Accessibility links

Кайнар хәбәр

Venesuela prezidentı Chavez Rusiä säfäre axırında Putin belän oçraştı


Venesuela prezidentı Hugo Chavez Rusiädä 3 könlek säfären tämamladı. Säfäreneñ soñğı könendä ul Rusiä prezidentı Vladimir Putin belän oçraşıp qoral satıp alu häm energiä ölkäsendä xezmättäşlek turında söyläşte. Chaveznıñ Rusiädäge oçraşular küplär tarafınnan anti-amerikan dip bäyälängän xalıqara säfäreneñ ber öleşe buldı.

Rusiä säfäreneñ soñğı könendä Chaveznı Putin Kremldä qabul itte. Moñarçı inde 4 märtäbä oçraşqan ike citäkçe televidenie kameraları aldında bik cıyıl itep küreşte. Putin Rusiä belän Venesuela arasında kiñäyä barğan energiä häm säwdä elemtälären maqtadı.

"Venesuela bezneñ tabiği partnerıbız. Venesuela üzeneñ neft yatmaları belän Amerika qitğasında berençe, häm gaz yatmaları belän dönyada sigezençe urında tora. Bu iskitkeç zur mömkinleklär digänne añlata. Şirkätlärebezneñ energiä tarmağında, energiä genä tügel, maşina yasaw, ğäläm häm metallurgiä ölkälärendä urtaq çişeleşlär ezläwenä min bik şatmın" dide Putin.

Putin sannarğa qarağanda säwdä elemtäläreneñ äle keçkenä buluın äytü belän bergä bıltır säydä äyläneşeneñ 50 protsentqa artuın telgä aldı.

Şunnan soñ ul Chavezqa Venesuelada dikäber ayında ütäçäk prezident saylawlarında uñış teläde.

Chavez üz çiratında Könyaq Amerika buylap 8 meñ çaqrımlı neft ütkärgeç tözüdä häm Venesuelanıñ qayber neft yatmaların üzläşterü proyektlarında Rusiädän yardäm soradı.

Chaveznıñ Rusiädä tuqtaluınıñ töp maqsatlarınnan berse Rusiädän qoral satıp alu. Çärşämbe könne ul Udmurtiädä qoral yasaw qorılmasında buldı.

Venesuela şulay uq Rusiädän 30 danä SU-30 höcüm oçqıçları häm 30 boralaq satıp ala.

Venesuela AQŞ üzendä citeşterelgän F-16 oçqıçlarına almaş kisäklär satudan baş tartuı belän Venesuelanıñ hawa köçlären yağartuğa kirtä quyırğa tırışa di. Chavez Putinğa Bezne blokadadan qotqaruığız öçen räxmät belderäbez, bez bötenläy diärlek qoralsız qalğan idek dide.

Küptän tügel Venesuelağa qarşı qoral çikläwläre kertän Waşington sişämbe könne Mäskäwgä möräcäğät itep Su-30 höcüm oçqıçları satu niätennän kire qaytırğa çaqırdı. Bu Rusiäneñ dä Venesuelanıñ da mänfäğätlärenä turı kilmi dide.

Waşingtonnı härçaq qatı tänqitläwçe Chavez AQŞ neftkä bay Venesuelanı basıp alırğa cıyına dip qabatlap kilä. Pänceşämbe könne dä ul Mäskäwdä Simon Bolivar sının açu tantanasında AQŞnı tänqitläp çığış yasadı. Bolivar bar Latin Amerikasında İspaniädän bäysezlek suğışlarında tanılğan 19-nçe ğasır xärbi generalı.

"Äyterseñ lä Quşma Ştatlar ireklek xaqına diep bar dönyanı fäqirlekkä töşerü öçen yaralğan. Bu Ğiraqta da, Yaqın Könçığışta da, Latin Amerikasında da şulay. Quşma Ştatlar imperiäse bügenge dönyadağı iñ zur qurqınıç. Tormışnı añlamawçı, dönyanı añlamawçı, keşe xoquqların añlamawçı aqılsız, suqır, axmaq alpamşa" dide Chavez.

Chaveznıñ älege xalıqara säfären küplär Quşma Ştatlarğa qarşı taraflarnı tuplaw omtılışı dip bäyäli. Bu säfäre barışında ul Amerikağa qarşı qatı çığışları belän tanılğan 2 citäkçe, Kuba prezidentı Fidel Castro häm Belarus prezidentı Aleksandr Lukaşenko belän oçraştı.

Rusiädän soñ isä Chavez Waşington tarafınnan solım küçäreneñ ber öleşe dip atalğan İranğa baraçaq.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG