Menä şuña kürä saylaw aldı könnärendä onıtılğan, päräwez oyalağan poçmaqlarğa iğtibar kübräk birelde. Ğomumi balans öçen dip äytik. Menä şul säbäptän soñğı atnalarda Başqortstandağı süz irege, tatarlar mänfäğäte yışraq iskä alındı. Anda yäşäwçelär zarlana. Başqa cirdän bernärsä dä belä almıybız, gazetalarıbız, televidenie tapşırularıbız gel ber yaqtan, ber törle kürsätälär, xaqiqät ber genä tösle bulmıy, dilär.
Bar şul andıy xäl. Äle soñğı ike köndä böten dönyalıy. Ufanıñ Aksakov uramında ber basmaxanädä yöz meñnärçä byulletenne xärämläşep basıp, prezidentlıqqa räsmi kandidat öçen tawış birüçelärneñ sanın arttırmaqçı bulğannar. Bu eş faş itelde, ämma Başqortstan xalqı bu xaqta belmi dä qaldı. Çönki mäğlümat kanalları ber genä köygä qorılğan ide. Kiläçäk saylawlarda İnternet digän närsä här öygä kergäç, här şähärdä, här awılda irekle radio-televidenielär işetelä başlağaç, mondıy xällär bulmas. Ä xäzergä mäğlümat qıtlığı säyäsätneñ mäğnäsen yuq itä tora. İrekle saylaw, möstäqil qarar qabul itü çamalı, bik çamalı. Ä bit uramda 21nçe ğasır. Tik ul bezneñ öygä genä kermi, xikmät şunda ğına.Menä tağı ber xikmät. Başqortstanda däwlät telläre ikäw genä. Şul uq xalıq saylap quyğan türälär Başqortstanda tatar teleneñ statusın räsmiläştermäs öçen ayaq teräp köräştelär. Ä menä prezidentlıqqa saylaw byulletennäre 3 teldä – rus, başqort häm tatar tellärendä täqdim itelä. Üzegez çamalağız dönyadağı xikmätle arifmetikanı. Sanağanda tatarlar az, yuq däräcäsendä, ä tawış birgändä alar şaqtıy küp ikän äle.
Bu könnärdä bik xikmätle ber yañalıq işettek äle. İmeşter, pasport urınına, keşelärneñ elektron kenägäse bulırğa tieş. Şunda keşeneñ iseme, tuğan yılı, qayda uqığan, qayda eşlägän, salımnarnı niçek tüli, qayçan-nindi awıru kiçergän, beleme nindi – barısı da kerergä mömkin. Compyuter töymäsenä ber genä basasıñ da, ällä qayda yörgän keşeneñ şäxsi tormışı kilä dä çığa. Menä şunda 5nçe grafa – millät digän süz dä yazıp quyıla ikän. Afärin diärlär qayberäwlär, birsen xoda. Tik xikmät şunda, üz milläten kürsätergä telägän keşe genä kürsätä. Telämägännär kürsätmi. Dimäk, alar ğomumi sanğa kermi, näticädä, şähärneñ yäki rayonnıñ milli sostavın, nindi millät wäkileneñ niçäw ikänlegen berwaqıtta da belep bulmayaçaq. Şulay bulğaç, ul grafa nigä kiräk bulğan soñ? Xikmätle soraw bu. Ämma ğämäle mäğnäsez. Xäzergä şuşı xikmätlär citep torır.Rimzil Wäli