Accessibility links

Кайнар хәбәр

Columbia ğäläm korabı hälakäte - kiñräk mäğlümat


Amerika yänä qayğıda, 42 yıl elek ğäläm kiñleklären tikşerä başlawınnan birle ul inde ikençe märtäbä üzeneñ keşele ğäläm korabın yuğalttı. Şimbä könne kire Cirgä töşügä berniçä genä minut qalğanda 7 keşelek Columbiä korabı Texas ştatı östendä, 61 çaqrım biyeklektä kisäklärgä tarqaldı.

Anıñ qaldıqları xäzer Quşma Ştatlarnıñ Texas, Louisiana häm Arkansas ştatlarında yata. Columbiäneñ tarqalu sürätlären qarağanda küplärdä äle, andağı astronavtlar bälki ğömerlären saqlap qala alğandır digän ömet bar ide, läkin soñraq Amerika xalqına yasağan möräcäğätendä prezident Bush ilneñ yaña faciğä kiçerüwen häm korabtağı keşelärne yuğaltuwın xäbär itte.

Audio

Bügenge kön ilebezgä qotoçqıç waqiğä häm awır qayğı alıp kilde, irtänge tuğızda Houstondağı Oçışlar üzäge Columbiä ğäläm korabı belän elemtäne yuğalttı, soñraq Texas kügennän qaldıqlar töşä başladı. Bez Columbiäne yuğalttıq, isän qaluçılar yuq dip belderde amerikan prezidentı. İnde äytelgänçä, korabnıñ Cirgä töşüwenä berniçä minut, ä Floridadağı ğäläm alanına 2 meñ yarım çaqrım ğına qalğan ide, ikeyaqlı elemtä barışında Houstondağı üzäk häm astronavtlar moña äzerlekne tikşergändä korabtan, köpçäklärdäge basım turında xäbär kilä, Cirdän monı yañadan qabatlawnı ütenügä inde cawap alınmıy…

Audio

Bu hälakätkä oçrağan Columbiäneñ soñğı awazı, häm Amerika mondıy faciğäne inde ikençe märtäbä kiçerä. 1986-nıñ ğinwarendä ğälämgä çıqqanda Challenger korabı da şulay şartlap, andağı bar 7 astronavt ta hälak bulğan ide. Xäzerge qazanıñ säbäpläre xaqında söyläw älegä irtäräk bulsa da, qayber belgeçlär bu korabnıñ termik tışlığındağı citeşsezleklär arqasında bula ala dip belderä. Atmosfera qatlamına kergändä korab ifrat ta zur basım häm cılılıq üzgäreşläre kiçerä, häm anı şul çaqta saqlap qalu öçen ğäläm korabların ğädättä termik tışlıqlar belän tä’min itälär. Qayber xäbärlärdä, äle ğälämgä kütärelgändä uk Columbiäneñ tışlığına zian kilgän bulğan, läkin NASA, Quşma Ştatlarnıñ ğäläm idaräse, andıy xälneñ elek tä küzätelüwe säbäple, bu korabqa qurqınıç tudırmıy digän fikergä kilgän. Belgeçlär, hälakät säbäplären näq menä Columbiäneñ alümin tışlığındağı problemalarda ezlärgä kiräk digän fiker belderä. Soñğı säyäsi wäzğiatne, Amerikanıñ terrorğa qarşı köräş alıp baruwı häm Ğiraq belän qarşı toruwı sürätendä, Columbiä hälakäte terror ğämäle näticäsendä bulmadı mikän digän sorawlar da işetelä. Citmäsä korabtağılar arasında İzrailneñ berençe astronavtı İlan Ramon da bar ide, ä ul üz ilendä, ä xäzer inde dönyada da äle şunıñ belän dä mäğlüm keşe, Ramon 1981-nçe yılda İzrailneñ Ğiraqtağı atom reaktorın bombalağan xärbi pilotlarınnan berse. Şuña kürä hälakät artında terror tormıymı digän sorawlar tua da. Läkin korabnıñ şaqtıy yuğarıda, 61 çaqrım biyeklektä tarqaluwı, moña cirdän açılğan ut säbäp bula almawın kürsätä. Monı NASAnıñ mödire Sean O’Keefe dä belderde.

Audio

Älegä bezdä, qazağa närsäder yäisä kemder cirdän säbäp buluwın kürsätkän ber genä işarä dä yuq di NASA citäkçese. Şundıy hälakät kiçergännän soñ inde nişlärgä, kiläçäk nindi bulır digän sorawğa cawapnı üz möräcäğätendä prezident Bush birde.

Audio

Ğäläm säfärläre däwam itäçäk, bügen bez hawalarda cimerelü wä faciğä kürdek, kiläçäktä isä räxätlek wä ömet küräçäkbez di Quşma Ştatlar prezidentı George Bush.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG