Qazan şähärendä ğäcäp isemdäge tuqlanu urınnarı, yäğni restoran, kafelar ğayät küp. Feşen klub, Joker, Murena, Flint, Yakitoriä, Karteç'... Sanıy kitsäñ bu isemlekne tağın däwam tiergä bula. Alar yanına Quqan digän isemle tağın ber kafe da kilep quşılaçaq. Şuşı könnärdä açılaçaq ul. Närsä bu? Tağın diñgez aryağı atamasımı? Ällä bu isemneñ başqa ber mäğnäse barmı? Bu sorawnı min Quqannıñ xucabikäse, Qabımlıq-pitseriä şirkäte başlığı Rawilä Şaydullinağa yulladım.
Quqan digän isemgä küp keşe şaqqata. Üzenä kür monıñ xikmäte bar. Minem babay, elekke zamanda kulak dip atağan bulğannar, ul menä Kokand şähärennän çabışqı at alıp qaytqan bulğan. Şul atnı kolxozlaşu yıllarında suqağa cigä başlağannar. At bireşmägän. Atnı bik qatı qiynap iäläştermäkçe bulğannar. Ämma kilep çıqmağan. Menä babay söyli ide, menä şul at ülgän, dip. Keşelär genä tügel ul waqıtta, atlar da şul xäldä bulğan. Ätineñ babaynıñ isemen mäñgeläşteräsem kilgän ide. Qoqannı äytä belmiçä, quqan ğına digännär inde. Quşamat şulay bulğan. Häm şuşı quşamat bezgä yabışıp qaldı, bötenebezgä. Häm bez Quqan buldıq. Minem tuğan töbägem Teläçe rayonı Alan awılı şunda yäşägän bik eşlekle keşe bulğan minem babalar. Menä şularnıñ isemen mäñgeläşterü ide minem isäp. Quqan Qazanlılar qolağına älegä säyer isem bulsa da, bezgä kilüçelär öçen yañalıq bulmayaçaq, di Rawilä Şäydullina. Anıñ äytüençä, at abzarı, konyuşni stilendä bulğan bu kafeda Quqannıñ añlatması turında yazu da bulaçaq. İnde Qazandağı milli atamalarğa kilsäk, ber tanışım kafe häm restorannarnıñ öleşçä isemlegen birgän ide. 97 kafe-restoran isemeneñ barı tik 12-se genä tatarça. Bu xäl äñgämädäşebez Rawilä Şäydullinanı da borçıy ikän.
Minemçä, Qazan şähärendä millilek digän närsä betä bara. Kübesençä qayandır kilgän ällä nindi isemnär quyalar inde. Ä menä millilekkä kilgändä, minemçä, alar bik az.
Allaxı täğälä üze yaratqan keşesen rizıq yanına cibärermen digän. Min pedagogiä institutın betergän bulsam da, menä 43 yıl inde aşxanädä eşlim. Sineñ rizığıñnı aşap çığıp kitkän keşeneñ räxmät äytüennän dä zur bäxet bulamı? di Rawilä Şäydullina. Ä monnan näq 20 yıl elek ul, ul waqıtta Tatarstan başqalasındağı berdän-ber yat isemgä iä tuqlanu urnına Pitseriägä, tatarça äytsäk Pitsaxanägä eşkä kilä.
Bez yasıy torğan Kolsoni digän pitsa ul xäzer tatar pitsasına oşıy başladı. Bez üzebezneñ millätebezneñ närsä yaratqanın beläbez bit. Anı eşli başlağanda ul mondıy tügel ide. Bu bezneñ üzebezneñ ser. Bez anı üzebezneñ tatar milli rizığına yaqın itep äzerli başladıq. Bezgä xäzergä xätle min konkurentlar kürmim. Bu pitsa po Quqanski bula inde xäzer. Bu yabıq pitsa. Anı aşasañ köne buyı çäy genä eçep yöriseñ inde. Ul bik tuqlıqlı, bik tämle. Monda böten studentlar kilä. Min monda 5-nçe buın studentlarnı çığaram. Monda sitsa aşap üskännär kübese zur keşe buldı inde. Şuña kürä bez açabız restoran. Ul restoranda pitsabıznı ölkän buın keşelärenä dä aşatmaqçı bulabız. Galstuk taqqan keşelärgä. Çönki bezdä kön ozın su buyı çirat. Andıy keşegä uñaysız studentlar belän çiratta basıp toru. Şuña bez restoran açarğa buldıq. Rawilä xanım äytüençä, Xätirälär digän bu restoran da ozaqlamıy işeklären açıp cibärergä tieş. Rusiädä biznesnıñ qatlawlı buluı, härwaqıt rişwät birep torırğa kiräklege turında yış söylilär. Eşquar xatın-qızlar bu problemağa kilgändä, ällä taşlamamı dip, min çirattağı sorawımnı biräm.
Xatın-qızğa mondıy eşne eşläw böten cirdä bik ciñel bulmas inde ul. Menä xäzer tözibez qunaqxanä. 6 etajlı ul bezneñ. Min genä qaldım, miña ber kem dä kilmäde rişwät sorap dip äytü, ışanmassız. Monnan 5-6 yıl elegräk bulğanğa qarağanda xäzer bu xäl ciñeşleräk. Böten keşelärne, böten dönyasın belep beterdek dip äytimme… Ansız da bulmıy. Bu şundıy dönya. Xäzerge zamanda biznes açıp cibärü bik awır. Bik awır!!! Çönki, texşartlar buyınça ul ber kilovatt utnı 18 meñgä satıp alırğa tieş bula. Anı 50 Kvt itep ala ikän 900 meñ bula. Bu bik awır mäs'älä. Xezmät-xezmät tağın ber qat xezmät. 20 yıl buyı min otpuskığa çıqmadım. Bala-çağa belän bol'niçnıyğa çıqmıyça eşlädem. Bik awır inde. Eşlägän keşe härwaqıt taba inde. Bügenge köndä 100-dän artıq keşe eşlibez. Xezmät xaqın waqıtında tülibez. Äbise eşlägän bulsa, anıñ onığı eşlägän keşelär bar mindä. Kilgän keşe kitmi. Bez pensiä fondına da, bol'niçnıyen da, barsın da tüläp eşlibez.
Rawilä Şäydullina här yıl sayın Rusiädä ütä torğan ölkännär könendä tuğan awılına qaytıp ölkännärgä büläklär dä öläşä. Awıldağı yullarnı rätkä kertüdä dä anıñ öleşe zur. Adäm balası, küpme genä yäşämäsen, öyränäse äyberläre, qılası ğämälläre küp bula anıñ, di ul.
Min inde pensiägä çıqqac Qor’än uqırğa öyrändem. Äytkän idem inde, min cämäğät tuqlanuına yalğış kilep eläkkän keşe dip. Min bit pedagogiä institutınnan soñ. Yäş çaqtan uq yaza idem, sıza idem. Menä şul şiğerlär, çäçämä äsär diseñme ğömerem buyı xıyallanğan xıyalım buldı. Böten cıyılğan närsälärne cıynap bastırasım kilä.di Qabımlıq-pitsaxanä şirkäte başlığı, eşquar xanım Rawilä Şäydullina.
Nail Alan.
