Şuşı ğäyepläwlären Waşington atnakiç tağın qabatlap çıqtı, bu yulı alar Quşma Ştatlarnıñ iñ yuğarı citäkçese, prezident Bush tarafınnan yasaldı. Amerikan yağı İrannı inde bolay da xalıqara terrornı yaqlawçı il itep sanıy ide, xäzer ul üze imzalağan xalıqara kileşülärne bozıp yäşeren genä atom qoralları buldırırğa tırışuda ğäyeplänä. Quşma Ştatlar prezidentı George Bush.
Audio
“İranlılarnıñ üz atom programmasın eşli aluwına min härwaqıt borçılu belderep kildem, min monı açıqtan-açıq ta, şäxsi aralaşuda da eşlädem. İsegezdä bulsa şul borçularımnı min Rusiädä çaqta Vladimir Putingä dä citkergän idem” dip belderde Aq yortqa cıyılğan xäbärçelärgä amerikan prezidentı. Anıñ süzlärenä qarağanda, xäzer Waşington, Berläşkän Millätlär qarşında eşlägän Xalıqara atom energiäse idaräseneñ yün ayında bäyän iteläçäk xisabın häm anda İran turında närsä äyteläçägen zur tüzemsezlek belän kötä. Ämma ber eşne inde xäzerdän ük bergäläşep eşläp bula, küpläp yuq itü qoralların cäyelderüne tuqtatırğa kiräk dip isäpli amerikan prezidentı.
Audio
İrannıñ atom programması mäs’äläse, däwlät sekretare Colin Powellnıñ şuşı atna azağında başlanaçaq Yaqın Könçığış säfäre üzägendä dä toraçaq dip kötelä. Ul İzraildä, İordaniädä, Söğüd Ğäräbstanı häm Mısırda bulaçaq, moñardan tış anıñ Rusiädä dä tuqtaluwı qaralğan. Näq menä Mäskäwne Waşington, İranğa üz atom programmasın buldıruğa yardäm itüdä ğäyepli. Powell säfäreneñ töp maqsatı itep İzrail wä fälästinlelär arasında totrıqlı solıxqa ireşüne, häm yaña ğına bäyän itelgän plannı tikşerüne quysa da, Yaqın Könçığışta teläsä nindi iminlek wäzğiate urnaşqan oçraqta da anda İrannıñ zur urın totaçağı şik uyatmıy, ä älegä Tähran, İzrailgä qarşı qorallı köräş alıp barğan radikal’ islamçılarnı yaqlawçı bularaq tanılğan ber taraf. Ğiraq suğışı Quşma Ştatlarnıñ İran belän bolay da qatlawlı mönäsäbätlären tağın da kiyerenkelätep cibärde. Waşington Tährannı, Ğiraqtağı şığıylar yardämendä Bagdadta möselman ruxaniläre xakimiaten urnaştırırğa omtıluda ğäyepläde, İran citäkçelege üz yağınnan, Ğiraqta amerikannar yardämendä oyıştırılğan idaräne tanımayaçağın belderep quydı. Däwlät sekretare Powell häm anıñ yardämçeläre Quşma Ştatlarnıñ Tähran belän turıdan-turı aralaşunı, söyläşülär alıp barunı alğa sörä, läkin İrannıñ üzendä atom programması buldırırğa tırışuwı turındağı soñğı süzläre belän prezident Bush bu ölkädä dä, Ğiraq mäs’äläsendäge kebek ük, kübräk saqlanu ministrlığı tiräsendäge suğışçan dairälärgä taba awışuwın kürsätte. Waşingtonnıñ qırıslığı, Xalıqara atom energiäse idaräseneñ küptän tügel genä İranda bulıp, anda şaqtıy şomlı täräqqiat kürüwe turındağı xäbärlär belän añlatıla ala. İdaräneñ citäkçese Möxämmäd äl-Baradei ilneñ könyağındağı Natanz şähärendä bulıp, İran ğalimnäreneñ anda urannı bayıtu ölkäsendä kötelmägän däräcädä alğa kitüwen kürep qayttı dip belderä oyışmadağı belgeçlär. Bu uñaydan Quşma Ştatlar xäzer Xalıqara atom energiäse idaräseneñ 16-nçı yündä bulaçaq utırışına İran mömkinlekläre turında tänqiti xisap äzerläwen kötä. Şunnan soñ inde Waşington bu mäs’äläne Berläşkän Millätlär Oyışması qaramağına çığarıp, İrannı küpläp yuq itü qoralların cäyeldermäw kileşüwen bozuda ğäyepli ala.
