Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä Ukrainağa gaznı tuqtattı, täsire Yevropada sizelä


Rusiä Ukrainağa gaz cibärüen kimetkännen ikençe könendä dä aylardan birle dewam itkän nizaq tizlektä çişeler kebek kürenmi.Kimetüneñ näticäläre üzäk Yevropa illärendä xis itelä başlandı, Avstriä, Macaristan.Polşa häm Slovakiä Rusiädän kilgän gaz kimede dip belderde. Yevropa Berlege häm AQŞları här ike yaqnı nizaqnı xäl qılırğa çaqırdı.

Yaña yıl bäyrämeneneñ başawırtuları ütep kitkän bulsa da, gaz nizağına qatnaşı bulğannnarnıñ başı şaqtıy waqıt awırtaçaq kebek .Ukrainnıñ Rusigä tüliäçäk gaz bäyäse küpme bulaçaq äle dä bilgele tügel.Rusiäneñ däwlät qaramağındağı Gazprom şirkäte eleke yanauların çınbarlıqqa aşırıp 1.ğıynuardan başlap ütkärgeçtäge basımnı kimette . Şunnan soñ süzlär dä kiskennäşep kitte Düşämbedä Ukraina Rusiene kürşeseneñ iqtisadın totrıqsızlandırırğa tırışuda ğäyepläp çıqtı Yäkşämbedä Ukraina prezidentı Viktor Yuşçenko::

Gaznı kimetü 1.ğıynuarda tügel ä 31.dikäberdä başlandı .Bu Rusiä belän gaz transitı häm täminatı turındağı eleke kileşülärne bozu bulıp tora. Bez moña Ukrainağa yasalğan turıdan turı iqtisadi basım dip qarıybız.

Rusiä yağı Ukrainanı Yevropa istiğmalçılarına cibärelgän gaznı suırtıp aluda ğäyepläp çıqtı.

Gazprom direktorlar şurası citäkçeseneñ urınbasarı Aleksander Medvedev bügen

Min Ukrainanıñ 1 ğıynuarda export ütkärgeçennän yaqınça 100million kubameter gaz urlağanın xabär itäm , gaznıñ bazar bäyäse 25million dollardan artıgraq Medevedev tağı bügen Ukrainanıñ gaz taratu sistemasına Russiä gazı ğına basıla , Ukraina sistemasına Törkmän gazı kertelmi dip tä äytte. Ukrainanıñ energie ministrı İvan Plackov

Bügen Rusiä gaz transit sistemasınnan röxsätsez gaz suırtılmadı. Ukraina saqlağıçtağı gazın häm kontraktqa esasän Törkmän gazın qullana dip belderde

Ukriana elegeräk gaznı könbatış Yrvropağa cibärgän öçen 15% gaznı alıp qalu xoquqı bar dip äytkän ide .Bu tör ğäyepläwlär ike il öçen dä yañalıq tügel , gaz bäxäse ike yıl arasında aylardan birle däwam itä.Gazprom Ukrainanıñ älege 50 dollar urınına meñ kuba gaz öçen 230 dollar tüläwen teli. Ukraina citäkçeläre bez tülärgä äzer , ämma bäyälär aqırınlap kütärelergä tieş dip äytte. Yevropa Berlege illäre urtaça alğanda 240 dollar tülilär. Ukraina 31 dikäberdä Prezident Putinnıñ , Ukraina yaña şartlarğa riza bulsa bäyälärne kütärü kiçektereläçäk digän yaña täqdimen kire qağıp nizaqnı sonğı mizgeldä çişü mömkinçelegen yuqqa çığardı.Medvedev bügen

Ukraina xalqınıñ problemaları belän üz citäkçelärenä qarağanda bezneñ preziden kübräk qızıqsına dip äyte

Yevropada Avstriä, Macaristan Polşa ,Slovakiä Rusiädän kimräk gaz kilüen belderde. Avstriä şirkäte OMV düşämbedä Ukraina aşa Rusiädän kilgän gaz öçtän ber öleşkä kimede dip äytte Almanyada Gaz şirkätläre xalıqnı tınıçlandıra. citärlek gaz zapası bar. Täminatnıñ öçtän ber öleşe genäRusiädän kilä dip belderä Yevropa Berlege gaznıñ 25 %Rusiädän satıp ala häm şul gazınıñ 80% Ukraina aşa kilä. Älbättä nizaq däwam itsä xalıq tügel ä industriä häm zur bizenes xis itäçäk. Germaniä, İtalia ,Fransiä häm Avstriä Ukrainağa häm Rusiägä könbatış yevropağa gaz ağımın garantiälägez, bäxäsne tuqtatığız dip möräcäğät itte. Yeveopa Berlegeneñ energie beleçläre 4.ğıynuarda krizis turında söyläşäçäk AQŞ däwlät departamantı süzçese McCormack energiäne politik basım çarası itep qullanu borçılu tudıra dip äytte .Ul Washington här ike ilgä dä energie täminatında aqrınlap bazar bäyäsenä küçüne yaqlawın belderd.Yuçşenkonın könbtışqa qarauı säbäple Mäskäw-Kiev mönäsäbätläre kierenke .Qayber analitiklar , gaznı tuqtatu Mäskäwneñ töbäktä üzeneñ köçen garantiäläw dip kürsä,ikençeläre Rusiä bazar şartlarına cawap birä üz mänfäğäten yaqlıy dip äytä.Mäsälä xäl qılınmasa, Kiev Şwedsiädäge xalıqara arbitraj mäxkämäsenä möräcäğät itä ala färidä xämit
XS
SM
MD
LG