Kiläçäktä Tatarstannıñ “Sälät” oyışması İslam Konferensiäse Oyışmasınıñ yäşlär qanatına kerer dip farazlana. Dimäk, barlıq İslam konferensiäse oyışması çaralarına da Rusiä külämendä “Sälät” yöriäçäk, ägär äğza itep qabul itelsä. Anıñ qabul itü-itelmäwe közgä bilgele bulaçaq. Ä bu könnärdä isä älege oyışma, ğomumän Tatarstan belän tanıştı alar. Bu çarağa şulay uq Qazan, Ufa, Sarıtaw, İjawdan da tatar yäşläre kilgän ide. İslam Konferensiäse Oyışması yäşlärenä Qazan ayıruça oşağan. Monı alar sişämbe könne Tatarstan yäşlär eşläre, sport häm turistlıq ministrlıyğında uzğan matbuğat oçraşuında äyttelär. Anda jurnalistlar sorawlarına BMOda İslam Konferensiäse Oyışmasınıñ yäşlär qanatı wäkile Mäxmät Çelebi, Törkiä premyer-ministrınıñ kiñäşçese, yäşlär qanatı citäkçese Ali Sarıqaya, älege yäşlär qanatınıñ särqatibe El'şad İskändärov, ministr Marat Barıyev qatnaştılar.
İslam konferensiäse oyışmasınıñ yäşlär qanatına 50 artıq il wäkilläre kerä. Tizdän alar rätendä Tatarstannan “Sälät” oyışması da bulaçaq. Bilgele, älege oyışmanıñ İslamğa älläni qatnaşı yuq ta kebek. Ämma respublikada şul uq waqıtta möselman yäşläre oyışması yäki üzäge dä tözelmägän. İslam dönyasında Rusiäne härdaim Tatarstan tanıta torğan respublikada, xätta möselman yäşlär oyışması bulmawı da aptıraşta qaldıra bilgele. Monı bälki İslam Konferensiäse Oyışmasınıñ yäşlär qanatı wäkilläre dä sizgänder. Ä bälki yuqtır da. Çınlıqta alar matbuğat oçraşuı waqıtında Qazannan bik oşatuların äyttelär. Ayıruça yäşlär qanatınıñ citäkçese Ali Sarıqaya kitäsebez dä kilmi dip belderde. Törle illärdän kilgän 20гә yaqın keşe, ayırım alğanda Törkiä, Fransiä, Marokko wäkilläre ber atna däwamında Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev belän oçraştılar, Tatarstan möselmannarı Diniä Näzaräte, Rusiä İslam universitetında buldılar, Bolğarnı qaradılar, Baltaçta Sabantuyda qatnaştılar. Monnan tış, İslamğa qarağan törle söyläşülär, seminarlar ütkärelde.
Möselman yäşläre bulğaç berençe çiratta alar barı dini çaralarda ğına qatnaşır dip küzallandı. Şul uq waqıtta Qazanda yaulıqlı möslimälär häm möselmannar bouling ta uynadılar, yäğni Akvaparkta şar tägärättelär, mädäni çaralarda da qatnaştılar. Qısqası, küñel açtılar.
Tatarstan yäşlär eşläre, sport häm turistlıq ministrı Marat Barıev:
Şuşı yäşlär konferensiäse arqılı küper tözärgä yärdäm itäçäk.
Marat Barıyev bu çara qayber añlaşılmawçanlıqlarğa da kirtä quyaçaq di. Marat Barıyev:
Ğomumän bu qayber çit illärneñ Rusiägä bulğan şikle qaraşların, ä Rusiäneñ İslamğa häm möselman illärenä bulğan añlaşılmawçanlığın beterergä yärdäm itäçäk.
Yäşlär qanatı citäkçese, şul uq waqıtta Törkiä premyer-ministrınıñ kiñäşçese dä Ali Sarıqaya elemtälär buldırdıq, xäzer Tatarstan wäkillären dä İsla konferensiäse oyışmasınıñ barlıq çaralarına çaqıraçaqbız di. Dimäk “Sälät” wäkilärennä olı yullar açıla. Bilgele anda başqa oyışmalar da qatnaşa alaçaq, läkin tulı xoquqlı äğza räweşendä tügel. Älege çaralarnıñ kübese İslam belän bäyle buluı säbäple, möğayın möselman yäşläreneñ anda qatnaşuı urınlıraq kürener ide. Çönki “Sälät” yäşlär fondı citäkçese Cäwdät Söläymanov jurnalistlarğa belderüençä, alar bernindi dä İslam belän bäyle büleklär buldırunı küzdä totmıylar oyışmalarında häm barı küper rolen ğına uynayaçaqlar. “Sälät” oyışması citäkçeseneñ täñreçelek ideyälären yaqın kürüne isäpkä alğanda, monıñ şulay bulaçağı bilgele.
Äytergä kiräk, bu xaqta Qazannan älege cıyında qatnaşqan möselman yäşläre qunaqqa kilgän qärdäşlärenä añlatqan da buğay inde. Läkin annan ni fayda. Estä ağaçlar şawlıy, ä xalıqqa kürkäläre ğına qıyıla dip äytkännär ide üzgärtep qoru çorında. Monda da inde barısı da xäl itelgän.
Jurnalistlar Rusiädä İslamofobiä – İslamğa qarşı yunäleşlär barmı digäç tä İslam konferensiäse oyışmasınıñ Yäşlär qanatınıñ särqatibe El'şad İskändärov İslamğa qarşı däwlät tarafınnan yaqlanğan säyäsät yuq, monı qayber säyäsi köçlär genä buldıra dip cawap birde. Ul Qazanğa kiler aldınnan bu ölkädä tikşerülär uzdırğanın äytte.
BMOda İslam Konferensiäse Oyışmasınıñ yäşlär qanatı wäkile Mäxmät Çelebi
Amerikada 99 protsent xalıq Tatarstan turında berni belmi
Mäxmüt Çelebi dön'yaküläm tanılu ölkäsendä kübräk şlärgä kiräklekkä basım yasadı. Yäşlär qanatı wäkilläre bu yunäleştä yärdäm itäçäklären äyttelär. Ayırım alğanda, 2013нче yılda Universiadanı Qazanda uzdıruğa alar İslam Konferensiäse Oyışmasına kergän 57 ilne cälep itärgä cıyınalar.
Ğomumän Tatarstannı tanıtu törle yaqlap baraçaq. Şulay uq sentäberdä Qazanda Yevropa Şurasınıñ “Barıbız da törle, barıbız da bertigez” digän yäşlär çarası oyıştırılaçaq.
Landış Xarrasova