Accessibility links

Кайнар хәбәр

Penza ölkäse Kikin awılında Färit Aqyeget bülägenä yögerü yarışları ütkärelde


Rusiä Federätsiäseneñ ciñel atletiqä qälendarena kertelgän bu Färit Aqjigitov prizına yarışlar uzğan yıl Kikin awılında oqtyäbr ayında berençe qat ütkärelgän ide. Uzğan yılda sportçılar yañğır astında yögerdelär, ä bıyıl hawalar bik yaxşı ide, bu tatar awılınıñ böten ike meñlek keşese uramğa çıqqan ide häm sportçılar gel xalıq qoridorında ğına yögerdelär. Küp keşeneñ qullarında tere çäçäklär ide. Şunı da äytergä kiräk, yögerüçelär arasında Kikin awılı qızları häm malayları da şaqtıy küp ide. Penza ölkäseneñ Altıawıl diep atalğan tatar awılları törkeme küp keşegä bilgele. Monnan tatarlarnıñ küp kürenekle keşeläre çıqqan – yazuçı häm mäğrifätçe Musa Aqyığet (Aqjigitov), yazuçı Zahir Bigiev, anıñ enese, din belgeçe Musa Bigiev, ädiplär Xasän Şabanov häm Azat Werğazov, Sowetlar Soyuzı Geroyı Azis Aqjigitov häm başqalar. Kikin awılı şul Altıawılnıñ iñ zur awılı dip sanala. “Altıawıl” digännän, çınında isä monda 8 tatar awılı häm alar bötenese ber zur urmannıñ törle yaqlarında urnaşqan – Belinskiy rayonına kergän Quteyevqa (tatarça Qaçqaru), Paçelma rayonına kergän Reşetino (tatarça Räşäten) häm Çulpan awılları, Qämenqa rayonına kergän Kikin awılı, Moçaleyqa (tatarça Mäçäli), Qobılkino (tatarça Qabılkin), Qoçaleyqa (tatarça Yätmis), häm Telyätino (tatarça Täläten). Şulay uq bu gruppağa Qämenqa rayonınıñ Batraq awılında yäşäwçe tatarlar da kerä. Ämma bu Batraq awılında küpçelekne urıslar täşkil itä. Sportqa qaytsaq, bu Kikin awılındağı yarışlarnıñ töp oyıştıruçısı – “Marafon” oyışması. Urısça iseme – Penzensqaya oblastnaya obşçestwennaya orğänizätsiä “Obşçestwo sporta “Marafon”. Oyıştıruçılar arasında tağı Penza ölkäseneñ sport häm fizqülturı qomitetı, Qämenqa rayonı häm Kikin awılı administratsiäläre. Yarışlar “Marafon” oyışmasınıñ flağı astında ütte. Bu “Marafon” oyışmasın Färit Aqjigitov üze oyıştırğan ikän. Kem soñ ul Färit Aqjigitov? Ul üz waqıtında Rossiänıñ marafon buyınça çempionı bulğan. Ataqlı sportçı, ğömere buyı Penzada artilleriä institutında uqıtqan, pensiäğa çıqqaç ta tik tormıy, Penza ölkäsendä marafonnar ütkärü ideyäsın tormışqa aşıra. Närsä bula soñ ul marafon? Marafon – ul 42 kilometr 195 metr distansiäğa yögerü. Şunı da äytergä kiräk – älegä qädär, sowet zamanasında da, xäzer dä, Penza ölkäsendä marafonnar ütkärelmägän. Kikin awılında da, monda ike yıl inde “Marafon” oyışması üz yarışların ütkärügä qaramastan, tulı marafon ütkärelgäne yuq älegä, yarım marafon ğına ütkärelä – sportçılar 21 kilometr 97,5 metrlıq distansiäğa yögerälär. Ä kiläse 2004 yılnıñ 13 sentyärrendä, şul uq Kikin awılında Penza ölkäseneñ tarixında berençe qat tulı marafon bulır. Älbättä, bıyıl 13 sentäbrda Kikin awılında böten sportçı 21 kilometrğa yögermäde. Monda bit bik yäş yögerüçelär dä, ölkän yäştäge yögerüçelär dä