Çärşämbe könne Ğiraq suğışına bäyle çaralarğa 79 milliard dollar birü turında qararnı imzalağannan soñ AQŞ Prezidentı Bush St.Luis şähärendä çığış yasap Ğiraqqa qarşı çikläwlärne beterergä çaqırdı. “Säddam Xösäin xakimiäte xäzer tarix bulıp qına qaldı… Xäzer Ğiraq xalqı azat itelgännän soñ Berläşkän Millätlär Oyışması bu ilgä qarşı iqtisadıy çikläwlärne beterergä tieş” dide Bush.
Bağdad belän säwdä elemtälären tıyuçı bu çikläwlär 1990-nçı yılda Ğiraq ğäskärläre Küwäytkä bärep kergännän soñ BMO İminlek Şurasında qabul itelgän ide. Ğiraq xalqınıñ azıq-tölek häm meditsinağa moxtaclığın iskä alıp 1995-nçe yılda neft’ öçen azıq-tölek programması buldırıldı. Häm Bağdad belän barı tik şuşı programma qısalarında ğına säwdä alıp baru röxsät itelde.
Çikläwlärne beterü yäki tuqtatıp toru xäzer Ğiraq neften satunı çiñeläytäçäk häm suğış cimerekleklären, 12 yıldan artıq däwam itkän izolyatsiäneñ iqtisadıy zıyanın tözätü öçen kübräk aqça tabarğa yardäm itäçäk.
Çikläwlärne beterü turında qarar BMO İminlek Şurasında maxsus rezolütsiä belän qabul itelergä tieş. Qayber küzätüçelär fikerençä bu mäs’älä qaralğanda Fransiä, Germaniä häm Russiä kebek illär üz taläplären quyarğa mömkin. Waşington suğıştan soñğı Ğiraqtağı tözekländerü eşlärendä töp rol’ne üzenä alırğa teläsä bu illär anda baş rol’ BMOğa birelergä tieş dip täqrarlıy häm Ğiraq belän eşmäkärlek, tözekländerü kileşüläre statusınıñ Waşingtonda bilgelänüenä qarşı çığa.
Quşma Ştatlarnıñ BMOdağı ilçese John Negroponte äytüençä, älegä AQŞ administratsiäse çikläwlärne beterü turında rezolütsiä proyektı äzerlämägän, ämma Waşingtonda inde bu proyekt turında söyläşülär bara. Aq Yort süzçese yaqın kiläçäktä çikläwlärne beterüçe rezolütsiä buldıru eşenä kereçäkbez dide.
Xäzer Bağdadta çağıştırmaça tınıçlıq urnaşsa da, ayırım bäreleşlär, talaw oçraqları bulğalap tora, elekr utı, su häm meditsina yardäme citmi. Ğiraq suğışın citäklägän AQŞ generarı Tommy Franks çärşämbe könne Bağdadqa kilgäç andağı ğäskärlär belän oçraştı häm prezident Bush belän videoelemtägä kerep Bağdadtağı wäzğiät turında xisap birde. Franks su häm elektr belän tä’min itü qorılmaları tözätelä, anarxiä könnärennän soñ xastaxanälär yañadan eşli başlıy dide. “Min çınnan da tağın 7 könnän xällär bügengegä qarağanda yaxşıraq bulır dip isäplim” dide Franks.
Çärşämbe könne Bağdadqa Ğiraq Milli Kongressı citäkçese, küp yıllar buyı ildän çittä yäşägän Äxmät Cäläbi qayttı. Pentagon Ğiraqtağı tözekländerü eşlärendä Cäläbine üzeneñ töp yardämçelärennän berse dip sayladı. Yardämçese Zaab Sethna äytüençä, Cäläbi Bağdad cämäğätçelege, dini citäkçelär belän oçraşaçaq, häm Ğiraqnı tözekländerü eşlärenä citäkçe itep bilgelängän pesniädäge general Jay Garner belän kileşenep eş itäçäk.
AQŞ räsmiläre Ğiraqtağı waqıtlı idarä berniçä könnän sivil xezmätkärlärgä eş xaqı tüli başlıy dip belderde. Räsmilärneñ berse xäzer bezneñ iñ berençe maqsatıbız iqtisasıy eşçänlekne mömkin qädär tizdäk canlandırıp cibärü dide. AQŞ xärbiläre äytüençä, tağın 8 atnadan Ğiraqnıñ neft’ qoyıları suğışqa qädär çığarılğan neft’neñ öçtän ike öleşe külämendä neft’ çığara başlar dip kötelä.
