Accessibility links

Кайнар хәбәр

Politkovskaya Çeçnädä azaplawlarnı tikşergän


7 üktäber şimbä könne Mäskäwdä üz öyendä tanılğan jurnalist Anna Politkovskaya atıp üterelde. Anıñ "Novıye İzvestia" basmasındağı xezmättäşläre süzlärenä qarağanda, Politkovskaya soñğı waqıtlarda Çeçnyada keşelärne azaplaw turında tikşerü uzdırğan bulğan. Bu mäğlümatlärne annan düşämbe bastırır öçen kötkännär.

Yäkşämbe könne Mäskäwdä Puşkin mäydanına meñnän artıq jurnalist, säyäsätçelär häm ğadi xalıq, Anna Politkovskayanı iskä alırğa cıyıldı. Politkovskayanıñ soñğı jurnalistik tikşerüe turında "Novıye İzvestia" möxarrire urınbasarı Vitaliy Yaroşevsky, ul üz mäqäläsen gazetanıñ düşämbe, 9 üktäber çığaçaq sanına äzerlärgä tieş ide, dip belderde:

"Belgänebezçä, anıñ mäqäläse – Çeçnyada azaplawlar turında bulırğa tieş ide, bälki bardır da inde."

Azatlıq radiosınıñ rus redaksiäse arxivında, Politkovskayanıñ, bu eşe turında äytkän süzläre saqlanğan:

"Minem östälemdä qadırov köçläre tarafınnan urlanğan keşelärneñ räsemnäre yata. Alar urlanğan häm yuqqa çıqqan, bolay ğına, ber säbäpsez, üzlärenä isem yasar öçen genä."

Jurnalistlarnı üterü – Rusiädä yañalıq tügel. New Yorkta urnaşqan Jurnalistlarnı yaqlaw komitetı mäğlümatlärenä qarağanda, Sovetlar Berlege tarqalğannan biröe ildä inde 42 jurnalist üterelgän. Xakimiätkä Vladimir Putin kilgännän birle üterelgän jurnalistlar sanı inde 12 buldı.

Politkovskaya üterelgän könne tuğan könen bäyräm itkän Putin, tanılğan jurnalistnıñ üleme turında äle ber süz dä äytmäde. Anıñ qarawı – dönya buylap säyäsätçelär häm keşe xoquqları yaqlawçılardan qayğı häm borçılu süzläre kilä.

Rusiädä küpçelek jurnalistlar Çeçnya häm anda keşe xoquqlarınıñ bozıluı turında xäbär birüdän baş tartqan çorda, Politkovskaya – döreslek turında söyläwen däwam itkän keşe ide. Anıñ – ğadel jurnalist bulğanı öçen üterelgän bulğanın farazlıylar. Politkovskayanıñ ire anıñ başqa dönya keşese bulğanın äytte.

AQŞ däwlät departamentınıñ matbuğat wäkile Sean McCormack, Amerika Politkovskayanıñ ülemenä "tiränten borçılu belderä" dide häm üterüne tikşerergä çaqırdı. Yevropa Şurası häm Yefropada İminlek häm Xezmättäşlek Oyışması da centekle tikşerü kiräk, dip belderde.

Rusiädä keşe xoquqları wäkile Vladimir Lukin da, Azatlıq radiosınıñ rus redaksiäsenä birgän äñgämäsendä, üterüne tikşerü möhim, dip belderde:

"Eş – kemneñ niçek uylawı turında tügel. Eş – bu ildä keşelärneñ üz fikerläre öçen üterelüe. Älbättä, min Politkovskayanıñ ni öçen üterelgänen äytä almıym, säbäplär küp törle bula ala. Ämma ber äyber anıq-açıq, räsmilärneñ bu üterüne tikşerep çişüe kiräk. Yuqsa bu ülem räsmilär häm tärtip saqlawçılarınıñ cilkäsenä taş bulıp yataçaq."

7 üktäber könne Fransiäneñ Bayeux şähärendä üz eşen başqarğanda häläk bulğan jurnalistlarğa häykäl açıldı. Häykälneñ berençe 4 bağanasında 1997nçe yıldan alıp 2005nçe yılğa qadär törle illärdä häläk bulğan barlığı 406 jurnalistnıñ iseme yazılğan. Parijda urnaşqan "Çiklärne Tanımağan Xäbärçelär" oyışması general sekretare Robert Menard, häykälne açu tantanasında – "bäysez mäğlümat çaraları bulmıy torıp - demokratiä bula almıy", dip belderde.

Alsu Qormaş
XS
SM
MD
LG