Accessibility links

Кайнар хәбәр

“Ömet” – Sember tatarlarınıñ ömete


“Ömet” gäzitenä ber säyer boyırıq – rasporyajenie kilep töşkän ide. Ölkä xaqimiäte qaramağındağı “berläşterelgän redaksiä” isemle ölkäküläm däwläti uçrejdenie direktorı Yewgeniä Sviäzeva qul quyğan käğäzdä “Ädäbi säxifä yılına ber märtäbä – Puşkin tuğan köndä genä mömkin”, dielgän. Yışraq bastıru barı tik reklama kebek sponsorlar yärdämendä genä mömkin. Yäki moña ğayıple baş redaktor üze tüli.

Maqsatı menä nindi: “Cirle üzidarä, milli proektlar häm sotsial' yaqtan möhim temalarnı waqıtında yuğarı sıyfatli itep yaqtırtunı tä'min itü öçen”.

Ölkä üzägendäge 40 çaması törle yunäleşle urıstelle basmalarğa bu yarıydır. Ädäbiläre, mäsälän, ölkännär öçen dä, balalar öçen dä ayırım-ayırım bit. Ä küz qarasıday uç töbedäy berdän-ber gäzitle tatarğa nişlärgä? Erele-waqlı qaläm tibrätüçelärebez üz icat cimeşlären niçek uquçığa citkerä alır? Alar arasında ike Tatarstan yazuçıları berlege äğzası da bar bit äle. Bu turıda süz Avtonomiäneñ soñğı qorıltayında da süz çıqtı. “Tuğan tel” wäkile monı xätta “dur'” dip tä atadı. Ä BTK räise Rinat Zakirov “dur'” süzeneñ İlbaşı Putin awızınnan da yañğırağanın iskä töşerde. Bälki şunıñ tä'sire arqasındadır, “Ömet”neñ redaktorı İsxaq Xälimev äytüençä, Yewgeniä Sviäzeva awızınnan: “Bu mäs'älädä tatar-çuaş basmalarına başqaçaraq qaraş buluı ixtimal”, digän süz çıqqan. Axırı niçek bulır tağın. Ä “Ömet”kä ikençe yaqtan kötelmägän basım yasalğan. Ul “Azatlıq” radiosınıñ Sember xälläre turındağı 4 yazmasın bastırıp çığarğan ide. Häm bu ğamäl gäzitneñ uquçıları tarafınnan bik cılı qabul itelde. Bu cähättän, İslam mädäni üzägeneñ cirle filialı citäkçese Ruslan Kamalov menä ni dide.

Qazan radiosı aşa “Azatlıq”nı birmi başlağaç, anı qısqa dulqınnarda tıñlap bulmıy da. “Ömet” gäziteneñ soñğı sannarın bu buşlıqnı tutıru dip qabul itärgä bula. Räxmät aña: çın küñeldän räxätlänep uqıdım. İke tanışıma da uqıp kürsätkän idem, alar da “Ömet”kä yazılırğa niät belderdelär. Dimäk, bu ğamäle gäzitneñ üzenä dä faydalı bulıp çığa.

Uquçınıñ bu yañalıqnı cılı qabul itüe İsxaq Xälimevkä dä oşağan ikän. Läkin şuşı yañalıq ta tatardan tuğan ber adäm zatınıñ eçenä tigän. Mäsälän, 24-iyüldä yañğırağan tapşırudan ber özekne äşäke bozıp tärcemä itep birgän. Gäzittä ul menä niçek yazılğan ide:

“Rusiä kiñleklärendä dokumentlarnı äzerläw häm raslawlarnıñ nindi sazlıqlar aşa ütärgä turı kilüe ğomummäğlüm”. “Tärcemädä “russkie bolota” kebegräk, dide redaktor. Yäğni RASLAW süzen URIS süze belän butap. Monı niçek añlarğadır inde: döm nadanlıqmı, ällä üz milläteñä, “Azatlıq”qa qarata wäxşi doşmanlıq çireme?

Yuğisä, tatar ber-bersen pıçratmasa da, aña qarata doşmanlıq çağılışları adım sayın. Däwläti tarixnıñ “tatarskoe igo” digän käabäxät yalğanınnan alıp, çuaş qardäşlärebez arasındağı waq-töyaq ğalim-ğolämägä qadär. Ber genä misal. “Znamya truda” isemle Mäläkäs rayonı gäzite “V Qazansqom xanstve prodavali lyudey” digän yazma bastırğan. Astaraq ere xäreflär belän tağın ber isem: “Urta İdel xalıqları Qazan xanlığı izüe astında 100 yıldan artıq iza çiktelär”.

Yazmadağı büleklär isemnäre dä huşıñnı alırlıq: “Xan salımnar belän talağan”, “Köçläp tatarlaştırğannar”, “Polyubili russkix”...

Gäzittä basılğan berniçä özekne tıñlap ta qarıyk äle.
XS
SM
MD
LG