AQŞ xärbiläre Bağdad tiräsendä Säddamğa bäyle keşelärne ezläwne däwam itä. Säddamnıñ häm anıñ ike ulı Uday belän Qusaynñ xäzer qayda buluı da mäğlüm tügel. Älegä Ğiraqta suğış başlaw öçen töp säbäp bulğan küpläp üterü qoralları tabılmadı. Quşma Ştatlar qulğa alırğa telägän iñ möhim 55 keşeneñ barı ikese genä totıldı.
Naif Aqmal, Praga.
Bağdad belän säwdä elemtälären tıyuçı bu çikläwlär 1990-nçı yılda Ğiraq ğäskärläre Küwäytkä bärep kergännän soñ BMO İminlek Şurasında qabul itelgän ide. Ğiraq xalqınıñ azıq-tölek häm meditsinağa moxtaclığın iskä alıp 1995-nçe yılda neft’ öçen azıq-tölek programması buldırıldı. Häm Bağdad belän barı tik şuşı programma qısalarında ğına säwdä alıp baru röxsät itelde.
Çikläwlärne beterü yäki tuqtatıp toru xäzer Ğiraq neften satunı çiñeläytäçäk häm suğış cimerekleklären, 12 yıldan artıq däwam itkän izolyatsiäneñ iqtisadıy zıyanın tözätü öçen kübräk aqça tabarğa yardäm itäçäk.
Çikläwlärne beterü turında qarar BMO İminlek Şurasında maxsus rezolütsiä belän qabul itelergä tieş. Qayber küzätüçelär fikerençä bu mäs’älä qaralğanda Fransiä, Germaniä häm Russiä kebek illär üz taläplären quyarğa mömkin. Waşington suğıştan soñğı Ğiraqtağı tözekländerü eşlärendä töp rol’ne üzenä alırğa teläsä bu illär anda baş rol’ BMOğa birelergä tieş dip täqrarlıy häm Ğiraq belän eşmäkärlek, tözekländerü kileşüläre statusınıñ Waşingtonda bilgelänüenä qarşı çığa.
Quşma Ştatlarnıñ BMOdağı ilçese John Negroponte äytüençä, älegä AQŞ administratsiäse çikläwlärne beterü turında rezolütsiä proyektı äzerlämägän, ämma Waşingtonda inde bu proyekt turında söyläşülär bara. Aq Yort süzçese yaqın kiläçäktä çikläwlärne beterüçe rezolütsiä buldıru eşenä kereçäkbez dide.
Xäzer Bağdadta çağıştırmaça tınıçlıq urnaşsa da, ayırım bäreleşlär, talaw oçraqları bulğalap tora, elekr utı, su häm meditsina yardäme citmi. Ğiraq suğışın citäklägän AQŞ generarı Tommy Franks çärşämbe könne Bağdadqa kilgäç andağı ğäskärlär belän oçraştı häm prezident Bush belän videoelemtägä kerep Bağdadtağı wäzğiät turında xisap birde. Franks su häm elektr belän tä’min itü qorılmaları tözätelä, anarxiä könnärennän soñ xastaxanälär yañadan eşli başlıy dide. “Min çınnan da tağın 7 könnän xällär bügengegä qarağanda yaxşıraq bulır dip isäplim” dide Franks.
Çärşämbe könne Bağdadqa Ğiraq Milli Kongressı citäkçese, küp yıllar buyı ildän çittä yäşägän Äxmät Cäläbi qayttı. Pentagon Ğiraqtağı tözekländerü eşlärendä Cäläbine üzeneñ töp yardämçelärennän berse dip sayladı. Yardämçese Zaab Sethna äytüençä, Cäläbi Bağdad cämäğätçelege, dini citäkçelär belän oçraşaçaq, häm Ğiraqnı tözekländerü eşlärenä citäkçe itep bilgelängän pesniädäge general Jay Garner belän kileşenep eş itäçäk.
AQŞ räsmiläre Ğiraqtağı waqıtlı idarä berniçä könnän sivil xezmätkärlärgä eş xaqı tüli başlıy dip belderde. Räsmilärneñ berse xäzer bezneñ iñ berençe maqsatıbız iqtisasıy eşçänlekne mömkin qädär tizdäk canlandırıp cibärü dide. AQŞ xärbiläre äytüençä, tağın 8 atnadan Ğiraqnıñ neft’ qoyıları suğışqa qädär çığarılğan neft’neñ öçtän ike öleşe külämendä neft’ çığara başlar dip kötelä.
AQŞ xärbiläre Bağdad tiräsendä Säddamğa bäyle keşelärne ezläwne däwam itä. Säddamnıñ häm anıñ ike ulı Uday belän Qusaynñ xäzer qayda buluı da mäğlüm tügel. Älegä Ğiraqta suğış başlaw öçen töp säbäp bulğan küpläp üterü qoralları tabılmadı. Quşma Ştatlar qulğa alırğa telägän iñ möhim 55 keşeneñ barı ikese genä totıldı.
Naif Aqmal, Praga.