Tatarstanda iñ zur säyäsi häm iqtisadi yañalıqlar, Prezidentnıñ yullıq yullaması belän bäyle bula. Anda ul kiläçäkkä, infokommunikatsiä texnologiälären faydalanunı kiñäytü maqsatın quya. Soñğı yıllarda 1806 mäğärif oyışması internetqa totaştırılğan, dip xäbär itelä. Aldağı yıllarda, uquçılarnıñ global mäğlümat sistemalarına atnağa altı säğät külämendä şäxsän çığa aluın tä’min itärgä kiräk, dip äytelä Prezident çığışında. Şulay uq, mäğärif ministrlığına İnternet çeltärendä här kem qullana ala torğan belem birü portalın buldırırğa quşıla. Süz uñayınnan şunı äytik, älege säxifä internetta bar inde. edu.kzn.ru – älege bu belem biru säxifäse tulılanıp qına kilä.
Şulay uq, yıraqtan torıp, yäğni internet aşa da belem alğan uquçılarnıñ sanın xäzerge 20%, 60 qädär arttırırğa täqdim itelä.
www.suzlek.ru on-line internet süzlekneñ açıluın xäbär itkän idek. İnde «süzlek» säxifäsenä iğtibarnı cälep itü maqsatınnan, säxifäneñ avtorı, tatar tele grammatikası, forum kebek xezmätlär belän bergä östämä häm kötelmägän büleklär dä täqdim itkän. Süzlek proyektınıñ avtorı Timur Kaşayıv xäzer poçta xezmäten häm tanışular säxifäsen täqdim itä. Elektron xat häm tanışular xezmätläre internet öçen xäzer ğädäti äyber, tatar säxifäläre dä bu yulnı saylağan. Şulay itep, törle cirlärdä yäşi torğan tatar qızları-yegetläre belän tanışırğa telisez ikän, www.suzlek.ru säxifäsenä keregez. Xäzerge waqıtta, anda 119 qız häm 96 yegetneñ tanışırğa, xat alışırğa beläwläre turında iğlannar urın alğan. Yaña tanışular säxifäseneñ adresı www.suzlek.ru
Başqortostanda çığuçı «Qızıl tañ» gäziten xäzer kompyuter qarşında utırıp uqıp bula xäzer. Gäzitneñ internet säxifäse açıluı turında, «Azatlıq» radiosınıñ Başqortstandağı xäbärçeläre yañalıqnı citkergän idek. Saytnıñ adresı http://kiziltan.ru Säxifägä gäziteneñ materialları kertelep bara. Säxifä urısça, tatarça eşlängän, dip äytelsä dä, tekstlar tatarça ğına birelä, urısça bittä kontakt mäğlümatlar ğına kertelgän. Ämma kiläçäktä, kiziltan.ru säxifäse urısça da, inglizçä dä bulaçaq ikän. Tatarstandağı räsmi gäzitlärneñ dä internet säxifäläre bar. Mäsälän «Watanım tatarstan» inde berniçä yıl elek internetqa çıqtı. Anda soñarıp bulsa da, gäzit mäqäläläre urnaştırılıp bara. adresı www.vatantat.ru
İnde internet bäyäläre turında mäğlümat belän tanıştırabız. Ägär öyegezdä kompyuter bulmasa, sez internet -kafe, kompyuter klublarına barıp, global çeltärgä totaşunı sorap qarıy alasız. 30 minut eçläw bäyäse urtaça 30-50 sum tora. Qayber poçta häm elemtä büleklärendä, dönya kompyuter çeltärenä totaştırılğan kompyuterlar quyılğan bula. Alarda internetqa totaşu arzanraq – 1 säğäte 20-30 sum minut täräsendä torırğa mömkin. Kompyuterda eşli belmäsägez, internet salon xezmätkären yärdäm itärgä, eşläp birergä sorarğa bula. Ägär öyegezdä kompyuter bar ikän, internetqa totaşunıñ iñ ğadi yulı, modem digän cihaz urnaştıru, ul telefon aşa dönya kompyuter çeltärenä kerergä mömkinlek birä. Bu usıl belän säğätenä 13-14 sum tüläp internetqa totaşa alasız. Mäsälän, «Tattelekom» şirkäte Tatarstan rayonnarında internetqa totaşu mömkinlegen urtaça, 1 säğätkä 12 sumğa birä. Qazandağı bäyälär – 1 säğäte urtaça 13-14 sum.
Bikä Timerova.
