Qazanğa BTK başqarma komitetı Tatarstan mäğärif ministırlığı belän berlektä äzerlägän Bötenrossiä tatar tele uqıtuçılarınıñ häm tatar etnomädäni komponentlı belem birü üzäkläre xezmätkärläreneñ qorıltayına töbäklärdän belgeçlär cıyıldı. Älege zur cıyında Udmurtiä mäktäplärendä tatar telen uqıtuçılar, balalar baqçalarınnan tärbiäçelär, cämäğät eşlekleläre, barlığı 30 ğa yaqın keşe qatnaşa. Udmurtiädä milli xäräkät aktivistları yärdämendä ütkän ğasırnıñ tuqsanınçı yıllarında tatar sıynıflarına balalar küpläp tuplandı. Udmurtiä başqalası İjawda, respublikanıñ töbäklärendä sıynıflar da, balalar sanı da artıp kilde. Ämmä soñğı yıllarda tatar telen fän bularaq uqıtılğan mäktäplär kimi başladı.
Udmurtiädä tellär turında berniçä yıl elek Qanun qabul itelde. Anıñ nigezendä cirle xalıq - udmurt telen üsterü bulsa, şul uq waqıtta respublikada yäşäwçe başqa xalıqlarnıñ da telen saqlaw çaraları küzdä totıla. Ämma bolarnı tormışqa aşıru mexanizmı äle yuq. Şuña da başqa töbäklärdä bu mäs'älä toramı, anı çişü yulların ezlilärme - bu häm başqa bik küp sorawlar ana tele uqıtuçıların borçıy. Qazanğa cıyınğa kitär aldınnan Udmurtiä mäğärif ministrlığında delegatsiä sostavına kergän qaysıber uqıtuçılar, tärbiäçelär oçraşıp, respublikada tatar tele uqıtu ölkäsendäge problemalar, ireşelgän uñışlar turında fiker alışıp, qorıltayda çığış yasarğa kiräklege turında qararğa kildelär.
Tatar telen uqıtuda problemalarnıñ buluı, berençe çiratta, Udmurtiädä tellär turında Qanun bulsa da, anı tormışqa aşıru mexanizmı buldırılmawı, şuña da milli tärbiä birü häm uqıtuda qıyınlıqlar bixisap, dip bilgeläde ana tele uqıtuçılarınıñ metod berläşmäse citäkçese Räsimä xanım Sadıyqova. Qazanda cıyında bolar turında işetäsem kilä, şul uq waqıtta tatar telen uqıtuda, bälki, nindi dä bulsa yaña yullar buldıru kiräklege turında söyläşü bulır, dip ömetlänäm, dip urtaqlaştı Räsimä Foat qızı.
Şuşındıy zur cıyın berençe tapqır, bu bezneñ eşkä yaña sulış birer dip ömetlänä İjaw şähäreneñ 116 balalar baqçasınnan tärbiäçe Räsilä İltatar qızı Ğataullina.
Räsilä xanım baqçada balalar, ata-analar belän eşläw alımnarın sistemağa saldıq, tik menä ana tele bülmäsen cihazlandıru, texnika belän tä'min itü — bezneñ öçen zur problema bulıp qala birä, bu xaqta başqalar fikeren işetäsem kilä dip ömetlänä.
Uqıtuçılar, tärbiäçelär üzläreneñ aralaşu dairäsen kiñäytü, Tatarstanda basılğan yaña metodik äsbaplar alu, şul uq waqıtta Tatarstan başqalası Qazan şähäre belän tanışu, qayseberäwlär meñyıllığın bilgeläp ütkän şähärdä berençe tapqır bulaçaq, muzeylarda, teatrlarda bulıp ruxı azıq alıp qaytırğa ömetlänä. Älbättä, cıyında tikşerelgän mäs'älälär, qabul itelgän qararlar tatar tele fäneneñ ähämiäten kütärüdä tağın ber basqıç bulaçağına ömetläre zur.
Xämidä Ğayfullina, İjaw.