Amerikannarnıñ İminlek Şurasına täqdim itkän qarar ölgesen yaqlaw kötelgängä qarağanda tübänräk bula ala

Berläşkän Millätlärneñ İminlek Şurasında Ğiraq turında yaña qararnı bertawıştan qabul itü ixtimalı kimep bara. Amerika Quşma Ştatları Ğiraqtağı xakimiatne yañadan ğiraqlılarnıñ üzlärenä qaytaru mäs''äläsendä elekke qaraşınnan waz kiçärgä telämi, Şuradağı qayber illär isä monıñ mömkin qädär tizräk buluwın teli. Bu şartlarda alar tawış birüdän totılıp qala ala.
Ğiraqta tınıç tormışnı cayğa saluda, suğışqa qarağanda da zurraq awırlıqlarğa oçrağan Quşma Ştatlar üz xälen beraz ciñeläytü maqsatında İminlek Şurasındağı qayber illär belän urtaq fikergä kilü yulların ezlärgä mäcbür bulaçaq dip farazlansa da, ul älegä Ğiraq mäs''äläsendä ällä ni yomşaqlıq kürsätergä cıyınmıy. Berläşkän Millätlärdäge amerikan wäkile John Negraponte süzlärenä qarağanda, ul İminlek Şurası äğzalarına, Ğiraq turında täqdim itelgän qarar ölgesenä ähämiatle üzgäreşlär kertügä bik ömetlänmäskä kiräk dip äytkän.

Audio, John Negraponte

"Minem Şura äğzalarına äytkänem şunnan ğibarät, ägär dä bez aldağı könnärdä qararnıñ soñğı ölgesen tawışqa quyası itsäk, alar baştan uq täqdim itelgän qarar ölgesennän ayırılğan ähämiatle yä kisken üzgäreşlär kötärgä tieş tügel" di Quşma Ştatlarnıñ İminlek Şurasındağı daimi wäkile John Negraponte. Negraponte xäzerge waqıtta Şurada räislek eşlären alıp bara häm anıñ süzlärenä qarağanda, Ğiraq turında yaña qararnı tikşerü älegä Şuranıñ kön tärtibendä yuq. Läkin şul bilgele, Quşma Ştatlar bu qararnıñ, 23-24-nçe üktäbrdä Madridta ütäçäk häm Ğiraqqa matdi yardäm kürsätü yulların tikşeräçäk xalıqara kiñäşmägä qädär qabul itelüwen telär ide. Şulay itep, İminlek Şurası äğzaları arasında fiker qarşılıqların beterü öçen waqıt bik qalmıy diärlek, dimäk tawış birü anda yänä büleneşlär tudıra ala. Berläşkän Millätlärdäge diplomatlar, ägär dä aldan täqdim itelgän qararğa üzgäreşlär kertelmäsä, Fransiä, Germaniä häm Rusiä kebek illär tawış birüdän totılıp qala ala digän faraz bedlerä. Näq menä alar Ğiraqtağı xakimiatne mömkin qädär tizräk ğiraqlılarnıñ üzlärenä qaytarunı häm monıñ turıdan-turı İminlek Şurası qararında çağıluwın teli. Uzğan atnada amerikannar täqdim itkän qararnıñ Berläşkän Millätlärgä Ğiraqta ällä ni zur rol'' birmäwen oyışmanıñ general'' sekretare Kofi Annan da tänqitlägän ide. Ul Ğiraqtağı xakimiatne inde 3-5 ay eçendä ük andağı waqıtlı xökümätkä tapşırunı yaqlıy, şunnan soñ ilneñ yaña Konstitutsiäsen buldıru häm saylawlarğa äzerlek eşe başlana ala dip isäpli. Waşington isä Konstitutsiä wä yaña xakimiatne saylaw anda amerikannar bulğan çaqta uq eşlänergä tieş dip belderä. Mondıy qarşılıqlar kiläçäktä dä saqlansa, amerikan yağı İminlek Şurasına täqdim itkän qarar ölgesen ğomumän kire alu ixtimalına da işarä itä. Negraponte, yaqın könnärdä bu eşlänmäyäçäk dip tınıçlandırsa da, däwlät departamentı wäkile Richard Boucher, "Ğiraqta xakimiatne tapşıru eşläre İminlek Şurası qararı bulsa-bulmasa da däwam itäçäk" dip belderde.

Audio, Richard Boucher

Şulay itep, prezident Bushnıñ BMO Ğomumi Mäclesendä Ğiraqqa yardäm itüne sorap çığış yasawına ike atna ğına ütsä dä, räsmi Waşington xäzer Ğiraqta iminlek urnaştıru eşlären Berläşkän Millätlär fatixasınnan başqa da alıp barıp bula digän fikergä qayta başladı. Monı ikençe törle dä añlatıp bula - üze täqdim itkän qararnı kire alu belän yanap Quşma Ştatlar İminlek Şurasındağı qayber illärne kündämräk buluğa, üz ölgesen qabul itügä etärä.

Kärim Kamal, Praga