Rusiä xalqı Watannı saqlawçılar könen bilgeläsä dä, Tatarstanlılarda ällä ni bäyräm ruxı sizelmi. Mäskäwdä Tatarstan belän şartnamäne kire qağu bülägen alğaç, käyef safa qoruı säyer bulır ide. Alay da, respublika citäkçeläre, moña ällä ni zur iğtibar birmäskä tırışa. Respublika matbuğat çaraları da, berençe urınğa Qızıl armiä könen çığarıp, şartnamä turında ser birmi. Anıñ qarawı “Zvezda Povol'jya” gäcitendä Räşit Äxmätov bik qızıq ber fiker ütkärde. Rusiä häm Tatarstan arasındağı şartnamä tözelüeneñ asılında, “Berdäm Rusiä” firqäseneñ Tatarstan bülegeneñ säyäsi şurası citäkçese Färit Möxämmätşin tora. Şartnamä qabul itelmägän oçraqta, Möxämmätşinnıñ Mintimer Şzähmiev urınına qalu mömkinlege bermä ber kimi. Bu oçraqta Tatarstan prezidentı urını Tatarstan premyer ministrı Röstäm Minnexanovqa yılmayaçaq. Älege faraz “Zvezda Povol'jya” gäcitendä Räşit Äxmätov yazmasınnan alındı.
Şähär dumasınıñ pänceşämbe könne uzğan utırışında, jurnalistlarnıñ iñ kötkän äybere - Prezidentnıñ, Federatsiä şurası tarafınnan şartnamä kire qağılu xäbärenä mönäsäbäten belergä teläwläre.
Respublika başlığınıñ berençe süze älbättä şul turıda buldı.
Mintimer Şäymiev fikerençä, Tatarstan belän federal' üzäk arasında wäqälätlärne büleşü turındağı şartnamä tel tidermäslek itep eşlängän, ä çärşämbe könne Federatsiä şurasınıñ aña qarşı tawış birüläre - säyäsiläşterelgän xäl. Yuğarı palatada şartnamä buyınça fiker alışuların tıñlağanda: andağı senatorlar, xätta komitet räisläre bu dokumentnı yä uqımağan, yä xoquqnı naçar belä, digän fiker tua. Çının äytkändä, yä alar üzläreneñ närsä eşlägänen belmi, yäisä bu säyäsi uyın.
Şartnamä nigä kiräk digändä, min cawap biräm: RF Konstitutsiäseneñ 11-nçe maddäse bar. Anda yazılğança, wäqälätlär büleşü – Rusiä federatsiäse Konstitutsiäse häm federativ kileşüe başqa törle şartnamälär nigezendä başqarıla. Bu näq şul oçraq. Bezdä çişärgä kiräkle mäs'älälär bar häm bez anı şartnamä nigezendä qararğa häm federal' zakon belän nığıtırğa telibez. Zakonnar cämğiättäge tege yäki bu sorawlarğa sivilizatsiäle yul belän cawap birü öçen qabul itelä. Bez üzgärtep qoru yıllarında da törle awır mä’sälälärne çişü yulların taba aldıq häm alğa taba da bu täcribäne qulannırğa isäplibez - dip süzen tämamladı Mintimer Şäymiev.
Şartnamägä qağılışlı mondıy xäldän soñ Berdäm Rusiäneñ üzäk ştabınıñ belderüe bulırğa tieş. Mondıy qılanışların soñ Ğädel Rusiä dip atalğan partiägä saylawçı mönäsäbäte yaxşı bulmayaçaq. Härxäldä Mironovnıñ Tatarstanğa kerü mömkinlege 0гә yaqınaya.
Üzäk basmalar, Şäymiev bu könnärdä, at östendä tügel, dip qıçqırıp yazıp çıqsa Tatarstan citäkçese salqın qannı kürsätep üzen ğorur tota.
Xätta köçlär tigez bulmasa da.
Ğädel Galämetdinov
