Düşämbedä Şveytsariäneñ Tsyurix şähärendä Tatarstan, Qazan digän süzlär bik yış yañğıradı. Nik disägez, 11 dekaberdä anda respublikanıñ iqtisadi häm sänäğät mömkinleklären täqdim itü çarası açıldı. İsegezgä töşerep ütäbez, mondıy çaralar inde Rusiäneñ Mäskäw, Sankt-Peterburg, Soçi şähärlärendä häm şulay uq Kann, Pekin, Londonda da uzdı. Xäzer menä çirat Şveytsariägä dä citte. Tsyurix şähärenä şuşı uñaydan Tatarstannıñ premyer-ministrı citäkçelegendäge delegatsiä kitte. Şveytsariägä kilgän tatarstanlılar arasında xökümät wäkilläre, respublikanıñ iñ ere sänäğät berläşmäläre, finans oyışmaları citäkçeläre bar. Nigä soñ respublika, anıñ iqtisadı belän tanıştırunı näq menä monda oyıştırırğa bulğannar Tatarstan citäkçeläre. Bu xaqta bez respublika premyer-ministrınıñ tışqı iqtisadı eşlär buyınça yärdämçese İskändär Möflixanovtan soraştıq. Ul Azatlıq radiosına menä närsä dip cawapladı.
Şveytsariä – ul Evropanıñ yöräge. İqtisadi üseş yağınnan da, cihazlar yasaw yağınnan da. Citmäsä, ul äle Urta häm Könbatış Yevropanıñ finans üzäge dä. Monda investorlar bik küp. Älege il belän bezneñ inde küptännän xezmättäşlek bara. Şveytsariädä Rusiädän berdän-ber säwdä wäkile dä Tatarstannıqı Çınlap ta, Tatarstan belän Şveytsariä arasında iqtisadı xezmättäşlek şaqtıy uñışlı bara. 2002 yılnıñ 19 sentäberennän birle anda respublikanıñ säwdä-iktisadi wäkilçelege eşläp kilä. Ministrlar kabinetı mäğlümätlärenä qarağanda, älege ildän respublikağa 1 milliard dollardan artıq investitsiälär kertelgän. Şveytsariä Tatarstanğa investitsiälär kertü buyınça berençe urında tora bügenge köndä. Älege il eşmäkärläre häm kompaniäläre belän bergälektä bezdä 15 şirkät tä buldırılğan. İke aradağı xezmättäşlek elemtä, neft’ tabu, ximayä sänäğäte häm azıq-tölek citeşterü tarmağında ayıruça uñışlı bara. Xäyer, Tatarstannı täqdim itü çarasında Şveytsariä häm başqa ildän kilgän eşmäkärlärne älege tarmaqlar ğına qızıqsındırmağan. Respublika iqtisatınıñ här tarmağı qızıqlı buldı kilgän qunaqlarnı, di İskändär Möflixanov.
Monda säğät zavodı belän da, İdeyä texnoparkı belän da, neft’ häm nefteximiyä tarmağındağı, boralaqlar, KamAZ maşinaların yasaw tarmağındağı xezmättäşlek turında da süz bardı. Şulay uq, Şveytsariä dä üzeneñ bar mömkinleklären täqdim itärgä äzer. Ä alar şaqtıy – bu il bik zur potensialğa iä. Şunısın da äytergä kiräk, alar bezneñ belän iqtisadı ğına tügel, mädäni aralaşuda da qızığalar. Häm şunısı möhim – xezmättäşlek ike yaqnı da bik qızıqsındıra Tatarstan premyer-minsitrınıñ tışqı iqtisadı eşlär buyınça yärdämçese İskändär Möflixanov mäğlümätlärenä qarağanda, Şveytsariädä bu aralarda bik küp qızıqlı çaralar uza.
Tsyurixta investitsiälär mäs’älälärenä bağışlanğan sammit ütä, anda 300gä yaqın çit il investorları häm tatarstannan 70läp keşe qatnaşa. Çarada respublikanıñ premyer-ministrı Röstäm Miñnexanov, Säwdä häm tışqı elemtälär ministrı xafiz salixov, Rusiäneñ Şveytsariädäge ilçese Dmitriy Çerkaşin, Tsyurix kantonı citäkçeläre çığış yasadı. Şulay uq törle kompaniälär belän xezmättäşlek turındağı kileşülär imzalandı. Mäsälän, Tatenergo kompaniäse belän eş itüçe ARK-İnternational şirkäte belän. Kön däwamında Röstäm Miñnexanov jurnalistlar belän oçraştı. Monnan tış, törle kürgäzmälär, tügäräk öställär, UBS bankı, Şveytsariäneñ sänäğätçelär oyışması wäkilläre belän oçraşular qaralğanŞveytsariäneñ Tsyurix şähärendä uza torğan investitsion forum qısalarında Tatarstan häm anıñ iqtisadına bağışlanğan kürgäzmä dä eşli. Anda respublika, anıñ üseşenä qağılışlı qızıqlı mäğlümät alıp bula.
Gölnaz İlgizär
