Ankara kiläse yıl azağında yevropa Berlege belän äğzalıq söyläşülären başlau ömedendä reformalarğa kereşte. Brüssel berdän ber möselman ile Törkiä parlamentnıñ sonğı aylarda qabul itkän bik küp näzberek qanunnarnı praktikada kürmiçä , Ankara belän söyläşülär başlamayaçaq dip belderep quydı.Kopenhagen qısaları dip yöretelgän şartlar, politik reformalar bigräk tä xärbiläreneñ säyäsi qararlarğa tıqşınmauın, keşe xoquqları, azcılıqlarnıñ xoquqların küzdä tora. Yevropa Komissiäseneñ süzçese Eric mamer bügen Brüsseldä Berlekne kiñäytü mäsäläläre buyınça komissar Günter Verheugen belderüen uqıdı. Mamer (audio) reformalar protsesına däwam itü törek xökümäteneñ Kopenhagen politik qısalarına yaraqlaşu mäsäläsendäge täwäqqällegen kürsätä ,Milli İminlek Şurasınıñ struktura häm funksiäläre reformalau ,xärbilär östennän sivil kontrol urnaştıru Berlek illärendäge praktikağa taba atlanğan möhim adım bulıp tora . Mamer süzlärençä, Törkiä watandaşlarınıñ köndälejk tormışta fayda kürüläre öçen reformalar effektiv räweştä ğämälgä quyılırğa tieş. Komissiä böten ildä reformalarnı praktikağa kertüdä törle däräcädäge başqarma häm yustitsiä organnarı töp rolne uynıy dip azsızıqlıy. Sonğı reformalar paketı xakimiättäge qısqartılıp AQP dip yöretelgän Ğädellek häm Täräqiät partiäse belän armiä arasındağı mönäsbätlärneñ kiskennäşüenä kiterä ala. Törkiä armiäseneñ sonğı 4 distä yılda 4 xökümätne bärep töşergänen xäterdän çığarmasqa kiräkter.Premier adnan Menderes xökümätenä yasalğan xärbi puçtan soñ 1960-nçe yıllar başlarında oyıştırılğan Milli İminlek Şurası başta premieregä iminlek mäsälälärendä kiñäşlär birgän şura ğına ide. Ämma ul waqıt ütü belän täsiren arttırıp, xökümät säyäsätenä qatışa başladı ä qayçaqta qarar çığaruçı töp üzäkkä äylände .Törkiädä Bu şuranı tänqitläüçelär anı Sovetlar Berlegendäge politburo dip atıy. Ütä sekular armiä ofitserları xakimiättäge AQ partiäneñ tamırları islamçı dip teş biläp tora. Çärşämbedä paralemnttan ütkän häm prezident ta raslar dip kötelgän ,. törek cämäğätçelegendä 7nçe kileşü paketı dip yöretelgän reformalar, xärbilär östenlek itkän Milli İminlek Şurasın kiñäş şurası däräcäsenä töşeräçäk.Kiläçäktä şuranıñ general sekretarı 4 yoldızlı general tügel ä premier bilgelägän sivil keşe bulaçaq. Xärbi çığımnar turında parlament qarar biräçäk. Älegäçä qorallı köçlär üz çığımnarın üzläre bilgeli ide. häm bu tulay milli produksiäneñ 5%ın täşkil itä ide. Yaña qanunğa qarağanda iminlek şurası aysayın tügel ä yılına 6 märtäbä genä cıyılaçaq häm anıñ qararların sivil citäkçelek ütärgä mäcbür bulmayaaçq. AQŞ täsire astında Ankara PKK äğzalarına yarlıqau iğlan itergä cıyına .Waşington Ğıraqtağı terroristlarnı taratırğa qararlı. Ul ğıraqtağı PKK aktivisların qulğa alırğa yä dä quup çığarırğa teli . Farazlarğa qarağanda 16yıl buyı Törkidä suğışqan PKKnıñ 5meñ çaması äğzası tönyaq Ğıraqta yäşrenä. Yarlıqau-amnesty tıyılğan Kördistan eşçelär partiäse PKKnıñ barlıq äzğalaırna qaramıy. PKKnıñ yözlärçä komandirı bu yarlıqaudan faydalana almıy, alarğa bälkim dä Yevropada sıyınu urıın bireläçäk. Reforma paketına qarağanda tınıç waqıtta sivillär xärbi maxkämädä xökem itelä almıyaçaq. Älegäçä xärbi xezmättän qaçuçılar, yä dä xärbi xezmätkä barmas öçen öndäwçelär östennän protseslar xärbi mäxkämädä bara ide. reformalar paketında azçılıqlarnıñ tellären mäktäplärdä öyrätü turında da süz bara. Xärbilär älegä kiçä parlamenttan ütkän reforma paketına qarata ber nindi reaksiä kürsätmäde. Paketnıñ parlamenttan ütüe bälkim dä sivil citäkçelek belän xärbilär arasında kompromisqa ireşelüenä işaräder.
färidä xämit, praga
färidä xämit, praga