qatnaştı. Sportçılar yäşläre buyınça 7 gruppağa bülende, ä bötenese 18 gruppa buldı: qızlar häm malaylar, irlär häm xatınnar, şulay uq törle distansiälar: 1 kilometr, 3 kilometr, 5 kilometr, 10 kilometr häm 21 kilometr 97,5 metr. Bötenese bergä 250 qatnaşuçı buldı. Qatnaşuçılar Penza ölkäseneñ böten şähärlärennän häm rayon üzäklärennän, yuğarı uqu yortlarınnan. Şulay uq kürşe Saratov häm Samara ölkälärennän dä sportçılar bar ide. Bu yarışlarnıñ irlär arasında absolyut çempionı Penzadan Yevgeniy Mitroşin buldı. Ul 21 kilometr 97,5 metrlıq distansiäda ciñde. Xatın-qız arasında absolyut berençe urınnı 10 kilometrğa yögerüdä Oqsana Şutowa aldı. Ul Zareçnıy şähärennän. Tatarlar arasınnan iñ zur urınnı Äsiä Kildeyewä aldı. Ul Penza däwlät uniwersitetı qomandası öçen yögerde häm absolyut berençelektä öçençe buldı. Ä üz yäştäşläre arasında Äsiä berençe buldı. Üz yäştäşläre arasında 10 kilometrğa yögergän Rumiä Devleqamowa ikençe buldı. Şulay uq üz yäştäşläre arasında şul uq 10 kilometr distansiäğa yögergän Marat Dimayıv öçençe buldı. Mäktäp uquçıları arasında qomanda prizları da birelde: berençe urınnı Kikin mäktäbe aldı, ikençe urında Qämenqa uquçıları, ä öçençe urınğa Mäçäli mäktäbe çıqtı. Yuğarı uqu yortları arasında Penza däwlät uniwersitetı ciñde, arxitektura häm tözü uniwersitetı ikençe, pedağoğiä uniwersitetı öçençe urında. Bu yarışlarnıñ töp sponsorı Penzadan “Qağaw” isemle säwdä qompleksı buldı. “Qağaw” qompleksınıñ direktorı Bäkär Aqjigitov irlär arasında berençe urın aluçığa 5000 sum birde, ikençe urınğa 3000, öçençe urınğa 2000 sum. Şulay uq ul xatın qızlar arasında ciñüçegä 3000 sum, ikençe urınğa 2000, öçençe urınğa 1000 sum birde. Bötenese bergä 18 gruppada 54 büläk birelde. Bäkär Aqjigitovtan başqa Kikin awılı yarışlarınıñ tağı sponsorlar bar ide: Penza şähärennän “Qompressmaş” zawodınıñ texnik direktorı Söläyman Utyuşev; Penza ölkäseneñ zaqonnar çığaru cıyılışı deputatı Vladimir Fomin; 4nçe autobus parqı direktorı Cihanşa Batqayıv; “Ğalantereyä” yabıq aqsioner cämğıyate direktorı Rinat Quzaxmetov; eşmäkär Rafik Aqjigitov; “Rosqomplektoborudowanie” direktorı Gennadiy İsayıv; qommersiä direktorı İğor' Frolov; Qämenqa rayonı häm şähärennän İslam xäyriä fondı direktorı İldus Qudryaqov; säwdä direktorı Röstäm İrtuğanov; “Kikin” awıl xucalığı direktorı İrek Batqayıv; “Troyqa” säwdä bazası direktorı Tahir Abdraşitov häm fermer İwan Maqarov. Qämenqa rayonı administratsiäse başlığı Anatolıyy Pustowov bu yarışlarnı rayon üzägenä küçerüne soralsa da, Kikin awılı keşeläre dä, marafonçı Färit Aqjigitov üze dä, moña kileşmilär häm yıldan-yıl bu marafon gel Kikinda ğına bulır dip ışanalar. Färit Aqjigitov süzläre buyınça, bıyıl oqtyäbr ayında anıñ “Marafon” oyışması Penza şähärendä tağı yögerü buyınça yarışlar ütkärer. Bu yarışlar Quznesk rayonında tuıp-üskän Rusiä Geroyı Cäfäs Yafarov prizına bulır.

İrek Bikkinin, Penza
XS
SM
MD
LG