Kärim Kamal, Praga.
Audio
“İranlılarnıñ üz atom programmasın eşli aluwına min härwaqıt borçılu belderep kildem, min monı açıqtan-açıq ta, şäxsi aralaşuda da eşlädem. İsegezdä bulsa şul borçularımnı min Rusiädä çaqta Vladimir Putingä dä citkergän idem” dip belderde Aq yortqa cıyılğan xäbärçelärgä amerikan prezidentı. Anıñ süzlärenä qarağanda, xäzer Waşington, Berläşkän Millätlär qarşında eşlägän Xalıqara atom energiäse idaräseneñ yün ayında bäyän iteläçäk xisabın häm anda İran turında närsä äyteläçägen zur tüzemsezlek belän kötä. Ämma ber eşne inde xäzerdän ük bergäläşep eşläp bula, küpläp yuq itü qoralların cäyelderüne tuqtatırğa kiräk dip isäpli amerikan prezidentı.
Audio
İrannıñ atom programması mäs’äläse, däwlät sekretare Colin Powellnıñ şuşı atna azağında başlanaçaq Yaqın Könçığış säfäre üzägendä dä toraçaq dip kötelä. Ul İzraildä, İordaniädä, Söğüd Ğäräbstanı häm Mısırda bulaçaq, moñardan tış anıñ Rusiädä dä tuqtaluwı qaralğan. Näq menä Mäskäwne Waşington, İranğa üz atom programmasın buldıruğa yardäm itüdä ğäyepli. Powell säfäreneñ töp maqsatı itep İzrail wä fälästinlelär arasında totrıqlı solıxqa ireşüne, häm yaña ğına bäyän itelgän plannı tikşerüne quysa da, Yaqın Könçığışta teläsä nindi iminlek wäzğiate urnaşqan oçraqta da anda İrannıñ zur urın totaçağı şik uyatmıy, ä älegä Tähran, İzrailgä qarşı qorallı köräş alıp barğan radikal’ islamçılarnı yaqlawçı bularaq tanılğan ber taraf. Ğiraq suğışı Quşma Ştatlarnıñ İran belän bolay da qatlawlı mönäsäbätlären tağın da kiyerenkelätep cibärde. Waşington Tährannı, Ğiraqtağı şığıylar yardämendä Bagdadta möselman ruxaniläre xakimiaten urnaştırırğa omtıluda ğäyepläde, İran citäkçelege üz yağınnan, Ğiraqta amerikannar yardämendä oyıştırılğan idaräne tanımayaçağın belderep quydı. Däwlät sekretare Powell häm anıñ yardämçeläre Quşma Ştatlarnıñ Tähran belän turıdan-turı aralaşunı, söyläşülär alıp barunı alğa sörä, läkin İrannıñ üzendä atom programması buldırırğa tırışuwı turındağı soñğı süzläre belän prezident Bush bu ölkädä dä, Ğiraq mäs’äläsendäge kebek ük, kübräk saqlanu ministrlığı tiräsendäge suğışçan dairälärgä taba awışuwın kürsätte. Waşingtonnıñ qırıslığı, Xalıqara atom energiäse idaräseneñ küptän tügel genä İranda bulıp, anda şaqtıy şomlı täräqqiat kürüwe turındağı xäbärlär belän añlatıla ala. İdaräneñ citäkçese Möxämmäd äl-Baradei ilneñ könyağındağı Natanz şähärendä bulıp, İran ğalimnäreneñ anda urannı bayıtu ölkäsendä kötelmägän däräcädä alğa kitüwen kürep qayttı dip belderä oyışmadağı belgeçlär. Bu uñaydan Quşma Ştatlar xäzer Xalıqara atom energiäse idaräseneñ 16-nçı yündä bulaçaq utırışına İran mömkinlekläre turında tänqiti xisap äzerläwen kötä. Şunnan soñ inde Waşington bu mäs’äläne Berläşkän Millätlär Oyışması qaramağına çığarıp, İrannı küpläp yuq itü qoralların cäyeldermäw kileşüwen bozuda ğäyepli ala.
Kärim Kamal, Praga.