Patriotizm kemgä kiräk?

Dürt eşlekle tatar yegete tarafınnan tözelgän Milli Media-Xolding, äle yäş bulsa da, Sverdlov ölkäsendäge milli tormışta bik küp eşlär başqara. Ul eşlär tatar telendä gazeta bastıru, cirle başqaruçılarnıñ audiocıyıntıqların çığaru, tatar konsertları oyıştıru, sälätle tatar balaların olı yulğa çığaruda bulışu belän genä çiklänep qalmıy. Başqa milli oyışmalardan ayırmalı bularaq, Milli Media-Xolding cämğiätneñ ğomumi problemaları belän dä şöğellänä. Şularnıñ berse – yäş buınnı patriotik ruxta tärbiäläw.

Närsä soñ ul, patriotizm digän sorawğa ber tanışım bik aqıllı cawap birgän ide. Anıñ fikerençä, patriotizm ike öleştän tora – berse tuğan ilgä, tuğan cirgä ana söte belän kergän mäxäbbät, ikençese – üzeñ yäşägän ilneñ däwlät säyäsäten xörmät itep, añlap yäşäw. Qızğanıç ki, soñğı yıllarda xökümät alıp barğan säyäsätne añlı räweştä xörmät itü mömkin tügel. Şuñadır inde, patriotizm digän töşençä soñğı yıllarda xalıqnıñ, bigräk tä yäşlärneñ leksikonınnan töşep qaldı. Başlıça çit il fil'mnarı yoğıntısına birelep yäşägän yäşlärneñ qayberläre, üz watanınıñ tarixın belmi, xätta Böyek Watan suğışınıñ kemnär arasında bulğanın, kem kemne ciñgänen dä belmäwçelär baytaq ikän. Böyek ciñü könen küplär bäyräm mäydanında eçelgän sıra külämenä qarap qına iskä töşerälär. Bu bit zur faciğä!

Massaküläm mäğlümat çaraları, töşemle reklama quyar öçen, äxlaqi yaqtan bernigä yaramaslıq fil'mnar kürsätüdän buşamıylar. Patriotizm digän bik “iskergän” töşençä belän mawığırğa alarnıñ waqıtı yuq. Şuñamı, Milli Media-Xoldingnıñ üz teläge belän bu eşkä totınuı küplärgä ğäcäp toyıldı.

Soñğı yartı yıl eçendä Milli Media-Xolding patriotizm ruxında ike videofil'm yasadı. afğan suğışında häläk bulğan Sovetlar Soyuzı Geroye Yuri İslamov turındağı berençe fil'm, efirda kürsätelü belän, xalıq arasında kiñ qaytawaz taptı. Küptän tügel Xoldingnıñ icat törkeme ikençe fil'm – berençe Çeçnya suğışında häläk bulğan Rossiä Geroye Yuri İgitov turındağısı östendäge eşne tämamladı.

Bu könnärdä Yekaterinburg şähäreneñ kinolar yortında bu ike fil'mnı täqdir itü kiçäse bulıp uzdı. Fil'mnarnı qarap fiker alışırğa zal tutırıp xalıq cıyılğan ide. Biregä kilüçelär arasında ölkä xökümäte wäkilläre, xärbi oyışmalar citäkçeläre, kino belgeçläre, tarixçılar, ädäbiät-sänğat eşlekleläre, Böyek Watan, afğan häm Çeçnya suğışı veterannarı häm başqa kiñ cämäğätçelek buldı.

Cıyılğan xalıq fil'mnarnı tın da almıy qaradı. Annan soñ bik canlı fiker alışular kitte. Fiker alışularda Sverdlov ölkä xökümäte räise urınbasarı Yakov Spektor häm gubernator xakimiäte başlığı urınbasarı Aleksandr Koberniçenko bik canlı qatnaştılar. Barlıq çığışlarda da temanıñ bik aktual', bik kiräkle buluına, bügenge kön taläplärenä bik turı kilüenä basım yasaldı. Şul uq waqıtta qızu bäxäslär dä qupmadı tügel. Mäsälän, Çeçnya çınbarlığın bernindi buyawlarsız bik xaqlı räweştä kürsätüçe ikençe fil'mnıñ yäşlärdä patriotik rux tärbiäläwenä şiklänüçelär dä tabıldı. Ämma diskussiädä qatnaşuçılar axır çiktä döreslekne, xaqlıqnı tuğan ilne yaratırğa öndäwçe ber genä matur süz dä almaştıra almas digän urtaq fikergä kildelär.

Milli Media-Xolding xezmätkärläre bu igelekle eşkä tağın da fatixa aldılar. Alda Ural batırlarınıñ Böyek Watan, afğan, Çeçnya suğışlarında ğına tügel, tınıç tormış waqıtında kürsätkän batırlıqların mäñgeläşterüçe fil'mnar yasaw buyınça burıç quyıldı.

Bu könnärdä Sverdlov ölkäse gubernatorı Eduard Rossel' Yegipetnıñ Rusiädäge ilçese Raul' Saad äfände belän eşlekle oçraşu ütkärde. Sverdlov ölkäsenä eşlekle vizit belän kilgän Raul' Saad, gubernator belän berlektä Tübän Tağıl şähärendä yıl sayın uzdırıla torğan quätle xärbi-sänäğät kürgäzmäsen qarağannan soñ, Rusiäneñ iñ köçle töbäkläreneñ berse bulıp sanalğan Sverdlov ölkäse belän xezmättäşlekne nığıtuğa turı qızıqsınuçanlıq belderde. Oçraşu waqıtında üzara faydalı xezmättäşlelekneñ berençe yunäleşläre bilgelände.

Eduard Rossel' belän Raul' Saadnıñ berençe tanışuı Tatarstan cirendä, iyün ayında Sverdlov ölkäse delegatsiäseneñ Qazanda yuğarı däräcädäge oçraşuı waqıtında bulğan ide. Tatarstannıñ Uraldağı daimi wäkile Rawil' Bikbov fikerençä, älege vizit Sverdlov ölkäse häm Tatarstan respublikası arasındağı nıqlı duslıqnıñ, bu ike töbäk citäkçeläreneñ qaqşamas abruyınıñ başqa töbäklär arasındağı xezmättäşlekne nığıtudağı uñay yoğıntısına ber misal bulıp tora.

Fäwiä Safiullina

Yekaterinburg.