Accessibility links

Кайнар хәбәр

Interpol: Äl-Qaidä äğzaları Yämän törmäsennän çığıp qaçqan


Xalıqara İnterpol oyışması Yämän törmäsennän qaçqan 23 totqın arasında 13 Äl-Qaidä äğzası, şul isäptän, berniçä yıl elek amerikan häm fransuz köymälärenä höcüm oyıştırğan keşelär bar dip belderde. İnterpol bu uñaydan xalıqara kisätü iğlan itte.

İnterpol mäglümätenä kürä qaçqınnar arasında 2000 yılda Amerikanıñ USS Cole xärbi köymäsenä höcüm oyıştırğan Camal Äxmät Äl-Badawi da bar. Yämänneñ Ädän portına yağulıq salırğa tuqtağan ul köymägä ike intiharçı şartlatqıç tutırılğan sal belän kilep bärelde. Şartlaw näticäsendä 17 amerikan diñgezçese häläk buldı, köymäneñ sırtında zur tişek xasil buldı.

Qaçqınnarnıñ ikençese – 2002 yılda Fransiäneñ Limburg neft köymäsenä höcüm oyıştırğan Fawaz Yahya Rabei dielä. Ul höcüm näticäsendä köymädäge Bolğarlı diñgezçe häläk buldı, 90 meñ barel neft diñgezgä aqtı.

Dönyada terrorçılıq qurqınıçın bäyäläwçe Londonda urnaşqan Control Risks isemle oyışma belgeçe Neil Quillian radiobızğa söyläwençä, Äl-Badawi Osama ben Laden belän küptännän tanış. "Äl-Badawi Osama ben Laden häm Äl-Qaidä belän bäyläneşlären alar Yämändä bulğanda uq urnaştırğan. Şuşı xezmättäşlek näticäsendä, şul isäptän Äfğanstanda xezmät itep, ul şaqtıy täcribä tuplağan", di Neil Quillian.

Belgeç süzlärençä, bu Badawinıñ Yämän törmäsennän berençe tapqır qaçuı tügel. Berençe tapqır ul 2003 yılda qaçqan bulğan, törmä saqçıları yärdäme belän. Berazdan qabat totılğan. Yämän mäxkämäse anıñ ğömerlek törmä xökemen 15 yılğa alıştırğan.

Bu yulı Badawi häm anıñ iptäşläre cir astınnan 100 metr ozınlıqtağı tunnel qazıp qaçqan. Yağni, bu yulı da çittän yärdäm bulğandır digän farazlar bar.

Quşma Ştatlar moñarçı Yämänne Äl-Qaidägä qarşı köräşe öçen maqtap kilde. İnde Äl-Qaidä äğzası törmädän çığıp qaça ikän, bu il ni däräcädä ışanıçlı digän soraw tua. Äl-Qaidä belgeçe Neil Quillian monı bolay añlata. "Yämän prezidentı häm anıñ yaqın tiräse ixtimal, terroğa qarşıdır, ä menä ilneñ iminlek xezmätläre, küzläw oyışmaları başqaraq qaraşta bulırğa mömkin", di Neil Quillian.

Belgeç fikerençä, ägär Badawi tawlarğa kitep ıruına quşılsa, anı ezläp tabu awır bulaçaq. Çönki, Yämän zur, tawlı il, anda qäwem arasına kerep yuğalu şaqtıy ciñel. Ägär inde ul ekstrimist eşçänlegen yañartsa, qabat totılırğa mömkin. 2003 yılda ber qaçqaç, Badawi berniçä aydan Abian töbägendä qulğa alınğan, çönki iminlek köçlärenä qarşı höcümnär oyıştıra başlağan.

İnterpolnıñ dönya küläm kisätüenä qaramastan, Neil Quillian, Badawi häm anıñ törkemeneñ ildän çitkä kitep, başqa illärdä qurqınıç tudıruına şik belderä.

Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG