Berläşkän Millätlär Oyışmasınıñ bügen iğlan itelgän xisabında dönyada AİDS yäğni SPİD awıruı iñ tiz taraluçı illär dip Könçığış Yewropa illäre häm BDB däwlätläre atala.
Tikşerenü näticäläre bügen Mäskäwdä BMOnıñ tärräqiät bülege tarafınnan iğlan itelde. Tikşerenü Könçığış Yewropadağı häm BDBdağı 28 ildä ütkärelgän.
Anda Rusiä, Ukraina häm Estoniä AİDSqa säbäp buluçı virus iñ zur tizlek belän tarala barğan illär dielä.
Xisapqa qarağanda älege illärdäge baliğ bulğan xalıqnıñ ber protsentqa yaqını bu virusnı yoqtırğan bulırğa mömkin.
BMO general' sekretarenıñ Yewropa häm BDB mäs'äläläre yardämçese Kalman Mizsei aşığıç räweştä çaralar kürelmägän oçraqta bik kisken krizis başlana ala dide:
AUDİO: Xalıqnıñ ber protsentı bu virusqa iä bulğan illärdä, ägär dä bik aşığıç çaralar kürelmäsä, häm ägär dä bu çaralar kiñkülämle bulmasa, tağın 3-5-6 yıldan bik kisken krizis xäle tuaçaq. Häm kisken krizisnıñ ike simptomı bulaçaq. Berençese, tağın 3 yıldan Ukraina, Rusiä kebek illärdä küp keşe üläçäk häm ütkändäge täcribä kürsätüençä cämğiätlär bu problemağa bik soñğa qalıp cawap biräçäk. İkençese, anıñ taralu däräcäse arta baraçaq, ämma ul tizräk tä aqrınraq ta tarala ala, şuña kürä anıñ nindi tizlek belän taraluı ul cämğiätlärneñ häm xökümätlärneñ cawabına bäyle bulaçaq.
Bu xisapqa qarağanda älege däwlätlärneñ demokratik üzgäreşlärne ni qädär uñışlı kiçerüe belän xökümätlärneñ häm cämğiätlärneñ bu awıruğa qarşı çaralar kürü säläte arasında bäyläneş çağıla.
AUDİO: Xalıqnıñ ber protsentı bu virusqa iä bulğan illärdä, ägär dä bik aşığıç çaralar kürelmäsä, häm ägär dä bu çaralar kiñkülämle bulmasa, tağın 3-5-6 yıldan bik kisken krizis xäle tuaçaq. Häm kisken krizisnıñ ike simptomı bulaçaq. Berençese, tağın 3 yıldan Ukraina, Rusiä kebek illärdä küp keşe üläçäk häm ütkändäge täcribä kürsätüençä cämğiätlär bu problemağa bik soñğa qalıp cawap biräçäk. İkençese, anıñ taralu däräcäse arta baraçaq, ämma ul tizräk tä aqrınraq ta tarala ala, şuña kürä anıñ nindi tizlek belän taraluı ul cämğiätlärneñ häm xökümätlärneñ cawabına bäyle bulaçaq.
Bu xisapqa qarağanda älege däwlätlärneñ demokratik üzgäreşlärne ni qädär uñışlı kiçerüe belän xökümätlärneñ häm cämğiätlärneñ bu awıruğa qarşı çaralar kürü säläte arasında bäyläneş çağıla.