Tallindağı xäbärçebez Ahto Lobjakas xäbär itüençä, qoş sayrawların, qıştır-qıştır keşe atlawların, kilgän keşelär, jurnalistlarnıñ üz-ara söyläşüwen iskä almağanda, xärbi ziratta bügen köndez tınlıq - zirattağıça. İke atna elek zur ızğış belän şähär üzägennän monda küçerelgän Ciz soldat tiräsenä qızıl känäferlär salınğan, tirä yaqta politsiä xezmätkärläre, qızıl bayraqlar cilferdämi, sovet veterannarı patşa zamanınnan qalğan qızıl-sarı-qara tasmalar tağıp kilgän.
Şularnıñ berse 95 yäşlek Petr Yessikov, awırğanraq qiäfättä bulsa da, töz basıp tora, kükräge medal belän tulğan.. anı çornap alğan mikrofon, telekameralarğa qarap, ikençe dönya suığışı başlanğançı uq, 1938 yılda Yıraq könçığışta, Yaponiä, Koreada suğışa başlawı turında söyli.
Petr äfände äytüençä, bu ziratta anıñ qulı astında suğışqan keşelär yata. Xärbi däräcäsen äytmi, üzen "komandir" dip atıy. Şuşı ziratqa da, Ciz soldat torğan Tonismae mäydanına da distä yıllar yörgän. Ul urınğa bügen dä barıp kilergä cıyına. Häykälne küçerü turında ni uylısız, digän sorawğa qulın ğına selti.
Şähärneñ üzendä köçäytelgän iminlek çaraları kürelä. Estoniädäge urıs törkemnäre Ciñü könendä Ciz soldat torğan urınğa cıyılaçaqların aldan belderep quyğan ide. Comğağa qädär uram cıyınnarı tıyılğan. Pänceşämbe kiçenä qädär kibetlärdä araqı satılmıy. İke atna elek uramda täräzälär watıp yörgän yäşlärneñ kübese salmış xäldä dielgän ide.
Rusiä räsmiläre kürenmi diärlek. Rusiäneñ Estoniädäge ilçese Nikolay Uspenski xärbi ziratqa irtä belän üze genä kilde, anıñ tiräsendä jurnalistlar ğına ide. Qısqa ğına süzendä ul ike il arasındağı mönäsäbätlärdä "salqın çor" baruın äytte:
"9 May ul bezneñ bäyräm, anı Rusiädä dä bäyräm itälär. Bu könneñ monda da iskä alınuı belän min bik qänäğät. Monda veterannar küp, Ciñü könen alar belän bergäläp iskä alaçaqbız" dide Rusiäneñ Estoniädäge ilçese.
İkençe dönya suğışınıñ betü könen Estoniä, Yewropanıñ başqa illärenä iärep, kiçä, 8 May könne bilgeläde. Xökümät wäkilläre, çit illärneñ ilçeläre Tallinndağı suğış memorialına çäçäk bäylämnäre saldı. Rusiä ilçese Nikolay Uspenski bu çarada qatnaşmadı.
Kilgän xäbärlärgä qarağanda, bügen Estoniäneñ Türi şähärendä sovet soldatı häykäle mäsxärä itelgän. Bilgesez keşelär aña Nazi tamğasın yasap kitkän. Cirle räsmilär häykälne çistartırğa kürsätmä birgän, tikşerü eşläre alıp bara.
Ali Ğilmi
Şularnıñ berse 95 yäşlek Petr Yessikov, awırğanraq qiäfättä bulsa da, töz basıp tora, kükräge medal belän tulğan.. anı çornap alğan mikrofon, telekameralarğa qarap, ikençe dönya suığışı başlanğançı uq, 1938 yılda Yıraq könçığışta, Yaponiä, Koreada suğışa başlawı turında söyli.
Petr äfände äytüençä, bu ziratta anıñ qulı astında suğışqan keşelär yata. Xärbi däräcäsen äytmi, üzen "komandir" dip atıy. Şuşı ziratqa da, Ciz soldat torğan Tonismae mäydanına da distä yıllar yörgän. Ul urınğa bügen dä barıp kilergä cıyına. Häykälne küçerü turında ni uylısız, digän sorawğa qulın ğına selti.
Şähärneñ üzendä köçäytelgän iminlek çaraları kürelä. Estoniädäge urıs törkemnäre Ciñü könendä Ciz soldat torğan urınğa cıyılaçaqların aldan belderep quyğan ide. Comğağa qädär uram cıyınnarı tıyılğan. Pänceşämbe kiçenä qädär kibetlärdä araqı satılmıy. İke atna elek uramda täräzälär watıp yörgän yäşlärneñ kübese salmış xäldä dielgän ide.
Rusiä räsmiläre kürenmi diärlek. Rusiäneñ Estoniädäge ilçese Nikolay Uspenski xärbi ziratqa irtä belän üze genä kilde, anıñ tiräsendä jurnalistlar ğına ide. Qısqa ğına süzendä ul ike il arasındağı mönäsäbätlärdä "salqın çor" baruın äytte:
"9 May ul bezneñ bäyräm, anı Rusiädä dä bäyräm itälär. Bu könneñ monda da iskä alınuı belän min bik qänäğät. Monda veterannar küp, Ciñü könen alar belän bergäläp iskä alaçaqbız" dide Rusiäneñ Estoniädäge ilçese.
İkençe dönya suğışınıñ betü könen Estoniä, Yewropanıñ başqa illärenä iärep, kiçä, 8 May könne bilgeläde. Xökümät wäkilläre, çit illärneñ ilçeläre Tallinndağı suğış memorialına çäçäk bäylämnäre saldı. Rusiä ilçese Nikolay Uspenski bu çarada qatnaşmadı.
Kilgän xäbärlärgä qarağanda, bügen Estoniäneñ Türi şähärendä sovet soldatı häykäle mäsxärä itelgän. Bilgesez keşelär aña Nazi tamğasın yasap kitkän. Cirle räsmilär häykälne çistartırğa kürsätmä birgän, tikşerü eşläre alıp bara.
Ali Ğilmi