Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yewropa imamnarı islamnıñ könbatış qimmätlären qabul itü mäsäläsen tikşeräçäk


Comğa könne Austria başqalası Venada bar Yewropadan kilgän imamnarnıñ öç könlek oçraşuı başlana. Kön tärtibendä Yewropa möselmannarınıñ üzläre yäşägän cämğiatlärgä quşılu, ämma berük waqıtta imannarın da saqlap qalu probleması tora. İmamnar oçraşuında Yewropa Komissiäse räise Jose Manuel Barroso, Austriä kanslerı Wolfgang Schuessel dä qatnaşır, dip kötelä.

Yewropa imamnarı cıyının bergäläşep Austriäneñ İslam cämğiate, Austriäneñ tışqı eşlär ministrlığı häm Vena şähäre ütkärä. Anda barlığı 40-tan artıq ildän 130-lap möselman ruxanie qatnaşır, dip kötelä. Austriäneñ islam cämğiate wäkile Carla Äminä Bağayati radiobızğa, comğada eşli başlayaçaq şul olı cıyınğa Yewropanıñ da yuğarı wäkilläre kiläçäk, dip belderä:

"Comğa könne açılış utırışın Yewropa Komissiäse räise Jose Manuel Barroso alıp baraçaq, moñardan tış anda Austriäneñ kanslerı Wolfgang Schuessel, tışqı eşlär ministrı Ursula Plassnik, parlament räise Andreas Kohl qatnaşaçaq, bez utırışta Yewropa Komissiäsendä tışqı mönäsäbätlär öçen cawaplı Benita Ferrero-Walnernı da kürügä bäxetle bulaçaqbız", di islam cämğiate wäkile Vena cıyınına kiläçäk olı qunaqlarnı sanap.

2003-nçe yıl yünendä şul uq Austriäneñ Graz şähärendä andıy ber oçraşu inde uzğan ide. Bıyılğısı üzençä şunıñ däwamı bulıp tora. Kön tärtibe üzägendä, dönyawi Könbatış belän islam arasında qarşılıqlar artu sürätendä Yewropa möselmannarınıñ şul könbatış cämğiatlärenä integratsiäse mäs''äläse toraçaq.

İnde telgä alınğan Bağayati, xäzer Yewropa Berlegendä räislek itkän Austriä imamnarnıñ şuşı cıyını aşa Yewropa illäreneñ üzlärendäge möselman mäxälläläre belän dialogına yaña etärgeç birergä teli, dip belderde:

"Xäzerge waqıtta Austriä Yewropa Berlegendäge küçmä räislekne alıp bara häm şul şartlarda anıñ bigräk tä İslam belän aralaşu ğädäten kütärüe bik yaxşı işarä, bu Yewropa illärenä niçek itep küperlär qoruğa, yanawlar qarşında çişeleşlär tabuğa, ber-bereñ belän söyläşügä etärgeç birä. Möselmannarnıñ üzläre arasında dialog alıp baruı da bik möhim", di Austriäneñ islam cämğiate wäkile.

Ser tügel, soñğı yıllarda Yewropa möselmannarı arta barğan basım astında - alar yäşägän illärdäge törle ütä-uñ törkemnär, ayırım alğanda, Austriäneñ İreklek partiäse, yäisä Britaniäneñ Milli partiäse, çittän küpläp kilgän möxäcirlär Yewropadağı yäşäw räweşenä qurqınıç tudıra, dip kisätä.

İkençe yaqtan, radikal möselmannarnıñ Madrid häm Londondağı şartlawlarnı oyıştıruı kebek waqiğälär islam dinennän qurqunı kiñ cämäğätçelek arasına da çığara. Bu şartlarda Yewropa möselmannarına beryaqtan üz imannarın da saqlap, üzlären yaxşı möselman itep tanıtu belän bergä, qanunnı xörmät itkän yewropalığa da äylänü zaruriate kilep tua, di Carla Äminä Bağayati:

"Möselmannar Britaniädäme, İspaniä yäisä Rusiädäme, bez Yewropanıñ ber öleşe, bezne şulay qabul itärgä kiräk digän xisne urtaqlaşa. Bez üzebezneñ möselman buluıbıznı, üz dinebez nigezendä yäşäwebezne kürsätergä telibez, ämma berük waqıtta monıñ Yewropa yäşäyeşenä turı kilüen, demokratiä, küpfikerlelek, keşe xoquqları, däwlätneñ role kebek qimmätlärne da tanunı añlatırğa kiräk", di Venada uzaçaq imamnar cıyınında fiker alışularnıñ nindi ölkädä alıp barıla aluı xaqında Austriäneñ islam cämğiate wäkile Bağayati.

Venadağı şuşı cıyın öç kön däwam itäçäk.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG