld kitärgä dä ölgermäde, başqa ber qunaq, Rusiäneñ Milli İminlek Şurası sekretarı İgor İvanov Beyjinggä kilde. Köntärtibendä ike il arasında strategik iminlek ölkäsendä xezmättäşlek mäsäläse tora.

Qıtay Rumsfeldnıñ vizitın ike il arasındağı xärbi mönäsäbätlärne yaxşırtğa taba atlanğan berençe möhim adım dip uñay bäyäläde. Qıtay tışqı eşlär ministerlege süzçese Kong Quan

"İke yaq ta bu vizit vaqıtında Qıtay-AQŞ mönäsäbätläre, xärbi mönäsäbätlär turında fiker alıştı. Uñışlı vizit buldı. Bu üzara elemtälärne kiñäytügä, mäğarif, dingezçelek häm başqa ülkälärdä elemtälärne häm xezmättäşlekne kiñäytügä alıp baraçaq."

AQŞ saqlanu ministere isä saqlılıraq tonda söyläde. Ul Xärbi Fännär buyınça Qıtay Akademiäsendä yasağan çığışında, Qıtaynıñ saqlanu budjetın üsterüe Beyjingneñ niätläre turında xalıqara säxnädä şik tudıra dip äytte.

"Qıtaynıñ saqlanu çığımnarı iğlan itelgängä qarağanda küpke küberäk dip xisaplana. Anıñ kürşeläre çınbarlıq belän iğlan itelgän sannar arasındağı zur ayırmanıñ säbäben belü belän qızqsınalar."

Rumsfeld Çärşämbedä Qıtaynı küberäk açıqlıqqa ügetläde . Pentagon mäğlümätlärenä kürä, Qıtay xärbi çığımnarğa budjetta kürsätelgänennän öç märtäbägä küberäk aqça sarıf itä. Rumsfeldneñ belderüläre AQŞnıñ üzeneñ global mänfäğätlärenä Qıtaydan kilüe mömkin bulğan potansial qurqınçqa qarata borçıluın çağıldıra. Qıtay Washingtonnıñ şiklänüen beterergä tırışıp, ike aradağı ayırma çığımnarnı xisaplau praktikası arasındağı ayırmadan kilä dip belderde. Läkin, Washingtonnı Beyjingnıñ saqlanu budjetın yäşeren räveştä üsterü ixtimallığı ğına borçımıy. Qıtay häm Rusiäneñ Şanxay Xezmättäşlek Oyışmasınıñ iyül ayında bulğan summitında AQŞtan Üzäk Aziädän xärbilären çığarunıñ möddäten bilgelävne taläp itkän rezolutsiäneñ qabul itelüendä töp rol uynauı da borçıy. Washingtonnıñ AQŞnı bu regionnan kitärgä etärüne küz aldında totqan Qıtay-Rusiä berektäşlege oyışa digän borçıluın Rumsfeld kitkäç ük , anda Rusiäneñ Milli İminlek Şurası sekretarı İgor İvanovnıñ kilüe ber dä kimetmi. Qıtay da, Rusiä dä bu regionnı üzläreneñ täsir zonası dip xisaplıylar häm AQŞnıñ anda kerüen telämilär. Qıtay, Üzäk häm Tönyaq Aziä İminlege buyınça Mäskäv Üzägennän Vasili Mukeev, Rusiä, Qıtay, AQŞ öçle mönäsäbätläre konfrontatsiägä genä alıp baraçaq digän fiker belän kileşmi.

"Şuşı ike vizitqa qarasaq şundıy näticägä kiläbez. Qıtay ekonomik uñışlığı nigezendä global politik quät bulırğa teli. Moña politik, iminlek häm xärbi mönäsäbätlär dä kerä, bigeröktä AQŞ belän. İkençe yaqtan Qıtay Rusiä belän dä iminlek mäsäläsendä yaxşı xezmättäşlekneñ buluın teli. Rusiä Milli İminlek Şurası sekretarı Qıtaynıñ global politik super dävlät xälenä kilü planın tikşerü öçen Beyjingqa kilde."

Anıñ fikerençä, töp mäsälä ekonomik üseş häm globallaşu. Qıtay häm Rusiä bazarları üskän sayın, alarnıñ iqtisadları häm milli mänfäğätläre AQŞnıqı belän butalaçaq, urtaq bulaçaq. Bu teoriä belän riza buluçılar bardır. Läkin , Mäskäv, Beyjing häm Washingtondağı köndäş xärbi dairälärneñ monı qabul itüläre ikele.

Färit İdelle. Praga.
XS
SM
MD
LG