Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışması Dumağa uzaçaq saylawlarğa küzätüçelär cibärüennän baş tartuında Putin AKŞnı ğäyepläde. 2 dekäber könne Rusiädä uzaçaq Duma saylawların küzätü öçen Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ Parlament mäclese wäkilläre kiläçäk. Mäclesneñ general' särqätibe Spenser Oliwer 30 küzätüçe Rusiäneñ 7 şähärenä yul alaçaq dip belderde kiçä. Bilgele bulğança, elek Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ demoqratik institutlar byurosı dumağa uzaçaq saylawlarğa küzätüçelär cibärüdän baş tartqan ide. Monı alar, Rusiä eşläw öçen şartlar tudıruğa qomaçawlıy, törle kirtälär tudıra dip belderde. Äytergä kiräk, Europa oyışması wäkilläreneñ viza yasatuda totqarlıqlar kilep tudı.
Düşämbe könne Rusiä Prezidentı Vladimir Putin Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ saylawlarnı küzätergä kilmäwendä AKŞnı ğäyepläde, yäğni Waşington basım yasağan dip belderde. Häm kiläçäktä däwlät ara xezmättäşlektä bez monı isäpkä alaçaqbız, dide. Putinnıñ bu belderüen Amerika kire qaqtı. AKŞ däwlät departamentınıñ matbuğat särqätibe Şon Makkormak äytüençä, Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ saylawlarğa küzätüçelären cibärmäwe Rusiä xakimiateneñ kirtälär tudıruı belän bäyle. Waşington bu qararnı xuplasa da, bernindi dä basım yasamawın belderde Amerika däwlät departamentı matbuğat särqätibe.
Tışqı säyäsät Şurasınıñ Waşingtondağı prezidentı German Pirçner Azatlıq radíosına äytüençä, Prezident Putinğa Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasın häm AQŞ departamentın tänqıytläw, Rusiädän ğäyepne töşerü, yäğni çit il küzätüçelärenä wizalar birelmäw problemasınnan çitkä yünältü öçen kiräk bulğan. Amerika härwaqıt saylawlarda bäysez küzätüçelär qatnaşuı yaqlı buldı dip basım yasadı German Pirçner.
Rusiä xakimiate Europa oyışmasınıñ tawış birüne küzätü bülege wäkillären, yäğni bu eşne yaxşı belüçelärne kitermäw öçen vizalar belän ığı-zığını maxsus çığardı. Çönki Federal' üzäk professionäl bulmağan ekspertlarnı çaqırunı qulayıraq kürä.
Putin üz çığışında, Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışması Däwlät Dumasına bulğan saylawlarnı qanuní tügel dip belderergä tırışaçaq häm bez moña yul quymayaçaqbız dip basım yasadı. Läkin Europa oyışması tikşerenüçeläre saylawlarnı hiç kenä dä qanuní yäki kiresençä qanunsız dip belderä almıy. Saylawlar uzğaç qına anı demoqratik bulmadı digän näticä çığarırğa mömkinnär. Läkin moña qarap qına Rusiädä bernärsä dä üzgärmäyäçäk. Bu xaqta Azatlıqqa säyäsät belgeçe Dmitriy Trawin:
“Minem añlawımça bu ber xalıqara oyışmanıñ bäyäse genä bulaçaq. Ägär saylaw uzuçı ildä xalıq saylawlarnı qanuní dip tanıy ikän bu inde citä. Ä Europa oyışması näticäsenä qarap, xakimiat legitim tügel dip uylawçı xalıq artaçaq, ämma ğömümän küpçelek barıber saylawlarnı qanuní dip sanıyçaq”, - dide.
Äytergä kiräk, başqa yıllarda Europa Şurası häm Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışması Parlament mäclesen saylawlarda küzätçelek itü öçen Rusiä tarafınnan çaqırular berniçä ay aldan cibärelä ide. Çönki Europa wäkilläre saylawlarnıñ niçek uzuın ğına tügel, ä äzerlek barışın da qarap bara ide. Bıyıl Rusiädän çaqırular öktäber azağında ğına cibärelgän.
Düşämbe könne Rusiä Prezidentı Vladimir Putin Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ saylawlarnı küzätergä kilmäwendä AKŞnı ğäyepläde, yäğni Waşington basım yasağan dip belderde. Häm kiläçäktä däwlät ara xezmättäşlektä bez monı isäpkä alaçaqbız, dide. Putinnıñ bu belderüen Amerika kire qaqtı. AKŞ däwlät departamentınıñ matbuğat särqätibe Şon Makkormak äytüençä, Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ saylawlarğa küzätüçelären cibärmäwe Rusiä xakimiateneñ kirtälär tudıruı belän bäyle. Waşington bu qararnı xuplasa da, bernindi dä basım yasamawın belderde Amerika däwlät departamentı matbuğat särqätibe.
Tışqı säyäsät Şurasınıñ Waşingtondağı prezidentı German Pirçner Azatlıq radíosına äytüençä, Prezident Putinğa Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışmasın häm AQŞ departamentın tänqıytläw, Rusiädän ğäyepne töşerü, yäğni çit il küzätüçelärenä wizalar birelmäw problemasınnan çitkä yünältü öçen kiräk bulğan. Amerika härwaqıt saylawlarda bäysez küzätüçelär qatnaşuı yaqlı buldı dip basım yasadı German Pirçner.
Rusiä xakimiate Europa oyışmasınıñ tawış birüne küzätü bülege wäkillären, yäğni bu eşne yaxşı belüçelärne kitermäw öçen vizalar belän ığı-zığını maxsus çığardı. Çönki Federal' üzäk professionäl bulmağan ekspertlarnı çaqırunı qulayıraq kürä.
Putin üz çığışında, Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışması Däwlät Dumasına bulğan saylawlarnı qanuní tügel dip belderergä tırışaçaq häm bez moña yul quymayaçaqbız dip basım yasadı. Läkin Europa oyışması tikşerenüçeläre saylawlarnı hiç kenä dä qanuní yäki kiresençä qanunsız dip belderä almıy. Saylawlar uzğaç qına anı demoqratik bulmadı digän näticä çığarırğa mömkinnär. Läkin moña qarap qına Rusiädä bernärsä dä üzgärmäyäçäk. Bu xaqta Azatlıqqa säyäsät belgeçe Dmitriy Trawin:
“Minem añlawımça bu ber xalıqara oyışmanıñ bäyäse genä bulaçaq. Ägär saylaw uzuçı ildä xalıq saylawlarnı qanuní dip tanıy ikän bu inde citä. Ä Europa oyışması näticäsenä qarap, xakimiat legitim tügel dip uylawçı xalıq artaçaq, ämma ğömümän küpçelek barıber saylawlarnı qanuní dip sanıyçaq”, - dide.
Äytergä kiräk, başqa yıllarda Europa Şurası häm Europa iminlek häm xezmättäşlek oyışması Parlament mäclesen saylawlarda küzätçelek itü öçen Rusiä tarafınnan çaqırular berniçä ay aldan cibärelä ide. Çönki Europa wäkilläre saylawlarnıñ niçek uzuın ğına tügel, ä äzerlek barışın da qarap bara ide. Bıyıl Rusiädän çaqırular öktäber azağında ğına cibärelgän.