Accessibility links

Кайнар хәбәр

Mäskäw İranğa qoral satuın tanıdı


İran tiräsendä arta barğan kierenkelek sürätendä, atnakiç könne Rusiä räsmiläre bu ilgä hawa höcümennän saqlanu qoralın satu turında kileşü imzalanuın rasladı. Räsmilär äytüençä, bu fäqät saqlanu qoralı bulıp tora häm İran belän başqa kileşülär tözü küzdä totılmıy.

İran belän tözelgön kileşü turında atnakiç könne Rusiäneñ Xärbi-texnik xezmättäşlek komissiäse citäkçese Mixail Dmitriev iğlan itte. Mäskäwdä ütkän matbuğat oçraşuında ul "Hawa höcümennnän saqlanu kompleksları turında kileşü tözelgän. Bu fäqät saqlanu qoralı. Başqa söyläşülär alıp barılmıy. Bu kileşüne Rusiä ütärgä tieş", dide.

Dmitriev kileşüneñ küläme häm qayçan imzalanğanı turında äytmäde. Rusiä matbuğatı isä, kileşü 2005neñ dikäberendä imzalanğan, anıñ küläme 700 million dollar dip yaza. Xäbärlärgä qarağanda süz 29 danä Tor-M1 dip atalğan raketa kompleksı häm 2 keçkenäräk Peçora-2A digän caylanma turında bara. Belgeçlär äytüençä, küçerep yörtmäle bu cir-hawa sistemaları, urtaça häm yaqın arağa atu öçen köylängän, küp digändä 12 çaqırım yıraqlıqta beryulı 2 xädäfne bärep töşerä ala. Yağni bu çınlap ta, saqlanu qoralı ğına.

Ämmä Könbatışta, Rusiä İranğa küpkä ğäyrätleräk häm yırağraq oça torğan S-300 sistemasın satırğa mömkin digän boruçlar bar. Uzğan ayda Rusiäneñ Kommersant gäzite, Rusiä saqlanu sänäğäteneñ iseme äytelmägän ber räsmieneñ, yaqın kiläçäktä İran S-300lärne satıp alırğa teli, Tor-M1-lär isä aña şul S-300lärne saqlaw öçen genä kiräk digän süzlären kiterde. Belgeçlär fikerençä, mondıy çeltär belän İran teläsä nindi höcümgä qarşı tora alaçaq. İke yıl elek İran ike S-300 sistemasına iä bulğan häm alar Tähran tiräsenä quyılğan digän xäbärlär älegäçä raslanmağan.

Ul arada, Kommersant mäglümätenä qarağanda, küptän tügel Rusiäneñ saqlanu räsmiläre S-300 mäsäläsendä söyläşü öçen Tähranda bulğan. 800 million dollar külämendäge alış-bireş xättä Mart ayna bilgelängän bulğan. Tik İrannıñ atom programması tiräsendäge kierenkelek säbäple alar söyläşülärne tuqtatıp qaytıp kitkän.

Ni däcädä xaqtır, ämmä bu xäbär Rusiäneñ İran mäsäläsendä qaraşı Quşma Ştatlar häm Yewropa Berlegeneke belän yaqınlaşqan waqıtqa turı kilä.

Bu uñaydan säyäsi küzäteçelär Mäskäwneñ Könbatışnı artıq qotırtmıyça, İran belän xezmättägen däwam itü mömkinlegen tikşerä.

Raketağa qarşı sistemalardan tış Rusiä İrannıñ energetikä proyektlarına 750 million dollar kertte. Büşärdä 1 milliard dollarlıq atom stansiäsen tözergä yärdäm itä. Könbatış monıñ artında atom qoralı yasaw niäte yata dip sanıy.

Rusiäneñ Xärbi-texnik xezmättäşlek komissiäse citäkçese Mixail Dmitriev şulay uq Süriägä "Strelets" isemle raketa kompleksların satu turında iğlan itte. Mäskäw fikerençä, 5 çaqırımğa ğına atırday bu qoral Yaqın könçığşıtağı köç tigezlegen boza yä İzrailgä qurqınıç tudıra almıy. Ämmä İzrail räsmiläre bu qoralnıñ Süriä belän elemtädä bulğan Xämäs yä Cihad törkeme qulına elägü ixtimalınnan qurqa.

Süz uñayınnan, Mixail Dmitriev 2005 yılda Rusiäneñ barlığı 6 milliard dollardan artıq qoral satqanın iğlan itte.

Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG