Tatnet qullanuçılarına qaynar säläm!
Dönya päräweze buylap säyäxätkä räxim itegez.
Bügen bezneñ programmada:
Xatlar häm mail törkemnäre dönya tatarların niçek berläşterä.
Qorban bäyräme Tatnetta da bilgeläp ütelde.
Yıl tatarı 2003nçe bäygesendä tawış birü däwam itä. Alda baruçılar üzgärde.
Bu atna närsä belän üzençälekle buldı disezme. Elektron poçtağa Qorban ğäyete belän qotlawlar küpläp kilde. Sezgä dä şulaydır dip ömetlänäm. Alar arasında, matur teläklär tulı ğadi xatlar da, bilgele ber törkemgä cibärelgäne dä, räsemle häm tawışlı täbriklämälär dä buldı.
Mäsälän, Finländiädäge tatar keşese, Varul Abdrahim bu atnada tanışların häm dus işlären Qorban bäyräm belän qotlap çıqtı. Anıñ qotlawı – 26 keşeğä barıp citkän bulırğa tieş. Härxäldä xatta – şul xätle adres kürsätelgän ide. Ğäyet uñayınnan izge teläklärne işetüdän tış, bu äyberneñ ber faydalı yağı bar. Törkiädäge Nadir Däwlät, Şvetsiädäge Törkär Suıqqan, Amerikadağı Cunyet Çapanoğlı, Ayaz häm İldar Ağışlar, Finländiädäge Cämilä Nizametdin, Praga häm Qazandağı tatarlar belän ber törkemgä elägü bolayda küñelne kütärsä, ikençe yaqtan, yaraqtağı millättäşlärebezneñ e-mail adresların da belep bula. Qayber millättäşlärebez, şulay uq, xatnı kümäkläp cibärü belän bergä şiğri yullar yazıp, räsem dä tığıp cibärde. Tağın kemder internettağı web-saytlardan räsemnäre häm tawışlı täbriklämälär cibärde.
Äğär tuğannarığıznı dini bäyrämnär belän qotlarğa uylıysız ikän, www.eidmubarak.com saytına kerep qarıy alasız. Bu sayt maxsus dini bäyrämnär belän täbriklämälär yasap cibärü öçen oyıştırılğan. Säxifä açılğaç, bik zur ambitsiäle yazu da çığa: «...möselman internetı öçen» dielgän anda. Ä tatar internetı isä dini tügel, tatar telendäge täbriklämälär belän dä maqtana almıy. Zamanında www.yuldash.com saytı berençelärdän bulıp qullanuçılarğa tatarça täbriklämälärne täqdim itte, häm annan soñ 1-2 entuziastlar eşen genä bilgeläp ütärgä mömkin.
Älegä tatarça xatı alışu, bik awır eş bulıp tora. Monda töp mäs’älä - tatar älifbası tiräsendäge bäxäslärgä kilep terälä. Latinmı, kiril imlasımı, latinnıñ da nindie bulırğa tieş, digän fiker alışular urtaq ber nigezgä kilgänçe, xäl üzgärmäyäçäk, dip isäpli belgeçlär. Ä aña qädär, tatarça tekstnı xatqa berketep cibärü, yäki kiril yäki latin xärefläre belän xatalı tekstlarğa tüzärgä turı kilä. Bu şartlarda da tatarça xat cibärü serläre turında kiläse tapşırularnıñ bersendä söyläşerbez.
Tatnet yañalığı.
“Yıl tararı -2003” digän bäyge däwam itä. www.yuldash.com/poll/ adresındağı tawış birü saytına tatar internetında iğtibar arta bara. «2003nçe yıl tatarı» bäygese öçen tawış birgän keşelärneñ sanı ber atna eçendä ike tapqırğa artqan. Ir-atlar öçen bu san 221 gä citkän, ä xatın-qızlar öçen tawış birüçelär kübräk - 300gä yaqınlaşa.
İr-atlar isemlegendä ällä ni üzgäreş yuq. Berençe urında Räfis Kaşapov, annan soñ Nurmöxämmät Xösäyenov häm Räşit Sünäyev bara.
Ä xatın-qızlar arasındağı bäygedä, bu atnada, qızıqlı üzgäreşlär buldı. Ciñep barğan cırçı Cämilä Nizametdin ikençe urınğa töşte, ä anıñ urınğa hicap kiep pasport alu xoquqı öçen köräşkän xatın-qızlar çıqtı. 1nçe häm 2nçe urın arasında ayırma berniçä tawış ta ğına buldı, şuña sannar berniçä kön eçendä üzgärergä mömkin. Ä 3nçe urınğa cırçı Zölfiä Kamalova çıqtı.
Tawış birü belän bergä, şuşı saytta häm başqa forumnarda da «kem yıl tatarı isemen yörtergä layıqlı?» digän aktiv fiker alışular başlanıp kitte. Anda tege yäki bu nämzätne yaqlawçılar da çığış yasadı, anıñ öçen tawış birergä öndäde. Ğomum tatar problemaları tiräsendä dä bäxäslär quptı.
«Cämilä cırları äybäträkme, ällä Zölfiänekeme?», «Ä yawlıqlı xatın-qızlar bötenläy dä cırlamıy, niçek alarnı cırçılar belän ber taqtağa quyıp çağıştırırğa bula?» digän fikerlärne uqırğa turı kilde. Berse – «yıl tatar xatın-qızı minem äni, andağı sabırlıq böten dönya tatarlarına citärlek» digän täqdim kertä. «Yıl tatarı» bäygeseneñ ir-atlar arasındağı yarış bülegendä dä, tawış birüçelär arasında berdämlek yuq. Anda «bu isemgä Räfis Kaşapov layıqlıraqmı, ällä ciñü Nurmöxämmät Xösäyenovqa tieş?» digän bäxäs bara. Öçençe urınğa çıqqan Räşit Sünäyev turında ğına forumda ber süz dä yuq. Tawış birüne küzätep baruçı İrek Bikkinin, bezneñ belän bulğan äñgämädä, forumdağı yazularğa da iğtibar birergä kiñäş itte. Axırğı ciñüçe belgeçlägändä cämäğätçelek fikere isäpkä alınaçaq, dide ul. Bu bäygeneñ niçek tämamlanuı äle bilgele bulmasa da, inde xäzer uq, şunısı açıq kürenä - Tatar internetın qullanuçılar arta. Keçkenä bulsa da, läkin küñele yañalıq.
Bikä Timerova.
Bike@azatliq.org