Bötendönya rus qorıltayı – inde isemennän kürengän kebek – böten dönyadan rus milläte wäkillären cıya. Älege çarada Mäskäw patriarxı citäkçelek itä. Bıyıl cıyınnıñ köntärtibenä keşe xoquqları mäsäläse quyıldı. Häm çirkäw bu mäsälädä üz qaraşın belderde.
Mäskäw patriarxiäseneñ tışqı mönäsäbätlär bülege başlığı Metropolit Kirill, "ruxi ireklek töşençäsenä " täñqit belderde. Çirkäw izge äyberlärne mäsxärä itüne, bala töşerü, homoseksualizm häm evtanaziäne qabul itä almıy, dide Metropolit. Ä könbatış bolarnı – keşe xoquqları dip yaqlıy. Metropolit, Rusiä cämğiätendäge problemalarnıñ säbäbe – ählaqsızlıq dip sanıy:
"Ber nindi dä äxläq qanunarına buysınmağan keşelärgä bez üzebez izge cirlärne mäsxärälärgä, watanğa tökerep qararğa häm mädäniäten cimerergä yul açqanda, ksenofobiä arta dip yılap utıru urınsız. Mondıy keşe – rasaçılıqtan keşe üteräçäk. Äxläq – berdäm häm bülenmäs."
Kirill Könbatışnıñ "keşe xoquqlarına bozıq qaraşnı" kisken täñqitläp çıqtı. Metropolitlarnıñ bu fikerlärenä patriarx Aleksy İİnçe dä üz çığışında xuplaw belderde.
Tanılğan yazuçı häm keşe xoquqların yaqlawçı Fäwziä Bäyrämova bötendönya rus qorıltayında yañğrağan çığışlarnı Tatarstanda küzätep bara.
"Älbättä, ählaqnıñ cimerelüenä bu sanalğan närsälär (bala töşerü, homoseksualizm, evtanaziä) zur qurqınıç tudıra. Ämma uylap qarasaq – bu bit näticä. Rusiädäge xälneñ näticäse.... (tulıraq mäğlümat tapşıruda)
Rusiä pravoslav çirkäweneñ universal keşe xoquqları nigezlären inde berençe tapqır ğına şik astına quyuı tügel. 30 mart könne Metropolit Kirill, çirkäwneñ keşe xoquqları häm töp irekleklär kebek mäsälälär belän şöğellänäçäk üzäk açu plannarın iğlan itte. Üzäk, problemalarnı rus milli häm dini ğöref-ğädätlärdän çığıp xäl itäçäk. İnterfax mäğlümat agentlığına Kirill, Rusiä sivilizasiäseneñ Könbatışnıñ keşe xoquqları konsepsiäse belän ber urtaqlığı yuq, dip beldergän.
Cıyında qarşı fikerlär dä yañğradı. Rusiäneñ keşe xoquqları wäkile Vladimir Lukin, qorıltayda yañğrağan çığışlar – Rusiäneñ könbatışnı täñqitläw säyäsäte bularaq añlaşılırğa tieş tügel, dip belderde.
Yazuçı Fäwziä Bäyrämova Rusiädä, könbatıştağı keşe xoquqları torışı däräcäsenä citergä äle bik yıraq, dip sanıy.
"Yevropa keşe xoquqları mäsäläsendä bik küp alğa kitkän.Yevropa xalqı, sivilizasiä yağınnan, ber bersenä märxmätlelek yağınnan bik nıq ayırılıp tora, pravoslavlardan da, möselmannardan da, qayber tatarlardan da. Bezdä äle ul yuq."
New Yorkta urnaşqan Human Rights Watch oyışmasınıñ Mäskäwdäge wäkile Allison Gill, ksenofobiäneñ – dini yäki dönyawi qaraşlarğa qatnaşı yuq, dip sanıy:
"Minemçä Rusiädä yäki könbatıştağı problemalarnı keşe xoquqları qanunına bäyläp qaraw – döres tügel. Çönki bu qanun qızğanıç ki, könbatışta da Rusiädä dä tulısınça ütälmi."
Gill süzlärenä qarağanda, Rusiä – keşe xoquqların yaqlaw turında xalıqara kileşülärne imzalağan ber däwlät. Şuña kürä ildä xoquqlarnıñ yaqlanuına garantdiäne däwlät birergä tieş.
Moña qaramastan, Rusiä räsmiläre – çirkäw süzlären tıñlıy. Rusiäneñ dini tormışında pravoslaviäneñ wäkälätläre şaqtıy kiñ.
Başqortstan möselmannarınıñ diniä nazäräte wäkile, respublikada abruylı mullalarnıñ berse sanalğan Xämzä xäzrät Ğällämov, dinneñ däwlät eşenä qatnaşuı – qabul itelmäslek eş, dip sanıy:
"Möselmannar öçen döres yulnı barı tik Qorän kürsätä. Möselman dine, pravoslaviä häm däwlätneñ üz funksiäläre bar. Alarnı ber bersenä qatnaşuı – ığı-zığığa kiterer ide. Pravoslavlarnıñ üz östenä däwlät eşen alırğa teläwen añlamıym. Bu – dominantlıq itergä tırışu. Mäktäplärdä pravoslavie nigezlären uqıtırğa tırışu da şul säyäsätneñ ber tünäleşe."
10nçı bötendönya rus qorıltayınıñ iseme – "Din. Keşe. Cir şarı. Rusiäneñ Xİnçe ğasırda missiäse". Rus pravoslav çirkäweneñ Rusiäneñ missiäse turındağı qaraşı äzme-küpme açıq bilgele inde. Yazuçı Fäwziä Bäyrämova, Rusiäneñ Xİnçe ğasırğa missiäsen menä niçek bilgeläde:
"Rusiä, pravoslav çirkäwe täwbä qılırğa, üz xalqı aldında ğafu üterenergä tieş. Xİnçe ğasırda Rusiäneñ missiäse şul bulırğa tieş. Äle köçläp çuqındırular, millätlärne watannarınnan sörü, yandıru, törmälärgä yabu onıtılmağan. Annarı adım – rus xalqına, başqa xalıqlarğa yul açu, alarğa üzläre telägänçä yäşärgä irek birü. Menä annan soñ bez rus xalqınıñ, pravoslav dineneñ böyeklegenä ışanır idek, şuşı bulırğa tieş Rusiäneñ missiäse, şul oçraqta anı dönya tanıyaçaq."
alsu qormaş
Mäskäw patriarxiäseneñ tışqı mönäsäbätlär bülege başlığı Metropolit Kirill, "ruxi ireklek töşençäsenä " täñqit belderde. Çirkäw izge äyberlärne mäsxärä itüne, bala töşerü, homoseksualizm häm evtanaziäne qabul itä almıy, dide Metropolit. Ä könbatış bolarnı – keşe xoquqları dip yaqlıy. Metropolit, Rusiä cämğiätendäge problemalarnıñ säbäbe – ählaqsızlıq dip sanıy:
"Ber nindi dä äxläq qanunarına buysınmağan keşelärgä bez üzebez izge cirlärne mäsxärälärgä, watanğa tökerep qararğa häm mädäniäten cimerergä yul açqanda, ksenofobiä arta dip yılap utıru urınsız. Mondıy keşe – rasaçılıqtan keşe üteräçäk. Äxläq – berdäm häm bülenmäs."
Kirill Könbatışnıñ "keşe xoquqlarına bozıq qaraşnı" kisken täñqitläp çıqtı. Metropolitlarnıñ bu fikerlärenä patriarx Aleksy İİnçe dä üz çığışında xuplaw belderde.
Tanılğan yazuçı häm keşe xoquqların yaqlawçı Fäwziä Bäyrämova bötendönya rus qorıltayında yañğrağan çığışlarnı Tatarstanda küzätep bara.
"Älbättä, ählaqnıñ cimerelüenä bu sanalğan närsälär (bala töşerü, homoseksualizm, evtanaziä) zur qurqınıç tudıra. Ämma uylap qarasaq – bu bit näticä. Rusiädäge xälneñ näticäse.... (tulıraq mäğlümat tapşıruda)
Rusiä pravoslav çirkäweneñ universal keşe xoquqları nigezlären inde berençe tapqır ğına şik astına quyuı tügel. 30 mart könne Metropolit Kirill, çirkäwneñ keşe xoquqları häm töp irekleklär kebek mäsälälär belän şöğellänäçäk üzäk açu plannarın iğlan itte. Üzäk, problemalarnı rus milli häm dini ğöref-ğädätlärdän çığıp xäl itäçäk. İnterfax mäğlümat agentlığına Kirill, Rusiä sivilizasiäseneñ Könbatışnıñ keşe xoquqları konsepsiäse belän ber urtaqlığı yuq, dip beldergän.
Cıyında qarşı fikerlär dä yañğradı. Rusiäneñ keşe xoquqları wäkile Vladimir Lukin, qorıltayda yañğrağan çığışlar – Rusiäneñ könbatışnı täñqitläw säyäsäte bularaq añlaşılırğa tieş tügel, dip belderde.
Yazuçı Fäwziä Bäyrämova Rusiädä, könbatıştağı keşe xoquqları torışı däräcäsenä citergä äle bik yıraq, dip sanıy.
"Yevropa keşe xoquqları mäsäläsendä bik küp alğa kitkän.Yevropa xalqı, sivilizasiä yağınnan, ber bersenä märxmätlelek yağınnan bik nıq ayırılıp tora, pravoslavlardan da, möselmannardan da, qayber tatarlardan da. Bezdä äle ul yuq."
New Yorkta urnaşqan Human Rights Watch oyışmasınıñ Mäskäwdäge wäkile Allison Gill, ksenofobiäneñ – dini yäki dönyawi qaraşlarğa qatnaşı yuq, dip sanıy:
"Minemçä Rusiädä yäki könbatıştağı problemalarnı keşe xoquqları qanunına bäyläp qaraw – döres tügel. Çönki bu qanun qızğanıç ki, könbatışta da Rusiädä dä tulısınça ütälmi."
Gill süzlärenä qarağanda, Rusiä – keşe xoquqların yaqlaw turında xalıqara kileşülärne imzalağan ber däwlät. Şuña kürä ildä xoquqlarnıñ yaqlanuına garantdiäne däwlät birergä tieş.
Moña qaramastan, Rusiä räsmiläre – çirkäw süzlären tıñlıy. Rusiäneñ dini tormışında pravoslaviäneñ wäkälätläre şaqtıy kiñ.
Başqortstan möselmannarınıñ diniä nazäräte wäkile, respublikada abruylı mullalarnıñ berse sanalğan Xämzä xäzrät Ğällämov, dinneñ däwlät eşenä qatnaşuı – qabul itelmäslek eş, dip sanıy:
"Möselmannar öçen döres yulnı barı tik Qorän kürsätä. Möselman dine, pravoslaviä häm däwlätneñ üz funksiäläre bar. Alarnı ber bersenä qatnaşuı – ığı-zığığa kiterer ide. Pravoslavlarnıñ üz östenä däwlät eşen alırğa teläwen añlamıym. Bu – dominantlıq itergä tırışu. Mäktäplärdä pravoslavie nigezlären uqıtırğa tırışu da şul säyäsätneñ ber tünäleşe."
10nçı bötendönya rus qorıltayınıñ iseme – "Din. Keşe. Cir şarı. Rusiäneñ Xİnçe ğasırda missiäse". Rus pravoslav çirkäweneñ Rusiäneñ missiäse turındağı qaraşı äzme-küpme açıq bilgele inde. Yazuçı Fäwziä Bäyrämova, Rusiäneñ Xİnçe ğasırğa missiäsen menä niçek bilgeläde:
"Rusiä, pravoslav çirkäwe täwbä qılırğa, üz xalqı aldında ğafu üterenergä tieş. Xİnçe ğasırda Rusiäneñ missiäse şul bulırğa tieş. Äle köçläp çuqındırular, millätlärne watannarınnan sörü, yandıru, törmälärgä yabu onıtılmağan. Annarı adım – rus xalqına, başqa xalıqlarğa yul açu, alarğa üzläre telägänçä yäşärgä irek birü. Menä annan soñ bez rus xalqınıñ, pravoslav dineneñ böyeklegenä ışanır idek, şuşı bulırğa tieş Rusiäneñ missiäse, şul oçraqta anı dönya tanıyaçaq."
alsu qormaş