Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞtağı röxsätsez möhäcirlär üzläreneñ kiläçäge öçen borçıla


Bu atnada Quşma Ştatlarda röxsätsez möhäcirlärgä qarşı çara kürü planına protestlar ütte. Demonstratsiäçelär ilgä röxsätsez kerü häm qalunı cinayät qılu dip bäyäläwçe yaña qanunğa rizasızlıq belderä.

29 yäşlek Viktor Ukrainadan Çikagoğa 5 yıl elek turist vizası belän kilgän bulğan. Anda yartı yıl bulıp soñraq öyenä qaytırğa tieş bulsa da ul eş tabıp şunda qalğan.

"Rus gazetlarında eş turında iğlannar bar ide. Min bersenä şaltırattım da taptım" di Viktor.

Küptän tügel Senattağı respublikannar täqdim itkän qanun Viktor kebek Amerikada 2 yıldan artıq bulğan röxsätsez möhäcirlärgä amerikan watandaşlığı sorap möräcäğät itü mömkinlege birä. Tik alar ingliz telen öyränü, qanun bozğan öçen ştraf tüläw kebek bilgele şartlarnı ütärgä tieş.

Ämma wäkillär palatası qabul itkän başqa qanun nigezendä Viktor AQŞtan çığarıp cibärelergä, häm qanuni möxäcir statusı sorap möräcäğät itü xoquqınnan da ğömerlekkä qolaq qağırğa mömkin.

Bu şaqtıy qırıs qanun. Häm soñğı atnalarda yözlärçä meñ demonstratsiäçe aña protest belderep uramnarğa çıqtı.

Amerikada qanuni yäki qanunnan tış buluına qaramastan barlıq tör möhäcirlärgä xoquq, meditsina häm mäğärif ölkäsendä yardäm kürsätüçe Casa of Maryland isemle xäyriä oyışması bar. Şul oyışmanıñ başqarma mödire Gustavo Torres häm başqa aktivistlar barlıq möhäcirlärne yaqlıy.

"Bez üz eşebezne däwam itärgä cıyınabız. Bez şulay uq meñnärçä, meñnärçä, meñnärçä keşelärne, yaña möhäcirlärne tawış birü öçen terkärgä cıyınabız. Çönki 2006-nçı häm 8-nçı yıl saylawları yaqınlaşıp kilä. Häm bez ul säyäsmännärgä alarnıñ möhäcirlärgä qarşı buluı häm cämğiätebezgä höcümnäre belän kileşmäwebezne añlatırğa cıyınabız" di Torres.

Ämma qanuni bulmağan möhäcirlärneñ xälenä qanuni möhäcirlärneñ barısı da teläktäşlek belderä digän süz tügel.

Adriana Adreu AQŞqa 1997-nçı yılda turist bularaq kilgän bularaq kilgän. Soñraq ul student vizası alğan. Annan soñ viza lotereyında qatnaşıp Amerikada yäşäw röxsäte birüçe yäşel karta otqan. Uzğan atnada ul nihayät Amerikan watandaşına äwerelgän. Ämma küpsanlı qanunsız möhäcirlärgä legal status birü möminlege anı borçıy ikän.

"Ğömümän alğanda min möhäcirlärgä qarşı tügel. Minemçä Amerikanı möhäcirlär tözegän. Häm bu däwlät möhäcirlärne xuplarğa tieş, ul möhäcirlägä moxtac. Ämma monıñ şartlarına bik saq qararğa kiräk. Çönki bu minem kebek qanun bozudan härçaq tıyılıp kilgännärgä qarata bik ük ğädel bulmas ide. Min dä ciñel yuldan kitä alğan bulır idem. Ämma min uqıdım. Uqu öçen tülärgä turı kilde. Min barlıq bu şartlarnı ütädem, ä başqalar ütämi" di Abreu.

Başqala Waşingtondağı rus diasporasınıñ internettağı forumında isä röxsätsez möhäcirlärgä kiñküläm yarlıqaw birügä şaqtıy tupas räweştä qarşı çıqqannar.

Mäskäwdän kilep xäzer Virginia ştatında yäşäwçe beräw mäs''älän axmaq häm nadannar sotsial yardäm alıp öydä tik yatu öçen watandaşlıq alaçaq dip yaza. Bu forumda teläktäşlek belän qayawçılar buluğa qaramastan, küpçelek röxsätsez möhäcirlärgä qanuni status birügä qarşı çığuların beldergän.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG